Prof. dr hab. Krystian Jażdżewski, jeden ze współautorów odkrycia.
Prof. dr hab. Krystian Jażdżewski, jeden ze współautorów odkrycia. Fot. Materiały prasowe/Michał Jędrak
Reklama.
Tajemnica w genetyce
W Polsce raka tarczycy diagnozuje się rocznie u około 2,5 tys. osób, najczęściej u kobiet. W 90 proc. przypadków przebieg choroby jest łagodny (pacjenci żyją dziesiątki lat bez nawrotu schorzenia), ale w około 10 proc. przypadków nowotwór ma bardzo agresywny charakter, szybko prowadząc do powstania przerzutów i zgonu. Te osoby należy od początku bardzo intensywnie leczyć. Jednak dotąd nie potrafiono ich zidentyfikować. Zmienić ten negatywny trend ma odkrycie polskich naukowców.
Lekarze i genetycy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Instytutu-Centrum Onkologii w Warszawie wykazali, że ciężkość przebiegu choroby związana jest z obecnością wrodzonej zmiany w genie DIRC3. Oznacza to, że obecność mutacji w genie pozwala zakwalifikować danego pacjenta do grupy wysokiego ryzyka. Dzięki temu, że mutację można oznaczyć już na etapie planowania terapii, możliwe jest zmodyfikowanie zakresu operacji oraz leczenia uzupełniającego.
prof. dr hab. Krystian Jażdżewski, jeden ze współautorów odkrycia

Analiza mutacji w genie DIRC3 pomaga przewidzieć, jakie jest ryzyko ciężkiego przebiegu choroby nowotworowej i związanego z tym zgonu pacjenta. Chorych, u których wykryjemy mutację, można poddać znacznie bardziej radykalnej terapii i monitorowaniu. Z kolei u pacjentów bez mutacji być może możliwe będzie ograniczenie zakresu interwencji terapeutycznej (np. usuwanie tylko jednego płata tarczycy), co zapewni im znacznie szybszy powrót do zdrowia i uchroni przed komplikacjami rozległej operacji.

Szybkie efekty współpracy nauki z biznesem
Choć wyniki badań polskich naukowców dopiero zostały opublikowane, pacjenci będą z nich mogli skorzystać już w ciągu najbliższych kilku tygodni. Test na obecność mutacji będzie można wykonać w Warsaw Genomics. Jest to spółka spin-off Uniwersytetu Warszawskiego. Do wykonania testu potrzeba 9 mililitrów krwi obwodowej (jedna probówka). Koszt diagnostyki wynosi 300 złotych.
Artykuł opisujący wyniki badań warszawskich naukowców można przeczytać w prestiżowym piśmie American Association for Cancer Research – Clinical Cancer Research. Wśród głównych autorów sukcesu znajdują się m. in. Michał Świerniak, Anna Wójcicka, Wojciech Gierlikowski oraz Krystian Jażdżewski. Wszyscy są stypendystami Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej.
Niektórzy z nich korzystali ze wsparcia programu TEAM, finansowanego ze środków pochodzących z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (POIG), a także IMPULS i MENTRORING – gdzie wsparcie pochodziło z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (POKL). Instytucją pośredniczącą w rozdysponowywaniu unijnych środków jest Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR).

Napisz do autora: kamil.sztandera@innpoland.pl