Z efektów rozmów mogą cieszyć się przedsiębiorcy i naukowcy.
Udało się wywalczyć dla nich dodatkowe pieniądze na komercjalizację wynalazków. O to przez kilka miesięcy spierały się Warszawa i Bruksela. Mówiąc dokładniej, kością niezgody było to, czy wdrożenie wynalazku wypracowanego przez małe i średnie firmy zakwalifikować do tzw. pierwszego celu tematycznego (tj. badania, rozwój, innowacje) czy do trzeciego (podnoszenie konkurencyjności MŚP).
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju stało na stanowisku, że tzw. pierwsze wdrożenie powinno być kwalifikowane z alokacji na pierwszy cel tematyczny. Natomiast Komisja Europejska twierdziła, że to jest cel 3. Jak tłumaczy Iwona Wendel, wiceminister MIR, to techniczna rzecz, ale dla nas istotna. Chodzi o to, że w POIR-ze na cel 3 mamy małą alokację i chcieliśmy ją przeznaczyć na instrumenty związane z otoczeniem gospodarki.
Osie priorytetowe
Dopiero niedawno udało się dojść do porozumienia. Ostatecznie projekty B+R, zarówno przedsiębiorstw, jak i naukowców, a także te dotyczące rozwoju infrastruktury badawczej czy świadczenia proinnowacyjnych usług na rzecz przedsiębiorstw, będą finansowane ze środków celu tematycznego 1. Wsparcie z niego będzie mogło być kierowane zarówno do MŚP, jak i dużych przedsiębiorstw. Z kolei z celu 3 możliwe będzie wyłącznie finansowanie projektów realizowanych przez MŚP.
Piotr Popa, rzecznik MIR zastrzega, że w dalszym ciągu trwają uzgodnienia robocze z KE dotyczące poszczególnych zapisów POIR, dlatego ostateczny jego kształt oraz zakres wsparcia będą znane po oficjalnym przekazaniu programu do Komisji.
Nadal możliwe zakupy
Kolejną rzeczą, którą wywalczył MIR, była zgoda, aby przedsiębiorcy z unijnych dotacji mogli kupować technologie. Aby taki projekt mógł otrzymać dofinansowanie z POIR-u, będzie musiał posiadać odpowiedni poziom innowacyjności. Szczegóły będą dopiero doprecyzowane na etapie formułowania kryteriów wyboru projektów. - Co do zasady POIR nie służy wsparciu innowacji na skalę przedsiębiorstwa czy regionu, ale co najmniej na skalę kraju, w szczególności wdrażanych po raz pierwszy lub o niskim stopniu rozprzestrzenienia – podkreśla rzecznik MIR.
Na razie nie wiadomo jeszczem jaka część z 8,6 mld euro, które są w POIR-ze, zostanie przeznaczona na wsparcie bezzwrotne, a ile na zwrotne. Prace wciąż nad tym trwają. Jak mówi Piotr Popa, z uwagi na to, że większość środków w ramach POIR-u zostanie przeznaczona na wsparcie projektów B+R, skierowanych do przedsiębiorstw oraz sektora nauki, dominującą formą wsparcia będą dotacje. Wśród instrumentów finansowych planowanych do realizacji, duże znaczenie odegrają instrumenty kapitałowe, angażujące fundusze venture capital. Planowane jest także zastosowanie instrumentów dłużnych – pożyczek oraz gwarancji.
Nowe-stare instytucje pośredniczące
W POIRze instytucjami pośredniczącymi będą Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (dla osi I i IV) oraz Ministerstwo Gospodarki (dla osi II i III). Tu nic się nie zmieni w stosunku do tego, co w styczniu zaakceptowała Rada Ministrów. Ponadto, przy realizacji wybranych instrumentów wsparcia, będą angażowane również inne instytucje – m.in. PARP oraz BGK.
- Kwestia realizacji przez PARP działań zwiększających potencjał tej instytucji do wdrażania POIR-u nie jest czynnikiem, który może opóźnić wydanie decyzji w sprawie programu przez KE oraz nie powinna wpływać na terminowość ogłaszania naborów wniosków w ramach POIR – twierdzi Piotr Popa. - Jednocześnie należy podkreślić, że zaakceptowanie przez Komisję POIR będzie bardzo ważnym, ale nie ostatnim etapem w pracach związanych z rozpoczęciem jego wdrażania. Wszystkie instytucje, które będą zaangażowane w realizację programu, realizują zadania związane z przygotowaniem do pierwszych konkursów oraz procedur wyboru projektów – oświadcza rzecznik MIR.
Kanalizacja z Cyfrowej Polski
Najłatwiej poszły nam negocjacje POPC. Jak wyjaśnia Iwona Wendel, stało się tak dlatego, że w tym programie planowane działania nie powielają się z programami regionalnymi – co skrupulatnie w każdym z programów sprawdza KE.
MIR udało się wynegocjować, że w ramach I osi (powszechny dostęp do szybkiego internetu) sieci internetowe hurtowe będą mogły być budowane tylko w połączeniu z sieciami dostępowymi, czyli dostarczającymi internet do klientów. - Doprecyzowano również, że inwestycje będą dotyczyły tylko obszarów, na których nie były realizowane takie projekty unijne. Program będzie także mógł wspierać finansowo budowę kanalizacji, studzienek, masztów i innych robót budowlanych związanych z budową sieci szerokopasmowych – tłumaczy Piotr Popa, rzecznik MIR.
Więcej pieniędzy na naukę e-kompetencji
W II osi (e-administracja i otwarty rząd) premiowane będą projekty wpisujące się w kluczowe obszary wskazane w Programie Zintegrowanej Informatyzacji Państwa, czyli wspierające rynek pracy, naukę i szkolnictwo wyższe, ubezpieczenia i świadczenia społeczne. Wśród nich preferencje uzyskają projekty realizujące zalecenia Rady UE w sprawie krajowego programu reform Polski na rok 2014 (CSR), tj.: poprawiające warunki otoczenia biznesu, zmniejszające bezrobocie i zwiększające aktywność zawodową czy poprawiające efektywność opieki zdrowotnej.
W wyniku negocjacji zwiększono również alokację z polityki spójności na oś III ( cyfrowe kompetencje społeczeństwa) ze 135 do 145 mln euro. Zmieniono także jej zapisy tak, aby działania dotyczące nabywania i rozwoju kompetencji cyfrowych przyczyniały się do zwiększenia zapotrzebowania na korzystanie z internetu oraz nowoczesnych technologii, ze szczególnym uwzględnieniem e-usług publicznych. Zwiększono też grono podmiotów, które będą mogły ubiegać się o dofinansowanie projektów z tego zakresu.