Reklama.
Reklama.
Reklama.
Kreatywna Polska czyli Krajowy System Innowacji
Reklama.
Marzenia i Rzeczywistość
Sto lat temu Piłsudski, Arciszewski, Perl i cale pokolenie polskich socjalistów marzyło o wolnej Polsce. Dzisiaj ich marzenia są rzeczywistością, ale walka o przyszłość trwa. Dlatego obecni przywódcy muszą mieć inne marzenia, odbicie nowej rzeczywistości, w której gwarantem niepodległości i dobrobytu jest innowacyjność. Te nowe marzenia muszą być uświadomione społeczeństwu a ich realizacja musi prowadzić do zasadniczych zmian świadomości społecznej, zmian systemu kształcenia, szczególnie w zakresie kreatywności i wynalazczości, oraz zmian w zakresie tworzenia i wspomagania nowych przedsiębiorstw innowacyjnych. Innymi słowy, musi powstać polskie rozwiązanie wyzwania innowacyjności, które uczyni Polskę potęga w tym zakresie.
Sto lat temu Piłsudski, Arciszewski, Perl i cale pokolenie polskich socjalistów marzyło o wolnej Polsce. Dzisiaj ich marzenia są rzeczywistością, ale walka o przyszłość trwa. Dlatego obecni przywódcy muszą mieć inne marzenia, odbicie nowej rzeczywistości, w której gwarantem niepodległości i dobrobytu jest innowacyjność. Te nowe marzenia muszą być uświadomione społeczeństwu a ich realizacja musi prowadzić do zasadniczych zmian świadomości społecznej, zmian systemu kształcenia, szczególnie w zakresie kreatywności i wynalazczości, oraz zmian w zakresie tworzenia i wspomagania nowych przedsiębiorstw innowacyjnych. Innymi słowy, musi powstać polskie rozwiązanie wyzwania innowacyjności, które uczyni Polskę potęga w tym zakresie.
Ja sam zawsze byłem marzycielem. Dlatego też, we wczesnych latach 70-tych, stałem się współzałożycielem Sekcji Heurystyki w Polskim Towarzystwie Cybernetycznym. Już wtedy marzyłem o Polsce wynalazców, o Polsce Kreatywnej w której wynalazczość stanie się podstawą inżynierii, jeżeli nie gospodarki. Tak się niestety nie stało a ja opuściłem kraj (ale to już inna historia). Marzenia jednak pozostały.
Jak wiemy, w naszym skomplikowanym świecie marzenia rzadko się spełniają. Polska moich marzeń powoli staje się jednak rzeczywistością, czego najlepszym przykładem jest istnienie INNPoland i rosnące zainteresowanie sprawami innowacji. Mam również wrażenie, że Polska jest obecnie krajem ciężko pracujących ludzi, którzy nie boją się wreszcie myśleć optymistycznie o przyszłości i cieszyć się możliwościami wolnego kraju, gdzie praca może się jednak przerodzić w sukces. W PRL przyszłość mogła być tylko gorsza i to społeczne przekonanie prowadziło do braku zainteresowania przyszłością z wieloma negatywnymi konsekwencjami. Myślę, że dzisiaj jest inaczej i zmiana klimatu politycznego i społecznego kraju może wreszcie stworzyć szanse na przeobrażenie społeczeństwa i stworzenie możliwości budowy Polski Kreatywnej. Dlatego też mam nadzieję, że nasza propozycja będzie użyteczna i przyczyni się do wzbogacenia dyskusji o przyszłości kraju.
Dlaczego?
Mam nadzieję, że już wszyscy dobrze rozumiemy, że piękne hasła lub fragmentaryczne działania nie uczynią Polski kreatywną. Potrzebujemy systemu, Krajowego Systemu Innowacji, który zostanie systematycznie wdrożony i w konsekwencji zwiększy prawdopodobieństwo wzrostu poziomu innowacyjności gospodarki i związanego z tym dochodu narodowego. Co najważniejsze, zmiany te powinny doprowadzić do osiągnięcia naszego najważniejszego celu, kluczowego dla przyszłości kraju. Celem tym jest transformacja Polski z kraju głównie wytwórczo-rolniczego i o średnim dochodzie narodowym w kraj o wysokim dochodzie narodowym, którego trzonem jest innowacyjność. Obecnie nawet kraje azjatyckie, Korea Południową, Chiny i Tajwan, świadomie podejmują ogromny wysiłek transformacji ich gospodarek z głównie wytwórczych na głównie innowacyjne. W tej sytuacji Polska właściwie nie ma wyboru. W Epoce Kreatywności społeczeństwa, które nie zrozumieją i nie uznają wymogów czasu i nie zmienią się, zostaną „zamrożone w czasie” i w konsekwencji przegrają światowy wyścig w zakresie innowacyjności. Wyścig ten obecnie decyduje o zarówno politycznych jak i gospodarczych zwycięzcach i przegranych. Zwycięzcy „wygrywają” nadzwyczajne korzyści materialne, związane z rewolucyjnymi nowymi wynalazkami i produktami. Przegrani muszą zadowolić się nie tylko drugorzędną rolą w świecie, ale, co nawet gorsze, muszą kontynuować lub z konieczności rozszerzać dotychczasową działalność wytwórczą, co oznacza stagnację zarobków, a nawet ich wolny spadek w wyniku postępującej rewolucji robotów.
