Spadek inwestycji w energetyce wzmacniany kagańcową ustawą o OZE

O ile drastyczny spadek inwestycji w gospodarce komunalnej związanej często z inwestycjami samorządów można tłumaczyć doliną lub nawet przerwą w ciągłości finansowania unijnego, o tyle przyczyn spadku inwestycji w górnictwie i energetyce należy szukać gdzie indziej.

Panuje powszechna zgoda co do tego, że inwestycje w energetyce są potrzebne, a nawet niezbędne. Nowy resort energii w ciągu trzech kwartałów swojego istnienia nie mógł jeszcze wiele zrobić, aby umożliwić realizację ambitnych celów. Jest to zrozumiałe. Zastrzeżenia można mieć tylko do tego, że Ministerstwo Energii w efekcie odroczenia wejścia w życie ustawy o OZE, a potem jej „kagańcowej” nowelizacji z czerwca 2016 roku promującej m.in. „bezinwestycyjne” współspalanie biomasy z węglem zatrzymało dobrze zapowiadające się inwestycje w energetyce odnawialnej. Zdążyło stworzyć taką dużą niepewność i nieprzewidywalność dalszych kroków, że od połowy br. stanęły nie tylko inwestycje ale prace nad nowymi projektami (znikome nakłady na inwestycję rozpoczęte). Mało wiarygodnie w kontekście SOR brzmią stwierdzenia, że Polska „przeinwestowała w OZE” podążając za celem ilościowym na 2020 rok. Nawet jeżeli w I półroczu br. przybył rekordowy 1 GW mocy wiatrowych (odpowiednik 50% wszystkich nakładów inwestycyjnych w energetyce) to był to „rzut na taśmę” i przyśpieszona wyprzedaż portfeli („spontaniczna” kontrybucja w SOR i w rozwój), a reszta branży OZE stała zrezygnowana w blokach i teraz powoli zastanawia się, czy z nich nie wyjść.

Uchwalona w czerwcu br. ustawa OZE przyniesie poważne skutki jeśli chodzi o dalszy spadek inwestycji w stosunku do pierwotnych założeń zarówno w tzw. segmencie prosumenckicm (wykreślenie taryf gwarantowanych i zastąpienie ich ryzykowanymi "opustami") , w systemie aukcyjnym (polityczny podział koszyków aukcyjnych preferujący wspóspalanie i praktycznie wykluczający najbardziej perspektywiczne, taniejące technologie) , a ustawa o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych dodatkowo zablokuje inwestycje wiatrowe. Alternatywne pomysły Ministerstwa Energii w postaci „ciężkiego” inwestowania w kaskadyzację Dolnej Wisły czy nawet rozważane w SOR koncepcje budowy elektrowni atomowych są ciągle syrenim śpiewem odległej przyszłości, bez wpływu na bieżące procesy gospodarcze. W efekcie początkowych zaniechań, a potem ostatecznie podjętych radykalnych decyzji w kwestii OZE, polska energetyka niefortunnie wpisała się w SOR. Jest to o tyle groźne, że realne inwestycje w każdej branży przemysłowej łatwo jest zatrzymać, ale znacznie trudniej jest ponownie je pobudzić.