Social Impact Bonds
Social Impact Bonds Digital Storytellers
Reklama.
Obligacje społeczne - czym są?
Obligacje społeczne to mechanizm finansowania usług społecznych oparty na formule „płatność za rezultaty”. Zakłada on, że podmiot publiczny, odpowiedzialny za rozwiązanie danych problemów społecznych, nie rozwiązuje ich sam, a wchodzi w porozumienie z minimum 2 podmiotami. Jednym z nich jest organizacja, która specjalizuje się w świadczeniu danych usług społecznych i odnosi na tym polu sukcesy, np. organizacje pozarządowe, podmioty prywatne, podmioty ekonomii społecznej. Drugim kluczowym aktorem jest inwestor gotowy do tego, by sfinansować daną usługę. W mechanizmie tym często, w szczególności w państwach, w których istnieją ograniczone doświadczenia w jego stosowaniu, występuje też pośrednik, który organizuje cały proces i czuwa nad dobrą współpracą wszystkich stron. Porozumienie podmiotów zakłada, że jeśli założone efekty zostaną osiągnięte, podmiot inicjujący zwraca wkład finansowy inwestorom wraz z odsetkami (bonusem, zyskiem).
Istotą obligacji społecznych jest wypłacanie zysku za osiągnięcie wcześniej wyznaczonego celu pracy z osobami z określonym problemem. Opiera się na założeniu, że zadania społeczne należące do specyficznej kategorii zadań publicznych mają przynieść wymierne efekty w postaci rozwiązania lub złagodzenia problemów społecznych w takich dziedzinach jak: edukacja, zatrudnienie, pomoc społeczna i integracja społeczna, zdrowie oraz funkcjonowanie rodziny. Wprowadzenie zewnętrznych źródeł finansowania (prywatne środki inwestorów) ma wspomóc efektywność kosztową realizowanych zadań.
Korzyści z obligacji
Zarządzanie przez rezultaty staje się obecnie jednym ze standardów zarządzania w sektorze publicznym i zakłada m.in. prowadzenie analizy, czy osiągnięte efekty działań instytucji są adekwatne do wydatkowanych na ten cel środków finansowych. Planując wykonanie określonego zadania publicznego, administracja musi więc nie tylko określić, jakie cele zostaną poprzez te zadania zrealizowane, ale również wypracować bądź zaadaptować istniejące sposoby pomiaru wyznaczonych celów.
Zastosowanie mechanizmu obligacji społecznych - pewnego wariantu koncepcji „płatności za efekty”, który ma na celu osiągnięcie pozytywnych skutków społecznych oraz finansowych (niższy koszt realizacji usługi lub osiągnięcie lepszych wyników przy tych samych nakładach), może stanowić pewną alternatywę dla tradycyjnego modelu finansowania zadań społecznych z budżetu na zasadzie redystrybucji dochodów.
Przykłady zastosowania obligacji
Przykładem wprowadzenia obligacji społecznych jest projekt LONDON STREET IMPACT, w którym Organizacja St Mungo`s (wykonawca zadania) wraz z partnerami podpisała kontrakt z Greater London Authority (GLA) na wsparcie ludzi bezdomnych śpiących na ulicy Londynu. Wsparcie indywidualne dotyczyło ponad 400 osób z centralnej, północnej i zachodniej części Londynu, długotrwale bezdomnych lub z powtarzającymi się epizodami bezdomności. Oprócz bezdomności osoby te zmagały się często z innymi problemami społecznymi np. nadużywaniem alkoholu, zażywaniem narkotyków, obecnością choroby psychicznej i/lub innych niedomagań zdrowotnych.
Projekt Street Impact miał na celu redukcję liczby bezdomnych śpiących na ulicach Londynu poprzez zindywidualizowaną pomoc w zorganizowaniu stabilnego zakwaterowania (najmu lub mieszkania wspomaganego), odnowienie więzi społecznych – rodzinnych lub przyjacielskich, zwiększenie dostępu do opieki zdrowotnej oraz pomoc w dostępie do pracy i możliwości kształcenia, które pomogą skutecznie utrzymać stan zamieszkania i poprawią jakość życia. Ustalone mierniki osiągnięcia celu to:
- powrót w strony rodzinne (do rodziny lub znajomych w Wielkiej Brytanii lub poza granicami Wielkiej Brytanii) utrzymany przez min. 6 miesięcy
- najem mieszkania utrzymany przez ponad 12 miesięcy
- wolontariat lub zdobycie wykształcenia na określonym poziomie lub podjęcie stałego zatrudnienia w okresie 3 miesięcy, a następnie 6 miesięcy
- spadek nagłych interwencji medycznych (usługi pogotowia ratunkowego)
- spadek liczby bezdomnych mieszkających na ulicach.
Tzw. inwestorzy społeczni zapewnili fundusze na pokrycie kosztów funkcjonowania programu. Koszty te będą zwracane inwestorom przez pośrednika (GLA) zgodnie ze schematem płatności i w zależności od osiągniętych wyników. Inwestorzy mogą osiągnąć maksymalnie 6,5% zysku w zależności od stopnia spełnienia pięciu wyżej wymienionych kryteriów.
Obecnie w Polsce trwają prace nad pięcioma modelami wdrożenia mechanizmu obligacji społecznych w różnych obszarach: Dolnośląski WUP (bezrobocie), MOPR w Gdańsku (zadłużenie czynszowe), UM Warszawa (zwiększenie zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami), WUP w Krakowie (usługi opiekuńcze dla osób zależnych). Rezultaty poznamy dopiero w przyszłym roku, ale już teraz warto zainteresować się możliwością zainwestowania w działania, które mają przynieść nie tylko korzyści finansowe, ale również pozytywny wpływ społeczny.