Mam nadzieję, że już wszyscy dobrze rozumiemy, że piękne hasła lub fragmentaryczne działania nie uczynią Polski kreatywną. Potrzebujemy systemu, Krajowego Systemu Innowacji, który zostanie systematycznie wdrożony i w konsekwencji zwiększy prawdopodobieństwo wzrostu poziomu innowacyjności gospodarki i związanego z tym dochodu narodowego. Co najważniejsze, zmiany te powinny doprowadzić do osiągnięcia naszego najważniejszego celu, kluczowego dla przyszłości kraju. Celem tym jest transformacja Polski z kraju głównie wytwórczo-rolniczego i o średnim dochodzie narodowym w kraj o wysokim dochodzie narodowym, którego trzonem jest innowacyjność. Obecnie nawet kraje azjatyckie, Korea Południową, Chiny i Tajwan, świadomie podejmują ogromny wysiłek transformacji ich gospodarek z głównie wytwórczych na głównie innowacyjne. W tej sytuacji Polska właściwie nie ma wyboru. W Epoce Kreatywności społeczeństwa, które nie zrozumieją i nie uznają wymogów czasu i nie zmienią się, zostaną „zamrożone w czasie” i w konsekwencji przegrają światowy wyścig w zakresie innowacyjności. Wyścig ten obecnie decyduje o zarówno politycznych jak i gospodarczych zwycięzcach i przegranych. Zwycięzcy „wygrywają” nadzwyczajne korzyści materialne, związane z rewolucyjnymi nowymi wynalazkami i produktami. Przegrani muszą zadowolić się nie tylko drugorzędną rolą w świecie, ale, co nawet gorsze, muszą kontynuować lub z konieczności rozszerzać dotychczasową działalność wytwórczą, co oznacza stagnację zarobków, a nawet ich wolny spadek w wyniku postępującej rewolucji robotów.
Pomoc dla przedsiębiorców, nawet stworzenie całego systemu ośrodków wspierających przedsiębiorców i innowatorów, niestety jest działaniem fragmentarycznym i absolutnie niewystarczającym. Już wcześniej (we wpisie Innowacyjność: System i jego Otoczenie) mówiliśmy zresztą, że w przypadku optymalizacji działania systemu zmiany jedynie jednego lub dwóch podsystemów są niewystarczające.
Cale społeczeństwo musi się zmienić i uzyskać świadomość, że przyszłość zależy od innowacyjności, która jest przecież „produktem” całego społeczeństwa, a nie tylko produktem przedsiębiorców, tak kochanych przez polityków, ponieważ bezpośrednio przynoszą pieniądze. Przedsiębiorcy są oczywiście absolutnie potrzebni, ale niewystarczający, potrzebujemy czegoś znacznie większego i kompletnego, potrzebujemy całego systemu z przedsiębiorcami, będącymi częścią tego systemu, ważna częścią, ale jedynie częścią.
Przedsiębiorcy potrzebują wynalazców a wynalazcy naukowców, mamy tutaj zresztą cały trzyogniwowy „łańcuch” oparty na wiedzy z trzema ogniwami: „nauka” „wynalazczość” i „przedsiębiorczość”. Jeżeli chcemy „zawiesić” naszą przyszłość na tym łańcuchu, to oczywiście musi on być kompletny, ze wszystkimi trzema ogniwami. Jeżeli nasz łańcuch będzie posiadał jedynie ostatnie ogniwo, tzn. „przedsiębiorczość,” to będzie on oczywiście bezużyteczny, niezależnie od jakości tego ostatecznego ogniwa.
