Przyczyn takiego stanu rzeczy GUS upatruje w dwóch zjawiskach. Pierwsze to wprowadzenie programu 500+. Jego wprowadzenie największe znaczenie miało, zdaniem urzędu, dla ubogich beneficjentów pomocy społecznej (ok 1,7 mln z 2,5mln ogółem). – W wyniku obliczeń ustalono, że wraz z realizacją wypłat świadczenia wychowawczego Rodzina 500 plus liczba ubogich beneficjentów środowiskowej pomocy społecznej w gospodarstwach domowych w skali kraju zmniejszyła się do 899 tys. osób, tj. spadła o ponad 45 proc – czytamy w raporcie "Beneficjenci środowiskowej pomocy społecznej".
W swoim badaniu GUS dostrzegł również rolę malejącego bezrobocia. – Obserwowana w ostatnich latach malejąca stopa bezrobocia koreluje z malejącą populacją korzystających z pomocy społecznej, zwłaszcza beneficjentów z gospodarstw rodzinnych z dziećmi na utrzymaniu. Należy dodać, że wśród osób bezrobotnych w 2016 r. ponad 40 proc.to były osoby z dziećmi na utrzymaniu, a ponad 20 proc. z nich utrzymywało więcej niż 3 dzieci – piszą autorzy raportu.
W 2016 roku z pomocy społecznej skorzystało ponad milion gospodarstw domowych i prawie 2,5 mln osób. Ponad 350 tys. beneficjentów zaliczanych do grupy „ubogich beneficjentów” w 2016 roku wyszło ze sfery ubóstwa. Z pomocy najczęściej korzystali mieszkańcy województwa warmińsko-mazurskiego (10,9 proc), podkarpackiego (8,9 proc) i kujawsko-pomorskiego (8,8 proc).