Przyznano Nagrodę Nobla z fizyki. Te badania pokazały nam prawdę o globalnym ociepleniu
Redakcja INNPoland
05 października 2021, 12:05·3 minuty czytania
Publikacja artykułu: 05 października 2021, 12:05
Laureatami tegorocznej Nagrody Nobla z fizyki zostali Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann i Giorgio Parisi. Nagrodzono ich za "przełomowy wkład w nasze zrozumienie złożonych zjawisk fizycznych".
Reklama.
Połową nagrody o wartości 10 mln koron (950 tys. euro) podzielą się Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann, których doceniono za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, ilościowe określanie zmienności i wiarygodne przewidywanie globalnego ocieplenia". Drugą połowę otrzymał Giorgio Parisi za "odkrycie wzajemnego oddziaływania nieporządku i fluktuacji w układach fizycznych od skali atomowej do planetarnej".
Za co przyznano Nobla z fizyki 2021?
Dwaj pierwszy nagrodzeni nobliści są badaczami zmian klimatycznych. Jak możemy dowiedzieć się z uzasadnienia nagrody, Syukuro Manabe pokazał, jak zwiększony poziom dwutlenku węgla prowadzi do wzrostu temperatury na Ziemi. Jego badania są podstawą rozwoju obecnych modeli klimatycznych.
Klaus Hasselmann stworzył natomiast model łączący pogodę i klimat. Jego prace pomogły w udowodnieniu, że rosnąca temperatura atmosfery spowodowana jest emisją CO2 przez człowieka.
Trzeci laureat, Giorgio Parisi, jest natomiast specjalistą od systemów złożonych i mechaniki kwantowej. Jego odkrycia należą do najważniejszych wkładów do teorii systemów złożonych i pozwoliły nam zrozumieć oraz opisać wiele materiałów i zjawisk, nie tylko w dziedzinie fizyki, ale także matematyki, biologii, neuronauk i uczenia maszynowego.
– Modele klimatu to narzędzia pozwalające nam wykonywać w rzeczywistości wirtualnej doświadczenia, których nie moglibyśmy wykonać w laboratorium. To tu możemy stworzyć setki planet, do których atmosfery wprowadzimy różne ilości gazów cieplarnianych i sprawdzimy, co z tego wyniknie. Syukuro Manabe całą swoją karierę, już od lat sześćdziesiątych poświęcił tworzeniu modeli – uważa dr Aleksandra Kardaś z Wydziału Fizyki UW.
Podkreśla też, że prace jego i Klausa Hasselmanna pomogły potwierdzić wpływ człowieka na klimat i stanowią podstawy współczesnego modelowania klimatu. – Ta dziedzina stale się rozwija i pozwala nam patrzeć nie tylko w przeszłość, ale i przyszłość. Powinniśmy w jaki największym stopniu korzystać z jej osiągnięć, aby uniknąć grożących nam w związku z globalnym ociepleniem niebezpieczeństw – jak dodaje.
Nobel z medycyny i fizjologii
W poniedziałek 4 października Instytut Karoliński w Sztokholmie zdecydował, że tegoroczna nagroda Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii trafi do Davida Juliusa i Ardema Patapoutiana za odkrycie dotyczące receptorów temperatury i dotyku.
"Nasza zdolność do odczuwania ciepła, zimna i dotyku jest niezbędna do przetrwania i stanowi podstawę naszej interakcji ze światem. W codziennym życiu odczucia te są dla nas oczywiste, ale w jaki sposób impulsy nerwowe są inicjowane, abyśmy mogli odczuwać temperaturę i ciśnienie? Na to pytanie odpowiedzieli tegoroczni laureaci Nagrody Nobla" – tak swoją decyzję uzasadnił komitet przyznający nagrodę.