FinTech – zagrożenie czy szansa dla sektora bankowego. Bliska perspektywa
Igor Zacharjasz
01 marca 2016, 12:03·3 minuty czytania
Publikacja artykułu: 01 marca 2016, 12:03Sektor firm oferujących rozwiązania z zakresu Financial Technology (FinTech) rozwija się bardzo dynamicznie – zarówno w kontekście wielkości inwestycji jak i ilości spółek. Spośród ponad 140 tzw. jednorożców (Unicorns), czyli firm o wartości oszacowanej na ponad 1 miliard dolarów ponad 20 to spółki FinTech. Szacunki mówią również o łącznej liczbie 4500 firm w samych Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Według raportu Accenture „The Future of Fintech and Banking” globalna wartość inwestycji w spółki FinTech wzrosła z 2 miliardów dolarów w roku 2010 do 12 miliardów dolarów w roku 2014. W świetle tych danych pytanie o to jaki wpływ spółki FinTech mają lub będą miały na sektor finansowy wydaje się być zasadne. Dyskusja na temat wpływu branży FinTech na kształtowanie przyszłego krajobrazu bankowości toczy się nieprzerwanie na forum publicznym już od jakiegoś czasu.
Należało by postawić pytanie „Czy branża FinTech może doprowadzić do upadku tradycyjny system bankowy?”. Pomimo dużego tempa rozwoju firmy działające w branży FinTech są cały czas zbyt małe aby walczyć o prymat w świecie finansów. Twarde dane pokazują dobitnie, że brakuje im na razie odpowiednio dużej skali. Jedna z największych firm FinTech oferująca onlineowe pożyczki (LendingClub) od początku swojej działalności, czyli od 2007 roku pośredniczyła w pożyczkach o wartości 13 miliardów dolarów. Dla porównania w samych tylko Stanach Zjednoczonych w roku 2014 firma VISA pośredniczyła w transakcjach kartami kredytowymi na łączną wartość 1,2 biliona dolarów a łączny kredyt konsumencki zaciągnięty na kartach kredytowych w Stanach Zjednoczonych we wrześniu 2015 roku wynosił w sumie 3,5 biliona dolarów (podzielony pomiędzy 4 graczy: VISA, MasterCard, American Express i Discover). Olbrzymia dysproporcja w skali pokazuje, że na chwilę obecną pozycja tradycyjnych graczy jest dominująca a ich egzystencja nie jest zagrożona.
Jeśli więc FinTech nie zagraża w krótkiej perspektywie tradycyjnym instytucjom finansowym to czy przynajmniej wywiera wpływ na ich transformacje? Wszystko wydaje się wskazywać, że taki wpływ istnieje i jest coraz silniejszy. Po pierwsze firmy z branży FinTech oferują swoje produkty taniej niż robią to banki. Brak tradycyjnych kanałów sprzedaży takich jak oddziały czy brak konieczności zgodności z wytycznymi regulatora powoduje znaczące obniżenie kosztów działalności i możliwość oferowania tańszych produktów. Po drugie firmy FinTech coraz chętniej stosują nowe metody oceny ryzyka począwszy od analizy behawioralnej swoich klientów opartej na mediach społecznościowych (Kabbage czy Friendly Score) po algorytmy machine learning (Avant). Po trzecie stosowanie nowych modeli biznesowych pozwala na prowadzenie działalności para-bankowej bez konieczności spełniania określonych wymogów stawianych przez regulatora bankom. Powyższe elementy sprawiają, że dynamika rozwoju firm FinTech jest ogromna a ich popularność rośnie. Wiedząc o tym, banki bardzo uważnie przyglądają się branży FinTech i zaczynają implementować niektóre z rozwiązań stając się często partnerami lub klientami firm FinTech. W Alior Banku od połowy 2015 roku istnieje departament Alior Innovation Lab odpowiadający m.in. za współpracę z firmami z branży FinTech. O tym jak poważnie Alior Bank traktuję tę współpracę mówi fakt, że Innovation Lab raportuje bezpośrednio do Prezesa Zarządu a o wynikach i potencjale współpracy z firmami FinTech często dyskutuje się na spotkaniach kardy zarządzającej.
Zainteresowanie banków branżą FinTech jest coraz większe a na świecie różne banki przyjmują różne strategie. Począwszy od prowadzenia własnych programów akceleracyjnych (np. Barclays wspólnie z Techstars) a na wehikułach inwestycyjnych kończąc (np. Santander InnoVenture czy Citi Ventures). Globalne badania wskazują, że współpraca między bankami a spółkami FinTech najczęściej dotyczy nowych metod płatności oraz marketingu cyfrowego. Coraz więcej instytucji finansowych włącza również innowacje w swoją oficjalną strategię działania. Na świecie w roku 2009 tylko 37% banków traktowało innowacyjność jako jedną z metod osiągnięcia przewagi konkurencyjnej. W roku 2015 jest to już 73% banków.