Komputer za kółkiem. Oddasz samochód Jurkowi?

Komputery, kamery, czujniki i radary w ostatnich latach szturmują samochody. Już dziś są na rynku dostępne pojazdy, które same utrzymują tor ruchu i zadaną prędkość, które same hamują, przyspieszają i parkują. Ostrzegają one również kierowcę o różnych zagrożeniach i sytuacjach na drodze. Wszystkie te udogodnienia skupiają się na jednym – zdjęciu z kierowcy części obciążenia i podjęciu prób zachowania bezpieczeństwa w sytuacji, kiedy człowiek nie rozpozna w porę niebezpiecznej sytuacji.

Powód jest prosty – nikt nie jest doskonały. Możemy pokonywać najtrudniejsze tory wyścigowe z rekordową prędkością, a na co dzień tysiące kilometrów i wychodzić z najbardziej niebezpiecznych sytuacji dzięki własnym umiejętnościom. Nigdy nie jesteśmy jednak w stanie przewidzieć wszystkich sytuacji na drodze i każdej reakcji naszego organizmu. Gorszy dzień, zmęczenie, rozproszenie, zbędna brawura lub przeszacowanie własnych umiejętności to bardzo częste przyczyny wypadków.

Wielu specjalistów motoryzacyjnych uważa, że przyszłością drogowego transportu są pojazdy, które nie będą potrzebowały kierowców i samodzielnie dostarczą pasażerów do miejsca przeznaczenia. O ile jednak w przypadku aut osobowych wielu kierowców nie zechce tak łatwo zrezygnować z przyjemności samodzielnego prowadzenia własnego auta, o tyle pomysł może się sprawdzić w przypadku samochodów ciężarowych. Oczywiście wzbudzając równocześnie wiele kontrowersji i dyskusji. Plan z pewnością zainteresuje firmy transportowe, które w ten sposób mogłyby obniżyć koszty swej działalności, poprawić planowanie i skuteczność. Inne zdanie na ten temat mają zapewne zawodowi kierowcy, którzy po wdrożeniu takiej technologii obawialiby się o przyszłość swojego zatrudnienia.

Jakie są plusy wprowadzenia tej technologii? Przede wszystkim, przy założeniu, że po drogach podróżują wyłącznie takie pojazdy, wszyscy – niezależnie od umiejętności – stają się sobie równi, jeśli chodzi o bezpieczeństwo jazdy. Osoba, która po raz pierwszy wsiada do auta, „prowadzi” je tak, jak doświadczony kierowca, utrzymuje prędkość, która jest odpowiednia dla danego odcinka drogi i warunków, przemieszcza się płynnie, bez zbytniej nerwowości czy pośpiechu przewiduje kolejne manewry. Zatem nikt nie wjedzie na środek skrzyżowania, z którego nie ma najmniejszych szans zjechać. Znikają także ograniczenia wynikające z wieku czy niepełnosprawności. W skrócie: wszyscy jeżdżą idealnie. Nikt nie przekracza prędkości, ruch jest płynny, a w trakcie jazdy możemy robić cokolwiek tylko zechcemy. Dla kierowcy nie jest to zatem czas zmarnowany. Mniejsze jest jego zmęczenie, jazda na suwak przestaje być tylko hasłem, wyprzedzanie nie grozi ryzykiem, a wypadki… praktycznie nie zdarzają się.

Niestety, idea autonomicznych samochodów, jak każda inna, jest idealnie korzystna dla wszystkich tylko w teorii. Pojawia się problem przejściowego współwystępowania na drogach pojazdów „manualnych” i zautomatyzowanych. Jak dobrze, i czy w ogóle, samochody autonomiczne będą w stanie poruszać się samodzielnie w otoczeniu „zwykłych” aut? Czy w trakcie jazdy będziemy czytać gazetę, czy też pozostaje nam z niepokojem spoglądać na pozostałych uczestników ruchu drogowego? „Nieinteligentne” auto niekoniecznie wpuści przecież nasze „inteligentne” z pasa dojazdowego. Czy wykryje je kamera lub radar, czy może zostaniemy poinformowani o konieczności przejścia w tryb ręczny? Wbrew pozorom takich problemów może pojawić się jeszcze więcej.

Wprowadzenie jazdy autonomicznej nie nastąpi jednak z dnia na dzień, lecz w miarę rozwoju technologii i legislacji. Aby zrewolucjonizować transport drogowy, niezbędne są kolejne stopnie ewolucji zarówno przemysłowej, jak i prawnej. W najbliższych latach ścieżkę rozwoju określą nowe lub ulepszone systemy wspomagające. Specjaliści twierdzą, że wyzwania techniczne uda się dość szybko rozwiązać. Dłużej potrwa tworzenie prawa, dopuszczającego tego typu pojazdy do normalnego ruchu oraz przekonanie ludzi, że są one bezpieczne. Inni zaś uważają, że na razie trudno prognozować datę upowszechnienia się tych rozwiązań na skalę masową. Ingerencji wymagać będzie także infrastruktura, głównie miejska. Obecnie zmiana przepisów zmierza ku temu, żeby w przyszłości dozwolone były systemy autonomiczne, które w każdej chwili kierowca będzie mógł wyłączyć lub czasowo zablokować.