Kiedy Apple tworzyło swój pierwszy komputer osobisty, Steve Jobs zauważył, że IBM wydaje na B+R ponad 100 razy więcej. Ale nie wpłynęło to na jego przewagę konkurencyjną. Bo najważniejsze nie ile się wdaje, ale jak się wydaje, co udowadnia najnowszy raport Strategy& - Global Innovation 1000.
Czoło pierwszej dziesiątki najbardziej innowacyjnych firm Global Innovation 1000 otwierają Apple, Google, Amazon i Samsung. Jednak z pierwszej dziesiątki innowatorów jedynie trzy - Google, Samsung i Microsoft – znalazły się jednocześnie w czołówce firm najwięcej wydających na innowacje. Jak wynika z analizy ostatnich 10 lat, tylko Microsoft jest firmą, w której co roku wydatki na B+R idą w parze z innowacyjnością. Choć w czołówce przedsiębiorstw ponoszących największe nakłady na innowacje znajdują się cztery spółki z sektora ochrony zdrowia, to jednak żadna z nich nie została uznana w badaniu za najbardziej innowacyjną.
Na świecie tempo spada...
Z raportu wynika, że tempo wzrostu nakładów na B+R słabnie. W ubiegłym roku, w porównaniu z 2013 r. wyniosło 1,4 proc., podczas gdy w ostatnich dziesięciu latach przeciętny wskaźnik wzrostu wyniósł 5,5 proc - Z naszych obserwacji wynika, że firmy są obecnie znacznie bardziej innowacyjne niż miało to miejsce dekadę temu i potrafią dziś osiągnąć znacznie więcej, za mniej. Co więcej, nie istnieje proste przełożenie wielkości nakładów B+R na innowacje.
To, czy dane przedsiębiorstwo osiąga odpowiedni zwrot z inwestycji w B+R jest w dużo większym stopniu uzależnione od spójności strategii prac rozwojowych ze strategią biznesową. Zależy też od zdolności firmy do kreowania ambitnych i wartościowych projektów innowacyjnych – komentuje Paweł Bochniarz, dyrektor w zespole Innovation Advisory w PwC.
Jak pokazują analizy Strategy&, firmy w których innowacje stały się integralną częścią strategii biznesowej zaczęły odnotowywać o 40 proc. wyższy wzrost zysku operacyjnego na przestrzeni 3 lat w porównaniu z graczami, którzy nie zdecydowali się na tak spójną politykę.
- Wspólnym elementem łączącym innowacyjne firmy jest zrozumienie potrzeb odbiorcy, a nie wysokość wydatków ponoszonych na B+R. Zamiast polegać na analizach rynkowych, innowacyjne firmy budują bliskie relacje z konsumentami dzięki czemu mogą stworzyć takie rozwiązania i produkty, które reprezentują wartość dla odbiorcy i to często taką, której konsument jeszcze nie zdążył nazwać - podkreśla Beata Tylman, dyrektor w zespole innowacje oraz pomoc publiczna w PwC.
Raport pokazuje wyraźny spadek na świecie nakładów na B+R w pięciu sektorach - przemyśle lotniczym i zbrojeniowym, ochronie zdrowia, elektronice, produktach szybko zbywalnych (FMCG) oraz telekomunikacji, podczas gdy rosną wydatki związane z internetem i rozwojem oprogramowania - aż 17 proc. wzrost, energetyką i przemysłem chemicznym - 4,2 proc., a także sektorem przemysłowym - 4,1 proc. i motoryzacją - 2,1 proc.
Łączyć biznes z innowacjami
Ankietowane przedsiębiorstwa wyraźnie wskazują na potrzebę połączenia strategii biznesowej z innowacyjną, jako na kluczowy czynnik przyczyniający się do sukcesu innowacji. Planują także przeniesienie nakładów z innowacji inkrementalnych w stronę nowych produktów i usług oraz
innowacji przełomowych.
Obecnie prawie 60 proc. wydatków przeznaczanych jest na innowacje o charakterze przyrostowym, 28 proc. na innowacje, które w istotny sposób zmieniają paletę usług/produktów, procesy lub model biznesowy, a jedynie 14 proc. na przełomowe lub radykalne innowacje. Badani zamierzają także przenieść ciężar wydatków z produktów na nowe usługi, tak by do roku 2024 ponad 60 proc. inwestycji B+R podejmowana była w zakresie rozwoju usług, gdy obecnie proporcje te kształtują się: 52 proc. na rozwój produktów i 48 proc. usług.
Metodologia badania
Strategy&Strategy - będące częścią firmy doradczej PwC , zidentyfikowało 1 000 przedsiębiorstw, które ponoszą największe nakłady na B+R na świecie (stan na 30 czerwca 2014 r.). Wydatki firm badanych w ramach „The Global Innovation 1000” stanowią w sumie 40 proc. światowych nakładów na B+R, podczas gdy kolejne 1000 firm reprezentuje w sumie 3 proc. nakładów. Dla każdej z firm wchodzących w skład listy, Strategy& pozyskało ze strony Bloomberga oraz Capital IQ kluczowe informacje finansowe, uwzględniające sprzedaż, zysk brutto, zysk netto, historyczne nakłady na B+R oraz dane dotyczące kapitalizacji.
Dodatkowo, Strategy& przeprowadziło badanie online na próbie 505 liderów innowacji z 467 firm z całego świata. Przedsiębiorstwa biorące udział w dodatkowym badaniu w sumie wydają na B+R 130 mld dolarów, co stanowi 20 proc. wydatków wszystkich firm ujętych w Global Innovation 1000.
W wynikach podawanych przez GUS na temat polskiego rynku widać wyraźnie, iż wydatki na działalność innowacyjną w latach 2011-2013 kształtowały się na zbliżonym poziomie dla przedsiębiorstw przemysłowych, zaś w przypadku przedsiębiorstw usługowych, największe nakłady przypadły na 2012 r. Pod tym względem jest to zjawisko zgodne z trendami światowymi wykazanymi w raporcie, wskazującymi na pewną stagnację jeśli chodzi o wartość wydatków na B+R.