Jak finansować innowacje społeczne?

Najprostsza odpowiedź to oczywiście fundusze europejskie. W perspektywie 2014-2020 fundusze te mają być w znacznej mierze przeznaczone na innowacje w biznesie, nauce, gospodarce, rozwiązywaniu problemów społecznych. Programem najbardziej odpowiednim do finansowania innowacji społecznych jest Program Operacyjny Wiedza, Edukacja i Rozwój, w którym jedna oś jest dedykowana innowacjom społecznym. Ale środków na tego rodzaju rozwiązania będzie można szukać również w regionalnych programach operacyjnych.

Ale jeśli tworzymy lub rozwijamy firmę, która działa w obszarze społecznym i ma cele biznesowe, możemy również próbować szans w konkursach z PO Inteligentny Rozwój. Wdrażanie innowacji w małych i średnich przedsiębiorstwach oraz wspieranie start-upów (również z pomysłami na działalność w sferze innowacji społecznej), ale prowadzone tylko na terenie województw zaliczanych do Polski Wschodniej, będzie wspierane finansowo poprzez Program Operacyjny Polska Wschodnia.

Fundusze europejskie nie są jedyną możliwością finansowania tworzenia i wdrażania innowacyjnych pomysłów w obszarze społecznym. W Europie różne instytucje ogłaszają konkursy na innowacyjne działania w różnych sferach życia społecznego. W pierwszym kwartale tego roku konkurs ogłosił np. European Cultural Foundation. Tematem tegorocznego konkursu Idea Camp 2015 było „budowanie miasta”, a zgłaszane przedsięwzięcia miały dotyczyć takich sfer jak: zasoby, przestrzeń, przynależność, uczenie, zasady rządzenia. Co roku European Investment Bank Institute ogłasza Social Innovation Tournament, w którym poszukiwane są innowacje mające oddziaływanie społeczne, środowiskowe oraz etyczne. Do 8 maja można jeszcze zgłaszać pomysły na innowacje społeczne w konkursie organizowanym na zlecenie Komisji Europejskiej.

Kolejnym sposobem na finansowanie innowacji społecznych jest crowdfunding (finansowanie społecznościowe). Polega to na zbiórce funduszy np. drobnych datków od osób zainteresowanych wsparciem projektu. Pomysł na projekt ogłasza się poprzez specjalnie dedykowane platformy internetowe (najbardziej znany www.kickstarter.com, w Polsce: www.polakpotrafi.pl, www.wspolnyprojekt.pl ).

Szukając firmy potencjalnie zainteresowanej wsparciem naszej innowacji społecznej, zwracajmy uwagę na profil działalności firmy (lub działalności CSR). Nie idźmy z projektem dotyczącym osób starszych do firmy, która zajmuje się produktami dla młodzieży. Powiedzmy szefom firmy co mogą zyskać wdrażając wymyśloną przez nas innowację. Może zakładamy, że innowacja usprawni świadczenie usług (np. tłumacz języka migowego on-line), a może ma poprawić jakość życia mieszkańców, dla których dana firma jest głównym miejscem pracy (np. stworzenie naturalnych placów zabaw w pobliżu danej firmy). Pamiętajmy, że firma, którą prosimy o wsparcie może nie chętnie przekaże nam środki finansowe, ale chętnie np. w ramach wolontariatu pracowniczego, „użyczy” swoich ekspertów, którzy mogą pomóc nam w rozwinięciu usługi czy pomysłu na innowację (np. marketingowcy, specjaliści od IT, projektanci). Pracownicy firm mogą być również dobrymi testerami pierwszych prototypów innowacyjnych usług i produktów.

Najbardziej innowacyjna jest bez kosztowa metoda generowania i projektowania innowacyjnych rozwiązań w sferze społecznej. Polega ona głównie na łączeniu i wymianie zasobów. Jest to też zgodne z dynamicznie rozwijającym się nurtem „ekonomii dzielenia się”, czyli współużywania różnych zasobów (na tej idei oparty jest np. Uber). Możemy tworzyć zespoły ludzi (np. specjalistów z różnych dziedzin), którzy będą tworzyć prototyp innowacji i go testować, czyli dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem. Nie obawiajmy się tego, że nie będzie to stały zespół, im więcej ludzi weźmie udział w jego tworzeniu, tym więcej osób go przetestuje – obejrzy go choćby w swoich głowach, wskaże swój punkt widzenia, co pozwoli na jego doskonalenie.