Nowe podejście do przywództwa w miejscu pracy. Rozmawiamy z jednym ze speakerów Impact'23

10-11 maja 2023 w Poznaniu odbywa się Impact’23, jedno z najważniejszych wydarzeń gospodarczo-technologicznych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, podczas których organizowane są merytoryczne dyskusje i spotkania przedstawicieli rządu, biznesu i organizacji pozarządowych. Jednym ze speakerów będzie przedstawiciel IKEA, przedsiębiorstwa, które od jesieni 2022 r. wdraża nową politykę "Leadership by all".

– Organizacje przyszłości to organizacje inwestujące w kompetencje, w tym zwłaszcza w te związane z przywództwem. Powinniśmy kształcić uważnych liderów i liderki, którzy obok wyzwań biznesowych są świadomi swoich potrzeb oraz potrzeb pracowników i pracowniczek, czyli potrzeb ludzkich – mówi w wywiadzie dla naszego serwisu Paweł Bechciński, Dyrektor ds. Ludzi i Kultury Organizacji w IKEA Retail w Polsce.

Od marca 2022 roku pełni Pan funkcję Dyrektora ds. Ludzi i Kultury Organizacji w IKEA Retail w Polsce. W nazwie zwraca uwagę słowo "Ludzi". Czy to celowy zabieg, bo "zasoby ludzkie" stają się już passé?

Pojęcie "zasoby ludzkie" ma dwojakie znaczenie. Pierwsze wywodzi się z nauk społecznych i oznacza siłę roboczą jako jeden z trzech środków produkcji. Drugie, bardziej powszechne, mieszczące się w obszarze zarządzania ludźmi, odnosi się do indywidualnych pracowników oraz działu organizacji jako takiego, a który zajmuje się rekrutacją, szkoleniem, motywowaniem oraz zwalnianiem pracowników, czyli tzw. polityką personalną.

Sam wolę dziś posługiwać się wyrażeniem "kapitał ludzki", które stawia bardziej człowieka w centrum uwagi. Wydaje mi się ono bardziej adekwatne, bo odnosi się do potencjału, talentów, które mamy w organizacji. Podkreślenie zaś samego słowa "ludzie" oraz "kultura" w naszym rozumieniu odwołuje się do tego, co jest dla nas unikalne i wyjątkowe. Potwierdzeniem tego podejścia niech będzie przykład naszej komunikacji w IKEA związanej z jedną z kampanii "Szukamy ludzi, a nie CV". Interesuje nas człowiek jako "całość", a nie jako zasób kompetencji.

Ochronę i pielęgnowanie kultury IKEA postrzegamy zaś jako nasze najważniejsze zadanie. Nasze wspólne wartości i silna kultura sprawiają, że IKEA jest tak wyjątkowa, silna i stabilna – zarówno jako miejsce pracy, jak i marka. We wszystkich jednostkach IKEA na całym świecie można spotkać współpracowników, którzy podzielają te same wspaniałe wartości. Dlatego podczas rekrutacji przede wszystkim bierzemy pod uwagę wartości, a w kolejnym kroku - kompetencje i różnorodność. Dzięki temu, że wszyscy podzielamy te same wartości i działamy zgodnie z nimi, kultura IKEA pozostaje silna, żywa i namacalna na co dzień.

Proszę w takim razie powiedzieć, za jakie obszary w organizacji odpowiada dyrektor ds. ludzi i kultury organizacji. I dlaczego w organizacji potrzebna jest taka funkcja, stanowisko?

Sercem naszej działalności są ludzie. Tworzymy lepsze wspólne życie codzienne wielu ludziom, podejmując decyzje i działania w oparciu o wspólne wartości chroniące naszą wyjątkową kulturę. Aby tworzyć inspirujące doświadczenie IKEA, musimy sprawić, aby nasi wszyscy współpracownicy mieli zapewnione najlepsze warunki do ich spełnienia naszym klientom, w najlepszy możliwy sposób. Dlatego właśnie celem tej części organizacji "Ludzie i Kultura", w której pracuję, jest budowanie kompetencji i rozwijanie organizacji, aby móc realizować nasze ambicje biznesowe, zarówno dziś, jak i w przyszłości.

Moją rolą jest być głosem pracowników, dostarczać strategiczną perspektywę rozwoju naszych talentów w IKEA oraz przekładać potrzeby biznesowe na język i potrzeby naszych ludzi. Ponadto, dla mnie osobiście ważne jest wzmacnianie przywództwa oraz włączania, dawania poczucia przynależności wszystkim współpracowniczkom i współpracownikom w IKEA.

Dodatkowo rola, którą realizuję, niesie ważną misję, aby ludzie wybierali IKEA ze względu, na to, co reprezentujemy, aby angażować naszych współpracowników z myślą o klientach i klientkach, a także reprezentować IKEA przed szerszym gremium, wewnątrz organizacji i poza nią. To ogromne zobowiązanie, ale równocześnie duma i przywilej dla mnie.

Co możemy powiedzieć o ewolucji współczesnego miejsca pracy? Jak omnikanałowość i employer branding kształtują doświadczenia pracowników?

