Reklama.
Reklama.
Reklama.
Jak zabezpieczyć to co najcenniejsze w startupie?
16 sierpnia 2015, 13:30·3 minuty czytania
Publikacja artykułu: 16 sierpnia 2015, 13:30Trudno znaleźć jednoznaczną odpowiedź na to co w startupie jest najbardziej wartościowe. W jednym z filmów ze znanych występów serii TED wskazywano, że najważniejszy dla powodzenia przedsięwzięcia (nie tylko startup’u jest „timing” czyli trafienie ze swoim produktem lub usługą w odpowiedni moment. Nie da się tego jednak wycenić ani przewidzieć, czy i kiedy ten moment nastąpi. Aby w ogóle móc zastanawiać się nad odpowiednim momentem startu trzeba mieć czym wystartować – odpowiednio przygotowany produkt lub usługę. Te elementy opierają się na pewnym pomyśle, który przyświecał jego twórcom.
Reklama.
Pomysł na niniejszy artykuł przyszedł mi do głowy kiedy niedawno czytałem jeden z wielu tekstów i analiz traktujących o przyczynach porażek startupów. Na pierwszych dwóch miejscach wymieniono w nim kradzież własności intelektualnej. Nie jest błędem zajęcie przez kradzież intelektualną dwóch pierwszych miejsc. Jest to spowodowane faktem, że na pierwszym miejscu jest kradzież naszej własności, a na drugim kradzież cudzej, co również może doprowadzić do upadku nawet najlepiej zaplanowanego przedsięwzięcia.
Jak zatem zabezpieczyć się przed kradzieżą własności intelektualnej?
Prawo własności intelektualnej oferuje nam szereg różnych możliwości zabezpieczenia własności intelektualnej.
Prawo własności intelektualnej oferuje nam szereg różnych możliwości zabezpieczenia własności intelektualnej.
Po pierwsze, w odniesieniu do wszelkich stworzonych przez nas utworów, bez jakiejkolwiek rejestracji lub zgłoszenia przysługuje nam ochrona na podstawie prawa autorskiego. Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim utworem jest „każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.” W przypadku spełnienia wskazanych przesłanek przysługuje nam ochrona prawnoautorska.
Po drugie, jeżeli mamy do czynienia z przełomowymi urządzeniami lub metodami wytwarzania określonych produktów możemy się ubiegać o uzyskanie prawa z patentu. Kryteria wskazane w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. prawo własności przemysłowej dla uznania danego elementu za wynalazek to nowość, poziom wynalazczy (nie wynikanie w sposób oczywisty ze stanu techniki) i nadawanie się do przemysłowego stosowania, bez względu na dziedzinę techniki. Procedura zgłoszeniowa do ochrony na podstawie patentu jest jednak trudna i dość kosztowna, a jej przeprowadzenie obecnie trwa ok. 3 lata (chociaż w wyniku wprowadzonej nowelizacji ma ona ulec skróceniu do 2,5 roku, o czym pisałem w artykule Zmiany w prawie patentowym – co każdy powinien wiedzieć).
A co z moim pomysłem?
Ochrona pomysłu jest zdecydowanie bardziej problematyczna. Prawo autorskie chroni utwory, które są ustalone. Nie możemy zatem mówić o prawnoautorskiej ochronie samego pomysłu. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku stworzonego na podstawie takiego pomysłu biznesplanu zawierającego szczegółowe rozwiązania i opis jego elementów. Taki biznesplan może już podlegać ochronie na podstawie prawa autorskiego w przypadku spełnienia przesłanek uznania za utwór.
Pomysłu nie można również opatentować, co jest częstym (ale błędnym) powiedzeniem.
Ochrona pomysłu jest zdecydowanie bardziej problematyczna. Prawo autorskie chroni utwory, które są ustalone. Nie możemy zatem mówić o prawnoautorskiej ochronie samego pomysłu. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku stworzonego na podstawie takiego pomysłu biznesplanu zawierającego szczegółowe rozwiązania i opis jego elementów. Taki biznesplan może już podlegać ochronie na podstawie prawa autorskiego w przypadku spełnienia przesłanek uznania za utwór.
Pomysłu nie można również opatentować, co jest częstym (ale błędnym) powiedzeniem.
Aby chronić swój pomysł w początkowej fazie rozwoju naszego startupu lub nawet przed rozpoczęciem działalności należy w kontaktach z wszelkimi współpracownikami, kontrahentami lub zleceniobiorcami posługiwać się umową o poufności. Popularnie ten typ umów nazywa się NDA (z ang. non-disclosure agreement). Jest to umowa, która zobowiązuje jej strony do zachowania w tajemnicy określonych wyjawionych wobec siebie wzajemnie (lub jednostronnie) informacji. Zapewnienie podpisania odpowiednio przygotowanej umowy NDA powinna zagwarantować dyskrecję.
Sposobów zabezpieczenia własności intelektualnej jest wiele. W powyższym tekście wskazałem jedynie te, które są najbardziej oczywiste, ale często się o nich zapomina. W kolejnych artykułach będę pisał o innych elementach startupów możliwych do ochrony na podstawie własności intelektualnej oraz wszelkich kwestiach prawnych związanych z innowacjami i rozwojem.
Reklama.