W szkołach coraz powszechniejszych zjawiskiem jest włączenie zestawów edukacyjnych w postaci robot do zajęć z programowania. Tą drogą podążają też niektórzy trenerzy "Mistrzów Kodowania"
W szkołach coraz powszechniejszych zjawiskiem jest włączenie zestawów edukacyjnych w postaci robot do zajęć z programowania. Tą drogą podążają też niektórzy trenerzy "Mistrzów Kodowania" Fot. Shutterstock

Programowanie to dział informatyki, który wymaga cierpliwości, a zarazem dostarcza ogromnej satysfakcji z wykonanej pracy. Ciągły rozwój i stałe poszerzanie horyzontów dodają skrzydeł osobom zgłębiającym tajniki tej wiedzy, która jest coraz częściej obecna w wielu dziedzinach ludzkiego życia. Stagnacja jest więc czymś, co stoi w głębokiej sprzeczności z ideą programowania. Świadomi są tego koordynatorzy ogólnopolskiego programu edukacyjnego „Mistrzowie Kodowania”, którzy systematycznie wzbogacają zajęcia o nowe materiały edukacyjne. Ostatnio w niektórych szkołach, które realizują ten projekt, wśród nauczycieli i uczniów zapanowała moda na roboty.

REKLAMA
Zaprojektowanie na szkolnych zajęciach gry komputerowej, która następnie trafia do internetu i jest komentowana przez innych pasjonatów komputerowej rozrywki, to coś, co sprawia dużą przyjemność – potwierdzają to liczne relacje najmłodszych uczestników „Mistrzów Kodowania”. Ale zaprogramowanie robota, który na żywo będzie reagował na nasze polecenia, to równie duży, jeśli nie większy, powód do zadowolenia. Tak chyba należy tłumaczyć fenomen włączania tych fascynujących maszyn do zajęć programistycznych.
Dzięki inicjatywie i zaangażowaniu części nauczycieli uczniowie biorący udział w programie „Mistrzowie Kodowania” rozwijają swoje praktyczne umiejętności programistyczne m.in. przy pomocy zestawu edukacyjnego o nazwie mBot. Jest to wielofunkcyjny robot zaprojektowany zarówno w celu bawienia dzieci, jak i uczenia ich podstaw programowania, elektroniki oraz robotyki. Kontrolę nad nim zapewnia oprogramowanie graficzne mBlock oparte na rozwiązaniach znanych z wizualnego i intuicyjnego języka programowania Scratch 2.0. Do nawiązania łączności z robotem, w zależności od wersji, można posłużyć się technologią Bluetooth lub Wi-Fi. Sterować jego ruchami pozwala też dedykowana mu aplikacja - mBot App.
logo
mBot to robot, którego można rozbudowywać o różne elementy i programować przy pomocy przyjaznego środowiska programistycznego Makeblock
Walorem mBota jest także łatwość montażu i jego „plastyczność” - można go modyfikować i rozbudowywać o dostępne na rynku części takie jak: elementy konstrukcyjne Makeblock, klocki LEGO czy podzespoły elektroniczne z serii Arduino.
W ekscytujący świat robotów mBot wprowadził m.in. uczniów z Zespołu Szkół Ogólnokształcących im. Bartłomieja Nowodworskiego w Tucholi. Na jednych z zajęć grupa uczennic z pełnym zaangażowaniem przystąpiła do programowania robota, ucząc go, jak omijać przeszkody. Nad warsztatami z robotyki w tamtejszej szkole czuwał nauczyciel informatyki, Sławomir Baturo, uhonorowany Medalem Brązowym Za Długoletnią Służbę pasjonat nowych technologii i działacz grupy „Superbelfrzy RP” opowiadającej się za zmianą oblicza edukacji w Polsce na bardziej nowoczesną.
Przygodę z robotem przeżyli też wychowankowie Szkoły Podstawowej nr 1 im. Z. Urbanowskiej w Koninie. Pod okiem nauczycielki informatyki Arlety Ratajewskiej uczniowie, po otrzymaniu edukacyjnego zestawu mechatronicznego – Robopaczki, zaprojektowali, skonstruowali i zaprogramowali własnego mBota, którego następnie poddano wielu testom ku radości uczniów z różnych klas. Szczególną rolę w tym projekcie odegrał zwłaszcza Wiktor Olszewski z klasy VIA, który był autorem programu do kontroli nad robotem, napisanego w języku Scratch z dodatkiem Prophio.
logo
Uczniowie z klasy VIA Szkoły Podstawowej nr 1 w Koninie, którzy uczestniczyli w zajęciach z podstaw robotyki Mistrzowie Kodowania
Na początku ubiegłego roku, podczas ferii zimowych, w oddziale dziecięcym Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Skarżysku-Kamiennej, która włączyła się w akcję „Mistrzowie Kodowania”, odbyły się zajęcia „Roboteka”. Warsztaty z robotyki przygotowano, uatrakcyjniając je grą fabularną zainspirowaną 7. częścią sagi „Gwiezdne Wojny” pt. „Przebudzenie Mocy”. Na okres tygodnia firma Trobot udostępniła bibliotece pokazową Robopaczkę do testów. Młodzi uczestnicy mogli skonstruować własny model robota oraz poznać podstawy programowania poprzez kurs w serwisie Code.org i naukę języka Scratch. Osoby bardziej doświadczone w tej dziedzinie poświęciły swój czas na programowanie skonstruowanego wcześniej „trobota” z użyciem platformy mBlock.
Sylwester Zasoński, nauczyciel języka angielskiego w Szkole Podstawowej nr 1 w Skarżysku-Kamiennej, który był gościem „Roboteki”, wyznał, że szkolenie, jakie zorganizowano w bibliotece, sprawiło, iż z własnej inicjatywy postanowił wprowadzić jego elementy do programu nauczania w swojej szkole.
Sylwester Zasoński
Nauczyciel języka angielskiego w Szkole Podstawowej nr 1 w Skarżysku-Kamiennej

