Sprawa graficzki zwolnionej po 2 dniach pracy przez Skype'a staje się coraz głośniejsza. A wraz z nią rodzą się pytania: czy szef może tak postępować z pracownikiem? Znajdźmy odpowiedź na dwie istotne kwestie. Pierwsza z nich to poruszana przez wiele osób sprawa przerw w pracy.
Zwolniona graficzka, której sprawa zatacza coraz szersze kręgi, poinformowała na przykład, że przerwę na lunch można w firmie zrobić dopiero od południa, w określonych godzinach. Ona jednak potrzebowała zjeść coś wcześniej, bo przyjmuje leki. Musi je brać o odpowiednich porach, po posiłku.
Zacznijmy od tego, ile pracownikowi przysługuje przerw w pracy. Polskie prawo jest w tej kwestii zaskakująco nieżyciowe. Zgodnie z kodeksem pracy osobie pracującej w wymiarze ponad 6 godzin dziennie przysługuje jedynie 15 minut płatnej przerwy.
Jeśli ktoś pracuje w wymiarze poniżej 6 godzin, nie ma w ogóle prawa do bezpłatnej przerwy. Podkreślmy więc: szef dający pracownikowi kwadrans przerwy w ciągu dnia, działa w pełnej zgodzie z prawem.
Co więcej: firma ma prawo określić godziny, w których pracownik może zrobić sobie przerwę. Te wszystkie informacje muszą być przedstawione pracownikowi podczas szkolenia przed podjęciem pracy.
Oczywiście pracodawca powinien uwzględnić potrzeby zdrowotne swojego pracownika i umożliwić mu przyjmowanie leków zgodnie z odpowiednią procedurą. Ale w prawie nic takiego nie jest zapisane wprost.
Trzeba też zauważyć, że przerwa należy się pracownikowi w trakcie pracy. Oznacza to, że pracownik nie może przyjść do pracy kwadrans później lub wyjść z niej kwadrans wcześniej i z przerwy nie korzystać.
W zależności od rodzaju pracy pracownikom należą się też inne przerwy. W przypadku pani graficzki w grę wchodzi praca przy komputerze. Rozporządzenie ministra pracy mówi dodatkowo o tym, że pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom:
1) łączenie przemienne pracy związanej z obsługą monitora ekranowego z innymi rodzajami prac nie obciążającymi narządu wzroku i wykonywanymi w innych pozycjach ciała – przy nieprzekraczaniu godziny nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora ekranowego lub
2) co najmniej 5-minutową przerwę, wliczaną do czasu pracy, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego.
Wspomniana pani ma więc pełne prawo do pięciominutowej przerwy co godzinę. Co istotne, przerwy w czasie pracy przy komputerze wynikają z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Nie można łączyć ich w jedną, dłuższą przerwę. Nie da się więc ich zamienić na dziesięciominutową przerwę do dwie godziny.
A gdyby była matką karmiącą, to należą się jej dodatkowe przywileje. Jeśli pracuje ona od 4 do 6 godzin dziennie, ma prawo do jednej dodatkowej przerwy 30-minutowej. Jeśli pracuje od 6 godzin wzwyż, ma dwie dodatkowe przerwy po 30 minut każda. A jeśli karmi dwójkę dzieci, długość przerw wzrasta do 45 minut.
Druga istotna sprawa to forma wypowiedzenia. Pani graficzka została zwolniona przez swojego szefa na firmowym komunikatorze internetowym. Czy to dopuszczalne?
Cóż, zwolnienie można przekazać mailem z podpisem kwalifikowanym. Na komunikatorze internetowym przekazuje się coś w rodzaju zapowiedzi zwolnienia pracownika. Odpowiednie dokumenty muszą zostać przekazane osobie zwalnianej w formie urzędowej.
Z informacji, jakie możemy znaleźć we wpisach pani graficzki, wynika, iż pracodawca nakazał się jej zgłosić po odpowiednie dokumenty do księgowości.
Osobną sprawą jest oczywiście styl działania przedsiębiorcy, który postanowił pozbyć się graficzki w sposób bardzo obcesowy i bez szacunku.
Kodeks pracy
art. 134