W IKEA dbamy o to, by rozwijać ludzi i biznes jednocześnie. Idealnym przykładem jest rozwój IKEA w kierunku sprzedaży omnikanałowej, z której Polska słynie w całym świecie IKEA. Przez inne kraje w naszej organizacji globalnej postrzegani jesteśmy jako ludzie z przedsiębiorczym nastawieniem, których pandemia COVID-19 czy wojna w Ukrainie zmobilizowały do działania i poszukiwania nowych rozwiązań. Rezultatem tego nieszablonowego myślenia jest dziś m.in. większa dostępność oferty IKEA w ramach realizacji zamówień paczkowych do klientów w całej Polsce. Nasza Domolinia, czyli Zdalne Miejsce Spotkań z Klientami, wnosi dużo nowych umiejętności dla pracowników i pracowniczek, ale także liderów i liderek.

Obecnie dla naszych zespołów najważniejsze jest poznanie wszystkich usług i narzędzi samoobsługowych, z których mogą korzystać również nasi klienci, jak również bieżąca znajomość naszego asortymentu, który się niesamowicie rozwija pod kątem zrównoważonego rozwoju. Liderkom i liderom potrzebne są kompetencje związane z zarządzaniem w zmiennym środowisku ("leading in the unknown"), zarządzaniem w zmianie, podejściem lean, czy też analizą danych. W bliskiej przyszłości widzimy potrzebę wzmacniania rozwoju krytycznego myślenia, by umiejętnie wykorzystywać dane i by podejmować najlepsze decyzje w sytuacji niepewności.

Podsumowując, omnikanałowość generuje miejsca pracy, które wymagają interdyscyplinarnych umiejętności, szerszej gamy umiejętności niż kiedyś. Zatem zadaniem employer brandingu jest mówić do różnych ludzi i odnajdywać ich w miejscach, gdzie te unikatowe umiejętności naturalnie istnieją. Bardzo ważne jest też dla nas pokazywanie IKEA przez pryzmat naszych wartości oraz dumy z tego, jak wspaniałych ludzi zatrudniamy i jak tworzymy rozwiązania dla lepszego życia w domu dla wielu ludzi.

Jak największe firmy powinny dziś rozumieć pojęcie "potrzeby pracowników"? Jaką politykę powinny kreować, aby ich do siebie przyciągać i utrzymywać ze sobą na dłużej?

Myślę, że odpowiedź na to pytanie jest zaskakująco prosta – dialog. W nagromadzeniu codziennych obowiązków, dynamicznych zmian, z jakimi mamy do czynienia w ostatnich latach, firmy często zapominają o tym, żeby pytać i wsłuchiwać się w głos i potrzeby ich pracowników.

Troska o ludzi i ich potrzeby jest jedną z podstawowych wartości, którymi kierujemy się w IKEA. Jesteśmy różni i mamy różne potrzeby, dlatego w każdym naszym działaniu staramy się uwzględniać różnorodność i indywidualność każdej i każdego z nas. W IKEA funkcjonuje strategia dotycząca relacji społecznych, która mówi o szerokim rozumieniu i wartości dialogu w organizacji oraz włączaniu w niego wszystkich naszych partnerów społecznych.

Ponadto każda osoba bierze udział w anonimowej ankiecie pracowniczej "I Share", w której ma możliwość wypowiedzenia się i zgłoszenia pomysłów na temat różnych obszarów funkcjonowania IKEA. Głos ten jest bardzo ważny przy tworzeniu naszego krajowego People Planu, czyli "Planu dla Ludzi".

Jednak najważniejsze w naszym podejściu do rozwoju ludzi na co dzień jest utrzymywanie stałego i otwartego kontaktu, przy okazji rozmów o celach, prowadzonych przez liderów i liderki, czy też rozmów o indywidualnym rozwoju. To zaś, co czyni cuda i sprawia, że jesteśmy autentyczni i prawdziwie zainteresowani drugą osobą, to proste, a nawet często spontaniczne i otwierające na relację opartą na zaufaniu pytanie – "Co u Ciebie?" Chcemy, by tego było jak najwięcej!

Jesienią 2022 roku IKEA wprowadziła nowe podejście do przywództwa w miejscu pracy. Nadano jej miano "Leadership by all". Na czym polega to nowe podejście w relacjach wewnątrz firmy i czym wyróżnia się na tle praktyk przywódczych w innych organizacjach?

Ostatnie lata to ciągłe mierzenie się z nieznanym. To wszystko sprawia, że nieustanie szukamy nowych sposobów działania i wspierania pracowników i pracowniczek. Wierzymy, że nasze podejście "Przywództwa dla wszystkich" jest odpowiedzią na potrzeby dzisiejszych czasów. Jej celem jest rozwijanie kompetencji przywódczych u każdej osoby, każdego współpracownika i współpracowniczki. Do tego podejścia dołączyliśmy również kompetencję dbania o równowagę w zdrowiu, finansach, życiu zawodowym i prywatnym.

