Nie wiesz, czy pasujecie do siebie? Powąchaj spoconą koszulkę partnera. Naukowiec nie pozostawia złudzeń

Tego nikt nie jest w stanie tego określić. Na pewno jednak jesteśmy w stanie zbadać, kiedy jesteśmy zakochani. Używa się do tego metody o nazwie pozytonowej tomografii. Jest w stanie nam pokazać, gdzie nasze neuroprzekaźniki pojawiają się w mózgu.

Istnieje kilka obszarów mózgu odpowiedzialnych za miłość. One nie są szczególnie duże – mają powierzchnie główki od szpilki. Badanie polega na tym, że obserwujemy magnetyczną aktywność mózgu osoby w tomografie. W momencie, kiedy myśli o pracy, to niewiele się tam pojawia. Kiedy jednak skupi się na ukochanej osobie, i naprawdę ją kocha, ten cały koktajl substancji powoduje, że nasz mózg świeci pod tym tomografem.

Przodomózgowie, czyli miejsce skąd wydobywają się wszystkie hormony. Istotny jest również układ limbiczny, który jest obecny u ludzi od prehistorii. Te prastare części mózgu odpowiadają za rozwój, ruch, rozmnażanie czy przedłużanie gatunku. U zwierząt to rzecz nadrzędna, bo determinuje przetrwanie. U nas to wyewoluowało i poza koniecznością rozmnażania się pojawiła się miłość, przyjemność, wszystkie tak zwane motyle w brzuchu.

Oczywiście [śmiech].

Bardzo dużo.

Jak większość procesów, które dzieją się w naszym organizmie, jest to związane z cząsteczkami. Jeśli chodzi o miłość, odpowiadają za nią tak zwane neuroprzekaźniki, czyli te, które przesyłają informacje między neuronami. Kiedy jakaś druga osoba zaczyna nam się podobać, w pierwszej kolejności reaguje nasz mózg.

Zaczyna uaktywniać się jeden z naszych neuroprzekaźników, fenyloetyloamina, nazywana narkotykiem miłości. Porównanie wzięło się z tego, że ten związek to pochodna amfetaminy.

To wynika z tego, że cząsteczki, które zaczynają działać w mózgu, rozchodzą się po całym organizmie. Fenyloetyloamina działa podobnie jak wspomniana amfetamina. Jesteśmy podnieceni i nadaktywni, pocą nam się ręce, serce nam szybciej bije, kiedy widzimy kogoś, kto nam się podoba.

Ta cząsteczka jest pierwsza, która pojawia się w naszym mózgu. Wraz ze wzrostem jej poziomu, pojawia się tak zwany hormon szczęścia, czyli noradrenalina. To z kolei pochodna adrenaliny, która pojawia się w sytuacjach stresowych. Rośnie nam ciśnienie krwi i całe ciało zaczyna być coraz bardziej ukrwione. Efektem ubocznym dużej ilości wydzielanej noradrenaliny jest na przykład wzwód u mężczyzn. Albo czerwienienie się kobiet. Już na pierwszy rzut oka wiemy, że coś się dzieje.

Kolejnym czynną substancją jest dopamina. Opanowuje całe ciało, bo jest związana z tak zwaną ścieżką nagrody w naszym mózgu. To oznacza, że cieszymy się na spotkanie z ukochaną osobą, jak byśmy wygrali los na loterii. Zakładamy, że dostajemy coś, co nam się należy, a jest dla nas bardzo wartościowe. Dlatego dążymy do spotkania z tą osobą. Ten miks tych substancji powoduje, że czujemy się szalenie zakochani. Do tego dopamina odpowiada za tak zwaną miłość na śmierć i życie, kiedy jesteśmy w stanie zrobić wszystko dla wybranki lub wybranka.

Cząsteczki przestają działać, odkochujemy się, nasz romans się kończy.

Albo zaczynają działać inne związki. Tutaj mam na myśli hormony, takie jak oksytocyna czy wazopresyna. Działają wolniej, ale w znacznie dłuższym czasie. Oksytocyna na przykład pojawia się u kobiet, które urodzą dziecko. Ich miłość do noworodka wynika z dużego stężenia tego hormonu w ciele. Oksytocyna sprawia, że przebywając z daną osobą, odczuwamy przyjemność i komfort psychiczny.

