Zaadresowane misie albo pieniądze na rozwój

Jeśli zapytać przedsiębiorcę, czy rozwój, nowe technologie są ważne – nikt nie zaprzeczy, bo bez zmian na lepsze, bez nowych rozwiązań, trudno nadążyć za ewoluującymi, coraz częściej ku najwyższym standardom – oczekiwaniom klienta. Pamiętam badania obszaru MŚP, jakie przed trzema laty wykonano dla Europejskiego Funduszu Leasingowego dotyczące barier innowacyjności w Polsce. Wówczas jedynie 12 proc. firm obszaru MŚP w Polsce przyznawało się do tego, że ma specjalny zespół do prowadzenia prac badawczo-rozwojowych. Tylko 3 proc. planowało utworzenie takiego działu. Tymczasem zdecydowana większość badanych była zdania, że nakłady na innowacje to warunek długoterminowego utrzymania się przedsiębiorstwa na rynku. Innowacje są więc konieczne – pytanie tylko, nie mniej aktualne i dziś, gdzie ich szukać i skąd wziąć środki na sfinansowanie rozwoju. Nie sądzę, by od roku 2015, gdy opublikowano oparty na tym badaniu raport „Pod lupą. Innowacje w MŚP” zmieniły się przyczyny, które osłabiają naszą skłonność do inwestowania w nowe rozwiązania, zaawansowane technologie. Nadal „średniacy” zmagają się z brakiem pieniędzy na powołanie i utrzymanie własnych komórek B+R, na długotrwałe prace badawcze. A przecież rynek zmienia się w coraz szybszym tempie, premiując tych, którzy do tych zmian zdołają się dostosować niemal w czasie rzeczywistym. Istotne jest to, by zmiany oczekiwane przez otoczenie konkurencyjne wprowadzać jak najszybciej. I dopiero dziś widzę, że właśnie dla nich, dla owych średniaków czy jak kto woli „misiów” – jest na rynku dobra odpowiedź, „adresująca”, jak to się od pewnego czasu zwykło mówić, tę kwestię.

Ponieważ nie każdego przedsiębiorcę stać na własne prace badawczo-rozwojowe, stąd też zwłaszcza dla firm segmentu MŚP dobrą alternatywą jest nabycie gotowych rozwiązań innowacyjnych lub praw do ich zastosowania. Na tym polega istota mechanizmu, na którym opiera się Sieć Otwartych Innowacji.

Małym i średnim nie trzeba będzie chyba powtarzać, że dzięki możliwości zakupu gotowych technologii droga po pieniądze na rozwój się skraca, a proces innowacyjny istotnie przyspiesza. Plusem zakupu gotowego rozwiązania jest nie tylko przyspieszenie wdrażania innowacji, ale i ograniczenie ryzyka niepowodzenia, z którym przecież wiąże się każda zmiana w sposobie działania firmy. Jako praktyk, ale i teoretyk zarządzania dodam nie bez satysfakcji, że poza ułatwieniem transferu technologii, stanowiącym główny cel ARP S.A., ważne wydaje się i to, że mechanizm SOI wspiera kulturę innowacji otwartych, a więc takich, którymi można się dzielić z innymi uczestnikami rynku.

Pieniądze te mogą być przeznaczone na zakup gotowych rozwiązań, które muszą być naprawdę nowe – w kraju stosowane nie dłużej niż trzy lata, a w skali międzynarodowej maksimum do lat pięciu. Wsparcie finansowe może dotyczyć konkretnej technologii lub licencji do korzystania z technologii, bez konieczności zakupu – objęte są nim patenty, know-how i inne prawa własności intelektualnej. Mechanizm SOI szczególnie dobrze pasuje do takich innowacji, które nie wymagają dużych nakładów na etapie wdrożenia – a więc głównie rozwiązań informatycznych. Nie są wymagane żadne postępowania przetargowe czy konkurencyjne, nie obowiązują też ograniczenia geograficzne. „Dawcą” technologii może być podmiot zagraniczny choćby z drugiej półkuli, od osoby fizycznej począwszy, po stowarzyszenia, fundacje, a kończąc na przedsiębiorcach.

To naprawdę szybkie i realne pieniądze na rozwój. Przedsiębiorca najpóźniej cztery miesiące po złożeniu wniosku o grant dowie się, czy pieniądze zostały mu przyznane. Poza motywem zakupu gotowej innowacji projekt wyróżnia element doradztwa na starcie. ARP S.A. deklaruje, że pomoże każdemu, kto się zgłosi z sensownym pomysłem. Wnioski można składać do końca 2019 roku, w naborze ciągłym. Jest o co walczyć, bo łącznie w tym toku rozdysponowanych ma zostać około 70 mln złotych na zakup czy licencjonowanie innowacyjnych technologii.