Zależy nam, aby rozwijać się jako organizacja poprzez rozwój ludzi i dbanie o dobre samopoczucie nas wszystkich. Liderki i liderzy dbają nie tylko o codzienne zadania wynikające z ich odpowiedzialności biznesowej, ale także o siebie i swój zespół, prowadząc dialog na co dzień ze swoimi ludźmi. Chcemy tworzyć bezpieczną przestrzeń, w której będzie miejsce na podejmowanie trudnych tematów, także tych związanych z indywidualnymi potrzebami w tym także ze zdrowiem psychicznym.

A na jakie benefity mogą liczyć pracownicy IKEA?

Równe traktowanie, czyli jeden podstawowych filarów naszych wartości, to zasada, jaką kierujemy się, przygotowując m.in. pakiet benefitów dla pracowników. Dajemy wszystkim pracownikom równy dostęp do świadczeń i benefitów, a jednocześnie zapewniamy elastyczność i możliwość dokonywania indywidualnych wyborów.

W podstawowym pakiecie benefitów oferujemy pracownikom prywatną opiekę medyczną na terenie całego kraju, możliwość przystąpienia do planu emerytalnego, premię roczną, program lojalnościowy TACK!, program kafeteryjny, zniżkę na zakupy pracownicze, prezenty i imprezy okolicznościowe, a także dofinansowanie posiłków.

Wspominał Pan wcześniej o dynamicznych czasach, w jakich żyjemy. Czy (i w jaki) sposób wspieracie w IKEA swoich pracowników, biorąc pod uwagę czynniki zewnętrzne?

Bacznie obserwujemy sytuację rynkową, która w ostatnim czasie zmienia się bardzo gwałtownie, co wpływa na samopoczucie i komfort życia nas wszystkich. W związku z trudną sytuacją gospodarczo-ekonomiczną uruchomiliśmy np. program wsparcia pracowników, w ramach którego dostępna jest pomoc finansowa z tytułu indywidualnych sytuacji losowych, wynikających ze wzrastających kosztów życia.

Chcemy, aby każda osoba pracująca w IKEA mogła się czuć chroniona i zabezpieczona finansowo. Dlatego też wprowadziliśmy ubezpieczenie na życie i zdrowie, którego podstawowy wariant jest w całości finansowany przez pracodawcę. Ponadto rodzice zatrudnieni w IKEA mogą skorzystać z grupowego ubezpieczenia, którym można objąć dzieci i młodzież od 20. tygodnia życia do 25. roku życia. 

Oprócz troski o stabilność zatrudnienia i benefity bardzo ważne są aktywności wspierające zdrowie i dobre samopoczucie. W IKEA pracowniczki i pracownicy, a także ich najbliżsi, w ramach Programu Wsparcia Pracownika mogą korzystać z bezpłatnych porad osobistych, prawnych, finansowych i zdrowotnych. Program zapewnia, np. możliwość poufnego porozmawiania z psychologiem / psychoterapeutą w zakresie wyzwań rodzicielskich i problemów wychowawczych.

W ofercie zawarty jest ponadto dostęp do trenerów osobistych, którzy pomagają przywrócić bilans zawodowo-osobisty. Dodatkowo w zeszłym miesiącu zorganizowaliśmy Dni Zdrowia, w trakcie których pracownicy mieli szansę wzięcia udziału w wykładach dotyczących dbania o swoje samopoczucie fizyczne i psychiczne, ale również bezpieczeństwo finansowe.

Jak widzi Pan przyszłość przywództwa budowanego w przedsiębiorstwach i innych organizacjach działających w biznesie?

W obszarze HR pracuję od ponad 12 lat i obserwuję, że cały czas mamy do czynienia z nowymi potrzebami w kontekście przywództwa w związku z bardzo dynamicznymi czasami, w których żyjemy. Uważam, że organizacje przyszłości to organizacje inwestujące w kompetencje, w tym zwłaszcza w te związane z przywództwem.

Powinniśmy kształcić uważnych liderów i liderki, którzy obok wyzwań biznesowych są świadomi swoich potrzeb oraz potrzeb pracowników i pracowniczek – potrzeb ludzkich. Budowanie zaangażowania w zespole oraz dzielenie się odpowiedzialnością to podstawa budowania skuteczności swojej i organizacji, ale też ważne elementy wspierania samego siebie oraz nauki wrażliwości.

Tak jak wspomniałem wcześniej, my w IKEA mamy swoją drogę: uważamy, że każda i każdy z nas jest liderem, stąd tak mocno stawiamy na podejście "przywództwa dla wszystkich".

Czy o tym będzie Pan mówił podczas swojego wystąpienia na tegorocznym Impact w Poznaniu?

Tak, trochę więcej na ten temat na pewno powiem już jutro, 10 maja, podczas Kongresu Impact’23 w Poznaniu. Jest to jedno z najważniejszych wydarzeń gospodarczo-technologicznych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, więc uważam, że nie mogło tu zabraknąć naszego głosu – głosu IKEA. Tym razem o ludziach, organizacjach, kulturze i przywództwie. Gorąco zapraszam!