W tym kontekście chciałbym przypomnieć, że Inżynieria Wynalazczości to nauka inżynierska zajmująca się wykorzystywaniem wiedzy transdyscyplinarnej (pochodzącej z inżynierskich nauk podstawowych) do tworzenia nowych koncepcji projektowych, które są nieznane, użyteczne, zaskakujące, możliwe do realizacji i opatentowania czyli są wynalazkami. Inżynieria Przedsiębiorczości to nauka zajmująca się wykorzystywaniem wiedzy i patentów (w szczególności wiedzy w nich zawartej) do organizacji przedsiębiorstw i ich działalności w celu wprowadzania na rynek nowych produktów opartych na patentach.
Inżynieria Wynalazczości i Inżynieria Przedsiębiorczości tworzą razem Inżynierię Innowacyjności, która tak rozumiana zajmuje się rewolucyjnym postępem technicznym (opartym na wynalazkach) a nie postępem ewolucyjnym, który jest oparty na udoskonalaniu istniejących produktów.
Historia Programu
Historia tworzenia naszego programu jest stosunkowo krótka, kilka lat, i jest bezpośrednio związana ze współpracą Waszego blogera z Krajową Izbą Gospodarczą (KIG). W ramach tej współpracy Dr. Mariusz Jednoralski z KIG odwiedził Waszego blogera w Fairfax pięć lat temu i w czasie kilku dni intensywnej pracy zrodziła się nasza propozycja, której poszczególne elementy zostały zresztą przygotowane przez nas wcześniej. W dzisiejszym wpisie przedstawiam nasz program, jedynie nieznacznie zmodyfikowany, co odpowiada mojemu obecnie lepszemu zrozumieniu potrzeb kraju.
Historia tworzenia naszego programu jest stosunkowo krótka, kilka lat, i jest bezpośrednio związana ze współpracą Waszego blogera z Krajową Izbą Gospodarczą (KIG). W ramach tej współpracy Dr. Mariusz Jednoralski z KIG odwiedził Waszego blogera w Fairfax pięć lat temu i w czasie kilku dni intensywnej pracy zrodziła się nasza propozycja, której poszczególne elementy zostały zresztą przygotowane przez nas wcześniej. W dzisiejszym wpisie przedstawiam nasz program, jedynie nieznacznie zmodyfikowany, co odpowiada mojemu obecnie lepszemu zrozumieniu potrzeb kraju.
Cel i Obszary Działania
Nasz cel został sformułowany w kategoriach odpowiadających głównie potrzebom gospodarki, co oczywiście wynika z faktu, że propozycja została przygotowana na użytek KIG.
Nasz cel został sformułowany w kategoriach odpowiadających głównie potrzebom gospodarki, co oczywiście wynika z faktu, że propozycja została przygotowana na użytek KIG.
Celem działania Krajowego Systemu Innowacji jest zwiększenie PKB dla całego kraju i poszczególnych regionów oraz konkurencyjności polskich przedsiębiorstw poprzez innowacyjność wynikającą ze wzrostu liczby wynalazków i patentów ale również wynikającą z innowacyjnych metod działania i organizacji przedsiębiorstw.
Konieczne działania powinny odbywać się w obszarach:
1. kształtowania świadomości społecznej dotyczącej konieczności zmian
2. kształcenia
3. rozwoju Inżynierii Innowacyjności
4. rozwoju bazy materialnej i organizacyjnej wspierającej wynalazców i przedsiębiorców
2. kształcenia
3. rozwoju Inżynierii Innowacyjności
4. rozwoju bazy materialnej i organizacyjnej wspierającej wynalazców i przedsiębiorców
Nasz pierwszy obszar działania może być interpretowany jako kształtowanie otoczenia naszego Krajowego Systemu Innowacji. Mówimy tutaj o złożonym procesie kształtowania i przekształcania opinii publicznej w celu stworzenia mechanizmów społecznych sprzyjających wynalazczości i przedsiębiorczości. Jest to skomplikowany i fascynujący temat wymagający prawdopodobnie oddzielnego tekstu.
W przypadku kształcenia (Obszar drugi) mówimy o edukacji w zakresie Inżynierii Innowacyjności (to pojęcie wprowadziliśmy w jednym z naszych poprzednich wpisów i bliżej powiemy więcej w sekcji Krajowy Instytut Innowacyjności).
Trzeci obszar działania to prace badawcze i rozwojowe, których celem jest rozszerzanie obszaru naszej wiedzy w zakresie Inżynierii Wynalazczości, co jest absolutnie konieczne w celu przyspieszenia rozwoju kraju i budowy jego międzynarodowej przewagi konkurencyjnej.
