Liczby pierwsze – czyli te, które są podzielne tylko przez siebie i 1 przez matematyków porównywane są często do atomów. Liczby naturalne możemy rozłożyć na liczby pierwsze, tak, jak cząsteczki na atomy. Najmniejszymi liczbami pierwszymi są 2, 3, 5, 7 i 11. Teoretycznie mogą one być wyliczane w nieskończoność, jednak im większe są, tym trudniej je zidentyfikować.
Największą liczbę pierwszą ( 2136279841-1) odkrył matematyk amator i były pracownik firmy Nvidia, Luke Durant. W tymwykorzystał darmowy program opracowany w ramach projektu Great Internet Mersenne Prime Search (GIMPS). Umożliwia on określanie możliwych liczb pierwszych za pomocą algorytmu.
Żeby znaleźć liczbę 2136279841-1 konieczne było wykorzystanie tysięcy procesorów graficznych działających w 24 centrach danych zlokalizowanych w 17 krajach. "To kończy 28 lat wykorzystywania zwykłych komputerów osobistych do znajdywania ogromnych liczb pierwszych" – czytamy w oświadczeniu dotyczącym odkrycia.
Czytaj także:GIMPS, jak sama nazwa wskazuje, zajmuje się odnajdywaniem tzw. liczb Mersenne’a. Są to liczby o postaci 2n-1, gdzie n jest liczbą pierwszą. Zostały one opisane przez urodzonego w 1588 roku mnicha Marina Mersenne’a, który zaproponował tę metodę do poszukiwania większych liczb pierwszych.
Choć franciszkanin nie zdołał potwierdzić swojej teorii żadnym dowodem, jego założenia były trafne. Kilka największych liczb pierwszych znanych ludzkości, w tym odkryta niedawno 2136279841-1, są liczbami Mersenne´a.
Przedstawiciele projektu GIMPS wprost zaadresowali wątpliwości dotyczące wykorzystywania w praktyce ogromnych liczb pierwszych: "Obecnie istnieje niewiele praktycznych zastosowań dla dużych liczb pierwszych Mersenne'a, co skłania niektórych do pytania: 'Po co ich szukać?’" – czytamy w oświadczeniu.
"Te same wątpliwości istniały jednak kilka dekad temu, dopóki nie opracowano ważnych algorytmów kryptograficznych opartych na liczbach pierwszych".
Czytaj także:Do tej pory nie znamy jednak zastosowania dla nowego odkrycia. Samemu Durantowi przyniosło ono natomiast 3 tys. dol. nagrody od GIMPS. Kolejne 150 ty. i 250 tys. czekają na tych, którzy odkryją odpowiednio liczbę pierwszą składającą się ze stu milionów cyfr i złożoną z miliarda cyfr.