Polska trafiła w środek sporu mocarstw. Kto ma nas podsłuchiwać - Amerykanie czy Chińczycy?

W świecie teleinformatyki panuje przekonanie, że do tej pory dominująca pozycja USA w świecie technologii dawała im możliwość – mówiąc bardzo kolokwialnie – podsłuchiwania całego świata.

Bardzo w to wątpię, ale w szczególnych przypadkach mogliby podsłuchać wiele rozmów i transmisji IP. Myślę, że mogą być pozbawieni tej możliwości, gdy pojawi się warstwa kompleksowo zarządzana przez kogoś innego, nad kimś nie ma się kontroli. Może być też tak, że uznali, iż Apple jako producent sprzętu jest opóźniony i próbuje grać na czas.

Powiedzmy sobie szczerze - sieć 5G buduje Polska, a nie firma X czy Y. Podstawowy koszt, jaki musimy ponieść, to są światłowody, prace budowlane. To jest gros kosztów i wysiłku, sam sprzęt radiowy stawia się w miesiące, a nie lata. Urządzenia po prostu stawia się tam, gdzie są potrzebne.

Wbrew pozorom to nie jest wielka inwestycja strukturalna. Mówimy o kilku miliardach złotych, zaś położenie infrastruktury światłowodowej to inny rząd wielkości – to są dziesiątki miliardów.

Tyle, co elektrycznej.

Sam światłowód jest stosunkowo tani, więcej czasu i pieniędzy pochłonie robocizna, uzgodnienia, konsultacje. To jest czynnik pobudzający gospodarkę, tu się nie wkłada się pieniędzy w budowle i fabryki, tylko w pracę ludzi, z której zwrot będzie szybki. Inwestycje w cyfrę zwracają się bardzo szybko.

Porównajmy to np. do sieci elektrycznej. Ta zwraca się w 15-30 lat. Światłowód w 5 do 15 lat, a szkło, czyli budulec sieci, jest trwalsze od miedzi.

Przede wszystkim chodzi o transfer wiedzy. Z reguły mamy jej więcej, niż zdolności jej konsumpcji. Już egipscy kapłani mieli wielką wiedzę, ale dostępną niewielkiej grupie ludzi, więc się nie utrwaliła poprzez praktyczne zastosowania. Wystarczyło, by spłonęła jedna biblioteka a wysiłek wielu pokoleń szedł na marne.

Wbrew pozorom, współcześnie jest podobnie. Nadal wąskim gardłem są modele biznesowe, edukacja, system ustawicznego kształcenia, prawo itd.. By lepiej wykorzystać zasoby wiedzy, potrzebna byłaby potężna zmiana całego państwa. Lepiej niż kiedykolwiek widzimy korzyści z innowacyjności, ale ten „pociąg” będzie się poruszał tak szybko, jak najwolniejszy „wagonik”.

Skoku całego systemu nie będzie, ale wchodzimy w ścieżkę systemowej, głębokiej zmiany. Spójrzmy na to na przykładzie Google. Firma stworzyła model biznesowy w którym wykorzystała wiedzę, co do wartości danych. Osoba fizyczna dawała za darmo swoje dane i za darmo otrzymywała usługę. Jak się nazywa taka bezgotówkowa wymiana?

Tak, a barter jest zwykle opodatkowany, gdy wymieniamy się rzeczami, które mają wartość. Ale wg ówczesnych regulacji, dane nie miały wartości. Większość firm z lat 90. po prostu nie umiało skorzystać w pełni z tej szansy. Czy oni dokonali przestępstwa?

Konferencja dotyczy konieczności ścisłej współpracy, jaki musi się wytworzyć w środowisku przedsiębiorców w związku ze zmianami technologicznymi. Zawierają się one między innymi takich hasłach jak 5G i 4.0. I rzeczywiście – głównymi objawami tych zmian są obecnie problemy związane z budową tych projektów.

Ale najwięcej uwagi poświęcimy współpracy. Spójrzmy na cechy obszaru kulturowo-gospodarczego UE, w której żyjemy. Jest ona bardzo mocna w wielu dziedzinach. To obszar bardzo wysoko rozwinięty, o znakomitej edukacji, systemie szkół wyższych itd. Natomiast jej słabością jest bardzo duża fragmentacja, zarówno kulturowa, jak i rynkowa. W pełni jednolitego rynku jeszcze nie dopracowaliśmy.

Mamy do czynienia z sytuacją, gdy zasoby powinny pracować cały czas. Tymczasem im mniejszy zakład, tym większy problem polegający na tym, że nie sposób skompletować park maszynowy, w którym wszystkie maszyny pracowałyby cały czas. Jedne stoją, inne pracują. Dzieje się tak we wszystkich firmach, nawet bardzo dużych. A im zakład mniejszy, tym problem większy. Przemysł 4.0 jest niczym innym jak nawiązaniem więzi – najczęściej między bezpośrednimi konkurentami – by maszyny pracowały cały czas. To jeden z przykładów, które pokazują jak daleko idzie integracja i jak ona zmienia modele biznesowe.

To był tylko przykład maszyn, ale chodzi również o sprzedaż, logistykę, obsługę posprzedażową, serwis – i wiele innych możliwych obszarów współpracy. Wszędzie są potrzebne nowe modele współpracy, a Europa w tym jest trochę słabsza. Tymczasem sieci 5G mają służyć przede wszystkim przemysłowi!

Konferencja ma podkreślać konieczność współpracy, Polska jest w Europie najsłabszym ogniwem. U nas poziom nieufności nie ma sobie równych, dlatego kładziemy na to nacisk.

Nie do końca o to chodzi. Z jednej strony jeszcze lepiej będziemy wykorzystywać przestrzeń radiową do realizacji dostępu do internetu bezprzewodowego. Owszem, opanowujemy coraz wyższe częstotliwości a przez to uzyskujemy coraz szybszy przesył danych. Ale nie w tym jest istota rzeczy. Chodzi o niezawodność i elastyczność, o szycie sieci na miarę, by każdy miał to, czego potrzebuje. I tyle, by nie marnować zasobów – dokładnie tak, jak w idei przemysłu 4.0.

Też, ale chodzi o to, by zaimplementować sprzęt i oprogramowanie, które każdemu da to, czego dokładnie potrzebuje. Ta metoda - sposób zarządzania - nazywa się fachowo slicing’iem. To zaawansowany sposób wykorzystania tzw. sztucznej inteligencji, pozwalający na bieżąco analizować potrzeby klienta i dopasowywać do nich cechy sieci.

To nowa technika oferująca efektywniejszą kontrolę tego, co się dzieje w sieci - a tego właśnie potrzebuje przemysł. Dziś wiele osób myśli, że chodzi o przepustowość. Nie, przemysł potrzebuje przepustowości o określonej skali i w określonym czasie. Jak będzie jej za dużo, to nikt tego nie wykorzysta. Jak będzie za mało czy za późno - też będzie źle. Chodzi o pewność transmisji i niezawodność parametrów.

To nie musi być szerokie pasmo, wręcz przeciwnie. Jest bardzo szeroka gama potrzeb, gdzie wystarczy bardzo wąskie pasmo, ale wysoka pewność ciągłości pracy. Istotą zarządzania siecią - np. w przypadku internetu rzeczy, również przemysłowego – może też być dostarczenie tylko tyle pasma, ile jest wymagane, ale z jak najmniejszym opóźnieniem, by nie marnować "internetu", ale wykorzystać go gdzie indziej.