Ostatni, czwarty obszar to działania zmierzające do stworzenia całego systemu wspierającego wynalazców i przedsiębiorców. Przykładowo, stworzenie szkół wynalazczych dla inżynierów i techników oraz organizacji pomagających zakładać i prowadzić przedsiębiorstwa innowacyjne.
Sposób Osiągnięcia Celu
Założyliśmy dwie równolegle ścieżki działania: budowa świadomości społecznej (tworzenie właściwego otoczenia naszego systemu) i rozwój Inżynierii Innowacyjności, zarówno w obszarach Inżynierii Wynalazczości jak i Inżynierii Przedsiębiorczości. W tych dwóch obszarach założyliśmy kształcenie odpowiednio inżynierów/wynalazców jak i przedsiębiorców oraz prace badawcze służące rozwojowi podstaw naukowych Inżynierii Innowacyjności.
Założyliśmy dwie równolegle ścieżki działania: budowa świadomości społecznej (tworzenie właściwego otoczenia naszego systemu) i rozwój Inżynierii Innowacyjności, zarówno w obszarach Inżynierii Wynalazczości jak i Inżynierii Przedsiębiorczości. W tych dwóch obszarach założyliśmy kształcenie odpowiednio inżynierów/wynalazców jak i przedsiębiorców oraz prace badawcze służące rozwojowi podstaw naukowych Inżynierii Innowacyjności.
Założenia
W naszej propozycji założyliśmy następujące zrozumienie kilku podstawowych pojęć:
W naszej propozycji założyliśmy następujące zrozumienie kilku podstawowych pojęć:
Konkurencyjność to występowanie, razem lub osobno, następujących zjawisk:
- Obniżanie ceny produktów
- Tworzenie innowacyjnych produktów wykorzystujących patenty
- Poprawa jakości produktów
- Zmniejszanie kosztów działalności
- Tworzenie innowacyjnych produktów wykorzystujących patenty
- Poprawa jakości produktów
- Zmniejszanie kosztów działalności
Innowacyjność jest procesem kolejno przebiegającym w nauce, w inżynierii i w biznesie. Jest to proces pozyskiwania, transformacji i wykorzystywania wiedzy. Są to trzy połączone procesy badań naukowych, projektowania wynalazczego i proces wdrażania innowacji. Te trzy procesy są prowadzone wykorzystując kolejno metodologie badań naukowych, Inżynierię Wynalazczości i Inżynierię Przedsiębiorczości. Każdy z tych procesów daje nam inny produkt; kolejno „wiedzę naukową”, „koncepcję wynalazczą/wynalazek” i „produkt rynkowy.” Innowacyjność jest procesem całkowicie związanym z wiedzą, która jest najważniejsza i decyduje o przyszłości.
„Polska Kreatywna” to kraj w którym społeczeństwo jest nastawione na wspieranie wynalazców i przedsiębiorców, którzy są również uważani za bohaterów naszych czasów a ich osiągnięcia szeroko znane i dyskutowane, nie mówiąc o ich promocji przez środki masowego przekazu. Jest to również kraj w którym gospodarka jest innowacyjna, tzn. skoncentrowana na wynalazkach i ich wdrożeniach. Ze względu na wymiar gospodarczy pojęcia Polska Kreatywna naturalnym liderem gospodarki innowacyjnej jest największą w Polsce organizacją otoczenia biznesu, jaką jest Krajowa Izba Gospodarcza przy współpracy z agencjami rządowymi.
Warunkiem istnienia gospodarki innowacyjnej jest „trójkąt innowacyjności,” tzn. połączenie badań naukowych z praktykowaniem Inżynierii Wynalazczości i Inżynierii Przedsiębiorczości.
Należy wprowadzić rozróżnienie pomiędzy „tradycyjnym projektowaniem szczegółowym” a „projektowaniem wynalazczym”. Nasze rozróżnienie jest oparte na siedmiu atrybutach:
Krajowy Instytut Innowacyjności
Proponuje się zorganizowanie Krajowego Instytutu Innowacyjności przy Krajowej Izbie Gospodarczej jako organizacji związanej z przemysłem i przygotowanej do różnych działań związanych z innowacyjnością. Misją Instytutu (KII) będzie przygotowanie, wdrożenie i prowadzenie Krajowego Systemu Innowacji. Bardziej szczegółowo, działania Instytutu powinny być skoncentrowane w sześciu obszarach:
1. Prace badawcze: badania dotyczące najnowszych metod tworzenia wynalazków oraz wdrożeń innowacji w biznesie.
2. Projektowanie i tworzenie programów nauczania (wraz z modułami i materiałami szkoleniowymi).
3. Tworzenie nowych metodologii nauczania w/z Inżynierii Wynalazczości i Przedsiębiorczości.
4. Kształcenie instruktorów.
5. Prowadzenie szkoleń.
6. Prognozowanie rozwoju technologii.
2. Projektowanie i tworzenie programów nauczania (wraz z modułami i materiałami szkoleniowymi).
3. Tworzenie nowych metodologii nauczania w/z Inżynierii Wynalazczości i Przedsiębiorczości.
4. Kształcenie instruktorów.
5. Prowadzenie szkoleń.
6. Prognozowanie rozwoju technologii.
Zakłada się kształcenie w zakresie trzech obszarów wiedzy, tzn. Inżynierii Wynalazczości, Inżynierii Przedsiębiorczości i Inżynierii Innowacyjności. Ten trzeci obszar wiedzy łączy elementy wiedzy z dwóch pierwszych obszarów i jest przeznaczony dla ludzi, którzy są zainteresowani koordynacją działań wynalazców i przedsiębiorców i muszą posiadać dobre zrozumienie wiedzy, która jest podstawą działania tych dwóch grup ludzi.
Cały przykładowy system szkolenia jest przedstawiony poniżej. W tabeli rozróżniamy trzy poziomy szkolenia certyfikowanego i kształcenie na poziomie programów magisterskich.
Założyliśmy, że programy magisterskie będą realizowane w ramach Instytutu, ale oczywiście istnieje możliwość ich przygotowania przez Instytut i przekazania różnym uczelniom w kraju, które będą przygotowane i zainteresowane ich realizacją. W ramach naszej propozycji przygotowaliśmy również kilkanaście przykładów modułów nauczania, ale ich przedstawienie oczywiście przekracza ramy bloga.
Współpraca z Uczelniami Krajowymi i Zagranicznymi
Krajowy Instytut Innowacyjności będzie instytucją wiodąca, tzn. jego funkcją będzie nie tylko wykonywanie konkretnych prac badawczych i szkoleniowych, ale również przynajmniej próby koordynacji tych prac w skali krajowej. Dodatkowo, w celu przyspieszenia rozwoju innowacyjności w kraju będzie konieczne nawiązanie współpracy z rożnymi uczelniami zagranicznymi, których doświadczenie mogłoby być użyteczne w Polsce. Również istnieje na świecie wiele przedsiębiorstw zajmujących się innowacyjnością w obszarach wynalazczości i przedsiębiorczości, które mogłyby pomóc, przynajmniej na początku działania Instytutu.
Krajowy Instytut Innowacyjności będzie instytucją wiodąca, tzn. jego funkcją będzie nie tylko wykonywanie konkretnych prac badawczych i szkoleniowych, ale również przynajmniej próby koordynacji tych prac w skali krajowej. Dodatkowo, w celu przyspieszenia rozwoju innowacyjności w kraju będzie konieczne nawiązanie współpracy z rożnymi uczelniami zagranicznymi, których doświadczenie mogłoby być użyteczne w Polsce. Również istnieje na świecie wiele przedsiębiorstw zajmujących się innowacyjnością w obszarach wynalazczości i przedsiębiorczości, które mogłyby pomóc, przynajmniej na początku działania Instytutu.
Podsumowanie
Krajowy System Innowacji jest dzisiaj jedynie marzeniem. Jak wiemy, marzenia często pozostają tylko marzeniami, ale w naszym przypadku musimy przejść od marzeń i pięknych słów do działania. Stawką jest przyszłość Polski i brak działania nigdy nie zostałby nam wybaczony przez przyszłe pokolenia. Szukajmy wiec liderów, którzy przyjmą najważniejsze polskie wyzwanie i zaczną zmieniać rzeczywistość w kierunku Polski kreatywnej.
Krajowy System Innowacji jest dzisiaj jedynie marzeniem. Jak wiemy, marzenia często pozostają tylko marzeniami, ale w naszym przypadku musimy przejść od marzeń i pięknych słów do działania. Stawką jest przyszłość Polski i brak działania nigdy nie zostałby nam wybaczony przez przyszłe pokolenia. Szukajmy wiec liderów, którzy przyjmą najważniejsze polskie wyzwanie i zaczną zmieniać rzeczywistość w kierunku Polski kreatywnej.
Nowa Książka
Właśnie ukazała się moja nowa książka, która może Państwa zainteresować: Tomasz Arciszewski, „Inventive Engineering. Knowledge and Skills for Creative Engineers”, CRC, 2016.
Reklama.