Spotkanie w bibliotece było bardzo udane, a frekwencja dopisała. Niestety po tygodniu musieliśmy odesłać wypożyczoną paczkę. Wtedy też zdecydowałem się na zakup, by móc kontynuować zajęcia w mojej placówce. Ta forma wzbogacania zajęć spotkała się w moim przypadku z wielkim entuzjazmem wśród dzieci biorących w niej udział. Możliwość kreatywnej nauki oraz zabawy poprzez budowanie własnych robotów oraz późniejsze ich programowanie jest kolejnym sposobem zainteresowania uczniów nowoczesnymi technologiami. Pomaga również w pokazywaniu komputera jako narzędzia do tworzenia czy pracy, nie tylko do zabawy. Jestem przekonany, że u niektórych będzie to zalążek przyszłej pasji, która może prowadzić do wyboru przyszłego zawodu.

logo
Warsztaty z robotyki w Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Skarżysku-Kamiennej. W konstruowaniu i programowaniu robota pomagał dzieciom nauczyciel Sylwester Zasoński Mistrzowie Kodowania
Zamiłowanie do robotów dało o sobie znać w Szkole Podstawowej w Koninie Żagańskim. Pierwsze kroki w programowaniu robotów uczniowie tej placówki stawiali w lutym tego roku dzięki zestawowi Dash i Dot. Tworzy go para sympatycznych, przypominających z wyglądu kule do gry w bilard, robotów. Dash pełni rolę interaktywnego i żwawego robocika, który potrafi mówić, reagować na otoczenie i słuchać. Dot to swego rodzaju intelektualista. Jest mniej energiczny od towarzysza, za to pozwala swemu właścicielowi na zabawę w różne gry, jak również wspomaga go w projektowaniu autorskich gadżetów i programów. Do obsługi obu robotów służą specjalne aplikacje mobilne i zestawy programów takie jak Wonder i Blockly.
Przeuroczy duet niebieskich towarzyszy zabawy zawitał też w tym roku do Szkoły Podstawowej nr 70 im. Stanisława Wyspiańskiego w Łodzi. Katarzyna Darnowska, nauczycielka prowadząca zajęcia komputerowe, opowiedziała serwisowi INNPoland o tym, jak wyglądały specjalne warsztaty z robotyki w jej szkole.
Katarzyna Darnowska
Nauczyciel informatyki w Szkole Podstawowej nr 70 w Łodzi

Roboty Dasha i Dota otrzymaliśmy w piątek 5 lutego 2016 r. dzięki uprzejmości Mistrzów Kodowania. Przez cały tydzień odbywały się zajęcia komputerowe z robotami we wszystkich klasach. Uczniowie byli zafascynowani możliwościami tych małych niebieskich kuleczek. Były dla mnie ogromną konkurencją, bo jak można skupić uwagę na nauczycielu, jak coś mówi i jeździ wokół dzieci. Wszyscy chętni (a było ich dużo) mieli możliwość, korzystając z aplikacji, pobawić się w programowanie. Z tej okazji skorzystali również nauczyciele. Bo każdy w kontakcie z takim robotem może odkryć w sobie pokłady dziecinnej radości. To wszystko świadczy tylko o tym, że programowania można się nauczyć niezależnie od wieku. Nie ważne, czy masz lat 6 czy 66, to i tak możesz osiągnąć sukces w programowaniu.

