Samiec gatunku Artemia monica
Samiec gatunku Artemia monica Fot. djpmapleferryman / Wikimedia Commons
Reklama.
Artemia, która na rynku akwarystycznym znana jest jako „morska małpka”, to rodzaj skorupiaków, które wbrew nazwie bytują nie w morzach, a w słonych jeziorach. Najbardziej znanym gatunkiem jest Artemia solina, zwana solowcem lub solankowcem. To bardzo małe żyjątka, ich długość nie przekracza 15 mm. Żywią się algami, które wyławiają z wody, a ich samice nie potrzebują partnera do rozrodu.
Artemie wzięły udział w locie Apollo 16, by przetestować działanie promieniowania kosmicznego na astronautów. I przetrwały ten eksperyment. Wycieczka na pokładzie statku kosmicznego to jednak niejedyny wyczyn w historii tych zwierząt.
Na początku lat 90-tych ekipa zajmującą się poszukiwaniem ropy przeprowadzała odwierty w pobliżu Wielkiego Jeziora Słonego w stanie Utah w zachodniej części USA. Przypadkowo robotnicy odgrzebali cysty (formy przetrwalnikowe) artemii, leżące między dwoma pokładami sali. Postanowili sprawdzić, czy część z nich wylęgnie się, wrzucili je więc do wody. Kilka z nich rzeczywiście rozwinęło się w dorosłe osobniki. Co w tym nadzwyczajnego? Na podstawie datowania radiowęglowego, ustalono, że cysty te przeleżały tam 10 000 lat!
logo
Jaja i larwy artemii Wikimedia Commons
Z badań wiadomo, że cysty artemii są w stanie wytrzymać skrajne odwodnienie sięgające nawet 97%. Wówczas wszystkie ich procesy życiowe zatrzymują się i przechodzą one w stan uśpienia zwany anhydrobiozą. Zjawisko to można go określić jako stan zawieszenia między życiem, a śmiercią.
W jaki sposób „morskie małpki” radzą sobie z tak drastycznym odwodnieniem. W przypadku ludzkiego organizmu spowodowałoby ono rozpad struktury cząsteczek budujących komórki? Artemie mają na to swój „słodki” sposób – są w stanie przekształcić swoje komórki w trwały cukier. Ich cysty wypełnione są specyficznym cukrem zwanym trehalozą. Związek ten tworzy szkielet, który podtrzymuje strukturę błon komórkowych oraz białek i zachowuje ją, aż znowu pojawiają się sprzyjające warunki do życia.
źródło: BBC

Napisz do autora: dawid.wojtowicz@innpoland.pl