Strategia na każdy czas
Adrianna Lewandowska
18 kwietnia 2015, 20:16·4 minuty czytania
Publikacja artykułu: 18 kwietnia 2015, 20:16Rodzinna firma jest jak małżonkowie – bierze się ją na dobre i na złe. Firma rodzinna funkcjonuje w specyficznym modelu relacji wewnętrznych – na płaszczyźnie rodzina-firma oraz, jak każda firma pod presją sił zewnętrznych. Łączenie tych dwóch porządków w jednej strategii wymaga wielkiego talentu, pasji, determinacji i konsekwencji w działaniu.
Z punktu widzenia firmy, właściwe rozpoznanie terenu, a zwłaszcza przewidywanie przyszłych trendów jest zadaniem, które odważny wizjoner powinien uwzględniać w swoim planie strategicznym. Wcześniej jednak autor planu strategicznego formułuje misję, czyli uzasadnia rację istnienia i rozwoju organizacji, tworzy dalekosiężną wizję i szczegółowo wyznacza cele strategiczne, które można zmierzyć i ocenić.
Z pozoru proste zadanie, jakim może wydawać się przygotowanie strategii okazuje się wyzwaniem, w którym trzeba wziąć pod uwagę oczekiwania różnych grup interesu.
W okresie dynamicznych zmian, koncentracji branż, zwiększonej konkurencji o charakterze międzynarodowym, ogólnego spadku marż, czy stagnacja są dużym wyzwaniem dla przedsiębiorców. Zmiany jednak powodują pęknięcia w strukturze rynku, w które można się wśliznąć, wykorzystać nadarzającą się okazję, dlatego strategia musi być weryfikowana, korygowana i wdrażana na nowo. Prowadzi do tego analiza bieżąca biznesu, ale w strategii chodzi przede wszystkim o długą perspektywę. Strategia powinna opierać się na wartościach, które wraz z marzeniami o idealnej firmie prowadzą do sukcesu. W tym znaczeniu strategia musi odnosić się do bardziej odległego horyzontu czasu, a nie koncentrować się na bieżących zadaniach – to jest poziom operacyjny.
Innowacyjne definiowanie strategii – zaciekawiać i inspirować!
Strategia firmy może przybierać różne formy prezentacji np. w formie mapy, albo w formie opowiadania. Taka opowieść może sięgać korzeni firmy i nie mieć końca, bo wizja firmy określa jej przyszłe miejsce na rynku i w branży, w której działa. Bez względu na formę, w jakiej strategia jest sformułowana, bez względu na rodzaj biznesu, zawsze konieczna jest konsekwencja, a wizja biznesu nie może być ograniczeniem samym w sobie.
Opowiadania strategiczne są wykorzystywane w różnych innowacyjnych firmach – nie tylko dla wyjaśnienia faktu, jak plany mają być realizowane, ale także po to, aby przemówić do wyobraźni współpracowników i zaintrygować ich.
Opowieść jest naturalnie bliska każdemu autorowi planu strategicznego firmy rodzinnej. Nie wiemy jak, i czy w ogóle najstarsze firmy świata zdefiniowały swoją strategię u zarania ich dziejów. Pewne jest to, że są konsekwentne w tym, co robią, a dzisiaj posiadają spisaną strategię swojego biznesu. Na przykład firmy stworzone w wiekach średnich. Dzisiaj opowieść strategiczna staje się wartością firmy rodzinnej. Nowoczesne strategie komunikacji marketingowej wykorzystują dzisiaj z powodzeniem marketing treści – w tej opowieści może być zaszyta strategia, wizja i misja firmy. Te zagadnienia są również tematem dyskusji panelowej poświęconej firmom globalnym.
Nie popełniaj błędu i bądź konsekwentny
Dzisiejsza organizacja potrzebuje zarówno języka, w którym mogą przekazywać informacje na temat strategii, jak i procesów oraz systemów pomocnych we wdrażaniu strategii i zbieraniu informacji zwrotnych. Sukces przychodzi wtedy, gdy strategia staje się wspólną codzienną sprawą wszystkich pracowników. Zdania te sformułowali niegdyś Robert Kaplan i David Norton – autorzy „Strategicznej karty wyników”. Nic dzisiaj się w tym zakresie nie zmieniło.
Jedna strategia na dziesięć jest wdrażana skutecznie i trwale. Barier jest wiele, aby uniknąć błędów, przy jednoczesnym zarządzaniu firmą na różnych poziomach, jak bywa w niedużych organizacjach rodzinnych potrzebny jest strateg, coach, mentor w jednej osobie, ktoś, kto z sukcesem i z całą odpowiedzialnością wypracuje wspólnie z właścicielem firmy strategię, a przede wszystkim weźmie odpowiedzialność za wdrożenie jej z sukcesem.
Specyfika firmy rodzinnej
Firmę rodzinną wyróżniają wartości, które stanowią podstawę decydowania o jej rozwoju. Tam, gdzie łączy się biznes i rodzina, powstaje wyjątkowy potencjał, który z jednej strony jest ryzykowny, ale z drugiej stanowi ogromną szansę na stworzenie niepowtarzalnej oferty biznesowej. Z marketingowego punktu widzenia jest to ważny wyróżnik firmy, to część jej tożsamości, marki, który odróżnia ją o tysięcy innych na rynku.
Strategia firmy rodzinnej może być niepowtarzalnie charyzmatyczna. Zawiera ona wartości jedyne w swoim rodzaju, gdyż odnoszą się do rodziny. Strategia ma swoje odzwierciedlenie w konstytucji rodzinnej, obejmuje kwestie sukcesji czyli przekazania wiedzy, władzy, własności a wszystko to w oparciu o wartości.
Autentyczność wartości wpisanych do strategii tworzy firmę wyjątkową, odporną na spekulacyjne zawirowania, długowieczną.
Krótkie trwanie firm jest niedobre dla społeczeństw, ponieważ tracą one dorobek pokoleń, zbudowany na wartościach, które wraz z tym biznesem giną. Społeczeństwo traci nić łączącą je z wartościami wcześniejszych pokoleń. Powstaje w ten sposób wyrwa, której nie da się niczym zapełnić. Zaczyna brakować w społeczeństwie spoiwa, które umacnia i rozwija klasę średnią.
Zmiany na rynku, reindustrializacja gospodarek, powracające zawody, które wypełniają nisze rynkowe niezwykle rentowne to wszystko powinno sprzyjać trwaniu firm rodzinnych w wielu branżach.