Jeśli nasza wczesna, burzliwa miłość przemieni się na związek na lata, to zasługa oksytocyny, wazopresyny i odrobiny serotoniny.

To nie jest zależne od nas. Nie mamy wpływu na reakcje mózgu i organizmu. Mówi się przecież, że serce nie sługa.

Można powiedzieć też w ten sposób [śmiech].

To już kwestia pewnej presji społecznej. W niektórych kulturach mamy na przykład związki kojarzone, gdzie partnerzy poznają się w momencie ślubu. Po pewnym czasie pewnie się zżyją i będą mogli ze sobą współżyć, ale czy się zakochają to już nie zależy od nas. Może to być związek jak z najlepszym przyjacielem – jesteśmy kilkanaście lat razem, znamy się i możemy ze sobą wytrzymać. Nasz organizm jest skonstruowany w ten sposób, by funkcjonować zgodnie ze swoją biologią. Niestety, nie są to związki monogamiczne. To wymóg kulturowy.

By mężczyzna posiadał jak najwięcej potomstwa. A kobieta jest w tej kwestii ograniczona, bo w ciągu roku jest w stanie urodzić jedno dziecko. W tym czasie mężczyzna może zapłodnić wiele partnerek. Biologia i monogamia nie idą zatem w parze.

To wynika też z sygnałów, jakie dostajemy z dzieł kultury. Naoglądamy się filmów, gdzie miłość jest cudowna, namiętna i wieczna. Bombardowana tym przekazem osoba wraca potem z kina do domu i widzi swoje zwyczajne życie. Przez to jej oczekiwania a stan faktyczny zaczyna się rozjeżdżać. Idealna miłość z gazet i seriali jest mocno przekoloryzowana. To nie jest trudne, by znaleźć kogoś, w kim się zakochamy i wejdziemy w tygodniowy romans.

Sztuką jest znaleźć kogoś, z kim przeżyjemy pierwszą falę wielkiej miłości. A potem podsycamy żar związku, by stworzyć coś trwałego. Tylko, że ludzie nie są świadomi, że ważne są więzi na lata, a nie wakacyjne miłostki czy romans w pracy.

To fakt.

W świecie zwierząt też istnieją pary na całe lata. To jest kwestia chęci i dogadania się dwojga osób.

Temat jest bardzo złożony, bo ważne są tutaj i kwestie społeczne i fizycznego pociągu. Jakiś czas temu przeprowadzono ciekawe badania. Grupa kontrolna pań obwąchiwała grupę panów. Potem stwierdzały, woń którego mężczyzny odpowiadała im najbardziej. Później przeprowadzono badanie DNA obu grup. Okazało się, że kobiety, które wolały zapach konkretnych panów, uzupełniały się z nimi swoją pulą genów.

Teoretycznie, ich potomstwo otrzymałoby najlepszą pulę genów. To pokazuje, że Matka Natura chce, byśmy dobierali się tak, by nasze dzieci było najlepsze genetycznie. W skrócie – szukamy kogoś, kto jest naszym dopełnieniem.

Tak.

Cóż, nie ma potwierdzonych badań, że istnieje coś takiego jak feromony. Przynajmniej u ludzi. Wydzielamy pewny zapach – mieszankę potu i soli mineralnych, który jest charakterystyczny dla każdego człowieka. Co ciekawe, możemy w ten sposób sprawdzić, czy jesteśmy w kimś zakochani.

Poprzez powąchanie spoconej koszulki partnera lub partnerki. Jeżeli nasze genotypy do siebie pasują, to ten zapach nie będzie nam przeszkadzał. Przeciwnie – będzie nam się podobać.

To prawda.

Można. Widzimy jego cechy fizyczne i wiemy, czy nam się podoba. Podświadomie dobieramy partnera na bazie wyglądu. Jeśli wygląda na osobę, która sprawia wrażenie, że spełni nasze oczekiwania pod względem budowy wspólnej przyszłości. Kwestia jest mocno indywidualna, bo w grę wchodzi też wiele zmiennych, jak poczucie humoru czy wspólne zainteresowania.

Dziękuję.