Chcesz inwestować na giełdzie? Dowiedz się, co to jest dywidenda i jak się ją wypłaca

Tematy poruszone w tym artykule:

Co to jest dywidenda?

Dywidenda to część zysku netto spółki kapitałowej, czyli spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Kwestie związane z dywidendą reguluje Kodeks spółek handlowych – i właśnie tę ustawę powinniśmy poznać przed zainwestowaniem naszych pieniędzy na giełdzie. Warto jednak zwrócić uwagę na to, że statut spółki może w inny sposób niż kodeks regulować szczegółowe zasady wypłaty dywidendy.

Inwestorzy zazwyczaj decydują się wejść na giełdę po to, aby pomnożyć swój majątek. Istnieją dwa podstawowe sposoby osiągnięcia tego celu: Jako że spółki giełdowe nie zarabiają na wtórnym obrocie ich akcjami, z punktu widzenia spółki ważne jest zatrzymanie przy sobie inwestorów oraz przyciąganie nowych. Jeśli spółka regularnie wypłaca dywidendę, przy kolejnej emisji akcji inwestorów może skusić perspektywa osiągania stałych dochodów.

Choć spółki z różnych powodów czasem decydują o niewypłacaniu w danym roku dywidendy, w ich interesie nie jest odwlekanie tego dnia w nieskończoność: jednym ze sposobów na zatrzymanie inwestorów i ich pieniędzy w firmie jest właśnie wypłata części zysku. Jeśli jednak planujemy zarabiać na dywidendzie, warto poznać historię wypłat wybranej przez nas spółki.

Czy spółka musi co roku wypłacić dywidendę?

Jako inwestorzy liczymy oczywiście na to, że spółka, której przekazaliśmy nasze pieniądze, będzie regularnie dzieliła się wypracowanym zyskiem. W praktyce jednak firmy czasem decydują o wstrzymaniu wypłaty dywidendy. Dlaczego tak się dzieje?

Innym sposobem zdobycia funduszy na inwestycje rozwijające przedsiębiorstwo jest zmniejszenie wysokości wypłacanej dywidendy. Inwestorzy otrzymują wówczas mniejsze wynagrodzenie niż np. rok wcześniej – w perspektywie mając jednak większą dywidendę w przyszłości, kiedy firma się rozwinie.

Wypłata dywidendy

Decyzję o wypłacie dywidendy podejmuje walne zgromadzenie akcjonariuszy. Każdy posiadacz akcji spółki jest uprawniony do wypłaty identycznej dywidendy na akcję – przy czym posiadacze akcji uprzywilejowanych mają prawo do wyższego udziału w zyskach. Jeśli kupujemy akcje danej spółki licząc na moment wypłaty zysku, warto abyśmy zapoznali się ze sposobem ustalania prawa do dywidendy.

Z punktu widzenia akcjonariusza, który liczy na udział w zysku spółki, kluczowe są tutaj dwa dni:

Dzień ustalenia prawa do dywidendy

Wbrew pozorom, nie trzeba być długoterminowym posiadaczem akcji danego przedsiębiorstwa aby otrzymać wypłacaną przez nie dywidendę. Najważniejsze jest, aby mieć w swoim portfelu akcje danej spółki w ściśle określonym czasie.

Uwaga jednak: aby nabyć prawo do udziału w zysku spółki, trzeba mieć pewność, że akcje posiadamy na dwie sesje handlowe – a nie dni – przed dniem dywidendy. Jeśli więc przypada on w poniedziałek, akcje musimy nabyć najpóźniej podczas sesji czwartkowej.

Dzień wypłaty dywidendy

Co dzieje się po tym, jak już znajdziemy się na rejestrze akcjonariuszy i uzyskamy prawo do dywidendy? W tym wypadku nie pozostaje już nic, tylko oczekiwanie na dzień, w którym zysk spółki zostanie wypłacony inwestorom.

Warto przy tym zaznaczyć, że zgodnie z dobrym praktykami spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie dzień wypłaty dywidendy powinien nastąpić nie później niż w ciągu 15 dni roboczych od ustalenia prawa rejestru akcjonariuszy uprawnionych do udziału w zysku. Część spółek do tej zasady się jednak nie stosuje.

Jak obliczyć dywidendę?

Do obliczenia wysokości dywidendy niezbędne są nam dane zawarte w sprawozdaniu finansowym spółki. Przypomnijmy, że dywidenda standardowo wypłacana jest z zysku netto przedsiębiorstwa: do jej obliczenia potrzebujemy więc informacji o tym, ile pieniędzy spółka zarobiła w poprzednim roku i jaki odprowadziła od tego podatek.

Kiedy już poznamy kwotę przeznaczoną w danym roku na dywidendę, powinniśmy podzielić ją przez liczbę wszystkich akcji. Otrzymaną wartość powinniśmy następnie pomnożyć przez liczbę akcji, których posiadaczami jesteśmy. Od tej kwoty należy ponadto odjąć podatek.

Obliczanie dywidendy na przykładzie

Jak w praktyce wygląda ustalanie wysokości dywidendy? Przyjrzyjmy się przykładowi tegorocznego rekordzisty GPW w kategorii łącznej kwoty wypłaconej dywidendy. Spółka Powszechny Zakład Ubezpieczeń SA rekomendowała w 2021 roku, aby cały zysk z 2020 roku oraz kapitał zapasowy (stworzony w oparciu o zysk netto z 2019 roku) przeznaczyć do podziału pomiędzy dywidendę dla akcjonariuszy, Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych oraz kapitał zapasowy. Łączna kwota do podziału wyniosła ponad 3,98 mld zł.

Na dywidendę przeznaczono ponad 3,022 mld zł, na ZFŚS – nieco ponad 7,23 mln zł, zaś pozostałe 953 mln zł ma wrócić na kapitał zapasowy. Oznacza to, że dywidenda wyniesie 3,5 zł na akcję. Walne zgromadzenie akcjonariuszy PZU SA zaakceptowało tę decyzję 16 czerwca, jako dzień dywidendy wyznaczając 15 września. Wypłata zysku nastąpi 6 października.

Opodatkowanie dywidendy

Niestety, pomimo tego, że dywidenda wypłacana jest od zysku netto – czyli takiego, od którego firma zapłaciła już podatek – od dywidendy wypłacanej akcjonariuszom i tak trzeba odprowadzić podatek. Mowa tutaj o podatku od zysków kapitałowych, znanym także jako podatek Belki. Wynosi on 19 proc.