Nauczycielka „Mistrzów Kodowania” z Łodzi nie ma wątpliwości, że dzieci, dla ich szeroko pojętego dobra, należy jak najwcześniej zaznajamiać z najnowszymi technologiami, stąd całym sercem popiera tego rodzaju inicjatywy – Warsztaty z robotyki (programowania) w ramach „Mistrzów Kodowania” dają możliwości poszerzenia wiedzy, wzbogacenia warsztatu pracy, radości tworzenia. Uczeń, nawet ten najmłodszy, po zakończeniu zajęć z robotami osiąga sukces, jest zadowolony i dumny. Warsztaty pokazują, jak ważną rolę w naszym życiu odgrywa umiejętność programowania. Dzisiejszy świat stawia przez małymi odkrywcami wiele zadań, a roboty wkraczają w nasze życie już na wszystkich płaszczyznach – argumentuje Katarzyna Darnowska.
Ostatnio Dash i Dot pojawili się również w Przedszkolu nr 83 w Lublinie, gdzie również najmłodsi - uczestnicy programu Mistrzowie Kodowania Junior - mogli odkrywać ich tajniki.
W „integrację” dzieci i robotów angażuje się także Mirosław Kelniarz, nauczyciel WF w Szkole Podstawowej nr 1 w Wołczynie. Lekcje z podstaw robotyki prowadzi w ramach zajęć dodatkowych, stanowiących rozwinięcie zajęć z programowania pod szyldem "Mistrzów Kodowania". Na ogół uczestniczą w nich ci sami uczniowie którzy potrafią już stworzyć własny program i zaczęli myśleć w sposób przyczynowo-skutkowy, a więc chcą spróbować przełożyć swoje umiejętności na "fizyczny" efekt w postaci działającego pod ich dyktando urządzenia. Zdarza się, że dołączają do nich także osoby które do tej pory nie były w ogóle zainteresowane kodowaniem.
Wołczyńska szkoła, w której pracuje trener „Mistrzów Kodowania”, swoją przygodę z robotyką zaczęła zupełnie przypadkowo, gdy brała udział w projekcie realizowanym przez opolskie Regionalne Centrum Rozwoju Edukacji (RCRE). Dzięki niemu otrzymała 3 zestawy klocków programowalnych LEGO WeDo. Kiedy uczniowie zobaczyli, że da się stworzyć konstrukcję programowalną - poruszającą się pod dyktando konstruktora – pojawił się pomysł, by tego typu zajęcia zorganizowane w ramach jednorazowej akcji wprowadzić do szkoły jako regularne warsztaty.
Obecnie zestawy edukacyjne, którymi dysponuje szkoła w Wołczynie, to głównie efekt wsparcie ze strony zaprzyjaźnionych z nią podmiotów. Część z nich placówka zakupiła we własnym zakresie. Zdarza się również, ze sami uczniowie przynoszą na zajęcia elementy, które zakupili samodzielnie. Jak relacjonuje naszemu serwisowi Mirosław Kelniarz, jego podopieczni podchodzą bardzo entuzjastycznie do zajęć z konstrukcji i programowania robotów. Pedagog nie ma problemów z odpowiedzią na pytanie, skąd bierze się tak wielka pasja dzieci do robotów.
Mirosław Kelniarz
Nauczyciel WF w Szkole Podstawowej nr 1 w Wołczynie

Dzieci zwykle bardzo chętnie tworzą coś, co się rusza, błyska, wydaje dźwięki. Jeśli jednocześnie mogą tym sterować, a na dodatek sami tę możliwość stworzyli - cóż więcej trzeba. Dodam, że uczniowie angażują się do tego stopnia, że zdarza się, iż z własnej inicjatywy za własne kieszonkowe kupują sobie jakiś brakujący do realizacji ich pomysłu czujnik czy element konstrukcyjny. Ich zamiłowanie do tych zajęć ma dodatkowe podłoże – okazuje się, że brakuje im działań manualnych. Możliwość użycia śrubokrętu czy klucza daje im dodatkowy bodziec. Zdarzało się, ze słyszałem od uczniów: "Śrubki w domu wkręca tato – mi nie pozwala...". A przecież szczególnie teraz, kiedy przedmiot "Technika" zastąpił "Zajęcia praktyczno-techniczne" i de facto wyeliminował pracownie techniczne ze szkół, koniecznym jest kształcenie sprawności manualnej w każdy dostępny sposób.

Zainspirowanych działalnością "Mistrzów Kodowania" dwoje nauczycieli z Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 5 w Zabrzu - Katarzyna Kwiatek-Grabarska i Przemysław Adam Śmiejek - również postanowiło zmotywować swoich uczniów do zainteresowania się programowaniem i infotechniką. W tym celu uruchomili projekt „Od zera do hakera”, w ramach którego prowadzą zajęcia Sobota Hakerów. Kilkuosobowe grono najbardziej zainteresowanych uczniów rozwija tam krok po kroku swoje umiejętności. Na początku był Greenfoot i nauka języka Java, a później ujarzmianie Arduino (poprzez roboty LOFI).
Relacje pedagogów ze Skarżyska-Kamiennej, Łodzi i Wołczyna unaoczniają, że wykorzystując roboty można uczyć się bardzo przydatnych umiejętności, a jednocześnie doskonale się przy tym bawić. Bo szkoła spełnia swoje zadania edukacyjno-wychowawcze tylko wtedy, gdy uczniowie z ochotą przychodzą na lekcje.
Mistrzowie Kodowania to ogólnokrajowy program upowszechniający naukę programowania w polskich przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. Udział w organizowanych w jego ramach zajęciach jest bezpłatny. Głównym organizatorem programu jest firma Samsung. Patronat nad akcją sprawują: Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Rozwoju, Ministerstwo Gospodarki i Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. „Mistrzowie Kodowania są wspierani przez Szerokie Porozumienie na rzecz Umiejętności Cyfrowych.

Artykuł powstał we współpracy z Samsung

Napisz do autora: dawid.wojtowicz@innpoland.pl