Jedwabna nić pajęcza (nazywana również po prostu nicią pajęczą lub nicią przędną pająków) pomimo swojej delikatności, charakteryzuje się najwyższą wśród włókien naturalnych wytrzymałością mechaniczną: jest nierozpuszczalna w wodzie, elastyczna - może rozciągnąć się o 40%, a także jest wytrzymała na ekstremalne temperatury. Najmocniejsze nici pajęcze są produkowane przez pająki z rodziny prządkowatych, Nephilidae (ang. Golden Orb) występujące w rejonach tropikalnych i subtropikalnych. Pajęczyny pająków Golden Orb zachowują swoje właściwości nawet w temperaturach wahających się od - 40C do + 220C.
Sztuczna Nić Pajęcza – QMONOS
We wrześniu 2015 roku, japoński start-up Spiber po latach badań wyprodukował sztuczną nić pajęczą (jedwab syntetyczny) "QMONOS" - nazwa nici pochodzi od japońskiego słowa „pajęczyna”. QMONOS należy do najbardziej wytrzymałych materiałów na świecie, jest twardszy od stali i elastyczniejszy od nylonu. Do produkcji jedwabiu syntetycznego wykorzystuje się hodowle bakterii z odpowiednio zmodyfikowanym DNA. Karmione cukrem bakterie rozrastają się w procesie przypominającym fermentację zachodzącą podczas warzenia piwa. Następnie od mikroorganizmów pobiera się proteiny jedwabiu, które przetwarza się w nić.
Nieziemska MOON PARKA
Start-up Spiber przy współpracy z firmą The North Face, wyprodukował prototyp kurtki MOON PARKA, w całości wykonanej z syntetycznej nici pajęczej. Złoty, nieomalże nieziemski, kolor kurtki (nazwany przez producentów nie bez kozery „Moon Gold”) jest naturalnym kolorem pajęczyny pająków Golden Orb.
MOON PARKA wykonana jest na wzór sztampowego produktu The North Face „Antarctica Parka”, kurtki która ma chronić w tak ekstremalnych warunkach klimatycznych, jak mrozy bieguna południowego. MOON PARKA ma mieć podobne właściwości.
Spiber – w trosce o przyszłość ludzkości
Podczas konferencji „Cellular Agriculture, New Harvest 2016”, która odbyła się w ubiegłym miesiącu w San Francisco, Kenji Higashi, dyrektor ds. Rozwoju Biznesu w Spiber, opowiadał między innymi o tym, dlaczego Spiber i The North Face zdecydowały się na współpracę. Przede wszystkim obydwie firmy łączą idee związane z dbaniem o środowisko naturalne. Kenji Higashi wierzy, że wspólnie możemy stworzyć lepszy świat: przede wszystkim należy zaprzestać bezmyślnego wyniszczania i eksploatacji środowiska naturalnego, a w następstwie moglibyśmy stworzyć zamożne i przyjazne ekologicznie społeczeństwa. Zespół start-upu Spiber usiłuje te idee przerodzić w rzeczywistość.
Produkty Czyste Ekologicznie
Nowoczesne tworzywa sztuczne, takie jak syntetyczna nić pajęcza, to produkty czyste ekologicznie, w niedalekiej przyszłości mogą być produkowane tanio na masową skalę i ich produkcja nie jest uzależniona od paliw kopalnianych, których używa się przy wytwarzaniu nylonu, czy poliestru, a które mają katastrofalny wpływ na klimat i środowisko naturalne. Tworzywo QMONOS ulega biogeneracji, a technologia produkcji QMONOS przypomina warunki naturalnie panujące w gruczole przędnym pająka. Wprawdzie koszt produkcji jedwabiu syntetycznego jest jeszcze zbyt wysoki, aby surowiec był atrakcyjnym materiałem dla masowego przemysłu odzieżowego, jednak naukowy szacują, że ten wskaźnik szybko ulegnie zmianie. Obecnie kurtka Moon Parka kosztuje około 800 dolarów amerykańskich i jest dostępna w sprzedaży jedynie w Japonii. Biorąc pod uwagę faktyczny koszt produkcji surowca, cena kurtki powinna być o 50% droższa i wynosić około 1200 USD. Producent jednak ma celu udostępnienie produktu jak najszerszej grupie odbiorców.
Twardsza niż kuloodporny Kevlar
Syntetyczna nić pajęcza może być wykorzystywana do wielu celów: począwszy od sektora kosmicznego, poprzez przemysł motoryzacyjny (produkcja części samochodowych), medyczny (produkcja sztucznych naczyń krwionośnych lub materiałów chirurgicznych), a skończywszy na produkcji kamizelek kuloodpornych. Obecnie do produkcji kamizelek wykorzystuje się Kevlar, materiał pięciokrotnie twardszy od stali. Jednakże, sztuczna nić pajęcza jest mocniejsza i twardsza nawet od Kevlaru.
Jak ciekawostkę warto dodać, że Kevlar został wynaleziony w 1965 roku przez amerykańską chemiczkę polskiego pochodzenia Stephanie Kwolek.
***
O czym jeszcze dyskutowano podczas Konferencji Cellular Agriculture, New Harvest, San Francisco 2016, pisałam w moim poprzednim artykule w INNPoland.