Wysokie płoty, ochrona, kamery, alarmy - z badań wynika, że 60 proc. Polaków ze względów bezpieczeństwa chętnie zamknęłaby się na cztery spusty w takich enklawach. Nowe trendy w budownictwie pokazują, że można żyć bezpiecznie, ale bez izolacji od reszty świata.
Porządne drzwi antywłamaniowe, najlepiej z atestami IMP (Instytut Mechaniki Precyzyjnej), ITB (Instytut Techniki Budowlanej) lub Centralnego Laboratorium Kryminalistyki Komendy Głównej Policji. Do tego mocne zamki i klamki z certyfikatami, łańcuch, system alarmowy wewnętrzny i zewnętrzny, kraty w oknach lub antywłamaniowe rolety. Jeśli mieszkać na osiedlu], to tylko strzeżonym 24 h na dobę, ogrodzonym i niedostępnym dla obcych - przynajmniej z takiego założenia wychodzą Polacy.
Bezpieczeństwo inaczej
Można jednak mieszkać bezpiecznie, ładnie i bez społecznych podziałów. Bezpieczeństwo można bowiem budować projektem, a nie stawianiem murów i tworzeniem podziałów. Tak zaadaptować przestrzeń, że będzie ona przyjazna dla mieszkańców, środowiska i innych osób z niej korzystających.
Do firm, które promują w Polsce idee otwartych przestrzeni miejskich, bez wątpienia należy Skanska. To ona jest twórcą pierwszego w kraju kompleksu mieszkalnego, który będzie się ubiegać o certyfikację BREEAM. Certyfikat ten nadają architekturze niezależni, międzynarodowi eksperci za wysoką jakość, bezpieczeństwo i rozwiązania ograniczające wpływ inwestycji na środowisko.
Osiedle przyszłości
Czeski kompleks Botanica Residential Quarter płynnie łączy zielone przestrzenie osiedla ze zlokalizowanym obok parkiem. W miejsce płotu wybudowano obszerny, zielony „korytarz” o powierzchni 25,000 mkw., który skutecznie oddziela mieszkańców od zgiełku miasta. Kluczem tej aranżacji było włączenie nowej zabudowy w istniejące tereny zielone.
– W podobnym stylu projektujemy nasze inwestycje w Polsce – kontynuuje Zagórski. – Na przykład w Parku Ostrobramska w Warszawie staramy się zapewnić płynne przejście pomiędzy tkanką miasta a osiedlem. Wbrew pozorom nie jest to łatwe. Z jednej strony odchodzimy od tworzenia nienaturalnych zewnętrznych barier, z drugiej kreujemy przestrzeń, w której ludzie czują się kameralnie, bezpiecznie i zachowują swoją prywatność - wyjaśnia.
Jak zaznacza nasz rozmówca, bezpieczeństwo w otwartych miastach można zapewnić np. poprzez dobre doświetlenie chodników czy dużą ilość przestrzeni wspólnej z zielenią i ławkami, sprzyjającej integracji mieszkańców czy też dobry widok z okien na to, co dzieje się w okolicy.
Security by design
Ciekawie o idei bezpieczeństwa przez projekt, piszą blogerzy z kryzysowo.pl, związani prywatnie i zawodowo z branżą zabezpieczeń i ochrony. Na podstawie doświadczenia Holendrów - specjalistów od bezpiecznych otwartych osiedli ukazują oni, o jakie elementy muszą w takiej przestrzeni i architekturze zaistnieć, by mogły one obyć się bez kamer i murów.
1. Urbanistyczna różnorodność. Czyli obok bloków wysokich, powinny znaleźć się też budynki niższe (sklepy, domki jednorodzinne).
2. Budynki winni mieć prostą architekturę bez występów i zasłaniających widoczność dodatkowych zadaszeń.
3. Przestrzeń wspólna powinna być zaprojektowana tak, by służyła zżyciu się mieszkańców. Na budowanym przez Skanska warszawskim osiedlu będą to m.in. stacja mycia i naprawy rowerów, strefa sportu i rekreacji, ścieżki rowerowe, place zabaw. Tworzenie w osiedlu miejsc aktywności sąsiedzkiej, formalnych bądź nieformalnych przestrzeni, w których można spotkać się z sąsiadami, pozwala na identyfikację mieszkańców z miejscem, sprzyja powstawaniu poczucia wspólnoty lokalnej i zacieśnianiu więzi społecznych.
4. Ważne jest także usytuowanie ławek. Te nie mogą być bliżej niż w odległości 15 m od budynków mieszkalnych. Inaczej bowiem nocne spotkania na nich jednych sąsiadów, mogą zaburzać komfort innych.
5. Ławki jak i pozostała „mała architektura” (stoły, śmietniki, siłownie) muszą być „wandaloodporna”.
6. Każde zniszczenie musi być naprawione w ciągu pięciu dni roboczych.
7. Wejścia do budynków winny być dobrze oświetlone i widoczne z dróg dojścia.
8. Budynki mieszkalne od strefy publicznej powinny być oddzielone przynajmniej pasami zieleni.
9. Drzwi w bramach bloków należy wyposażyć w samozamykacze oraz gałkę zamiast klamki od strony zewnętrznej.
10. Skrzynkę na korespondencję (ulotki) powinny się znaleźć przed drzwiami na klatkę.
11. Mury i ściany, które nie podlegają stałej obserwacji mieszkańców należy zabezpieczyć kolczastą zielenią albo pokryciem ścian powłoką anty-graffiti.
12. We wszystkich domach, mieszkaniach muszą się znaleźć czujniki dymu.
13. Klatki schodowe powinny być skonstruowane przejrzyście, bez wnęk i załomów, w których można się ukryć.
14. Zieleń stanowiąca ozdobę osiedla powinna być na tyle zróżnicowana, by nie zasłaniała widoczności.
15. Na terenie osiedla winny znajdować się szkoła, dom kultury albo biurowiec. Chodzi o to, by osiedle przez większość czasu tętniło życiem.
Jakub Zagórski, dyrektor sprzedaży i marketingu Skanska Residential Development Poland
Inwestycje Skanska powstają zgodnie z ideą otwartych przestrzeni miejskich. Osiedla mieszkaniowe pozostają półotwarte i nie są grodzone wysokimi płotami czy murami, ale po prostu roślinnością, która zapewnia kameralność i swojego rodzaju intymność. Staramy się, aby nasze budynki współgrały z istniejącą już tkanką miejską i otoczeniem. Takie projekty Skanska wybudowała już m.in. w Czechach.