"Podstarzali, męscy szowiniści, byle nie dać się im zakrzyczeć". Oto praktyczna strona mentoringu

Grażyna Piotrowska-Oliwa:(śmiech) To akurat traktuję humorystycznie.

Pewnie, że mam. Przede wszystkim sport - tenis, i muzyka, od klasycznej po współczesną, za wyjątkiem rapu. Staram się to wszystko zbilansować jogą, która wymaga ogromnej koncentracji, ale daje dużo przyjemności.

Skoro wspominasz o muzyce, przygotowując się do wywiadu, przypadkiem znalazłem swój tekst, o którym zapomniałem, z czasów, gdy byłem zielonym stażystą. Byłaś jedną z bohaterek. Teza – wykształcenie muzyczne bardzo pomaga w biznesie.

Korzystasz z tej amerykańskiej szkoły hakowania życia, sprzedawanej przez ludzi sukcesu? Wstań o piątej, idź pobiegać, pracuj w interwałach, sprawdzaj maile pół godziny, godzinę medytuj, wyjdź do pracy itd.

Nie. Choćby dlatego, że każdy człowiek jest inny. Gdybym nagle powiedziała, że wstaję o piątej, medytuję, kawy nie piję, to owszem, fajna historia, świetnie się sprzeda, ale kompletnie nieprawdziwa. Okej, można się ode mnie spodziewać maila o 3 w nocy, bo często pracuję nocami, wtedy najlepiej się skupiam, kładę się o 2, ale za to telefonu przed 8 rano nie odbiorę, potrzebuję chwili dla siebie. Część porannej pracy ogarniam w domu, by nie tracić czasu w korkach, spotkania na mieście umawiam w drugiej części dnia, z tego samego powodu. To takie drobnostki usprawniające dzień.

Jak zwalniasz ludzi? Tak, żeby ich nie złamać?

Nie, tego rodzaju pytania to perwersja. Z kolei pytania sztampowe „gdzie widzisz siebie za pięć lat”, są idiotyczne. Ja pytam np. o to, co ostatnio czytałeś. Usłyszałam kiedyś, że „hmmmm..., Łysek z pokładu Idy”. Pytanie zawsze z czegoś wynika, np. z CV. Ludzie naprawdę mogliby sobie oszczędzić wpisywania niektórych rzeczy. Miałam kandydata, który wpisał biegłą znajomość francuskiego. Mówię kilkoma językami, więc zadałam mu pytanie po francusku, on nie rozumie. I tłumaczy się „skąd miałem wiedzieć, że trafię na kogoś, kto mówi po francusku”.

Kiedyś w tym miejscu przeszedłbym do następnego pytania. Dziś mogę tylko pokiwać ze zrozumieniem głową.

… siedzi, przed nim góra CV, co któreś z nich wrzuca do kosza. Została dziesiąta część. Wchodzi HR-owiec, „panie prezesie, jak to tak bez czytania, do kosza od razu”. Prezes odpowiada „Stanisławie, z pechowcami pracować nie będziemy”. Musi być coś w takiej osobie, co przyciąga wzrok, rodzaj autentyczności. Są niestety ludzie, którzy budzą miłość w każdym HR-owcu, pięknie opakowani, niestety przeterminowani.

No ale nie każdy jest piękny lub charakterystyczny, więc w CV jedynym ratunkiem są eksperymenty z formą. A w networkingu, budowaniu sieci kontaktów? Jak sprawić, by ktoś mnie zapamiętał?

Powiedziałam im, że gdyby w wykładzie uczestniczyli faceci, nie miałabym trzydziestu sekund dla siebie, bo by nas od razu otoczyli i zasypali pytaniami. Chcieliby wiedzieć, jak zrobić to czy tamto, wykorzystać okazję do zdobycia wiedzy. Jednak uczestniczki siedziały gdzieś z tyłu. Podobnie było po skończeniu spotkania. Dziewczyny podeszły, żeby podziękować za spotkanie, co było bardzo miłe. Ale tylko jedna podeszła i zapytała, czy może mnie odprowadzić do samochodu czyli parę minut porozmawiać po drodze. Tylko jedna.

Czyli to jest klucz na Grażynę Piotrowską-Oliwę? Musi mi się chcieć i muszę łapać okazje?

Tak, ktoś taki u mnie punktuje. Tak, jak walczysz o siebie, tak będziesz walczył o swoją firmę.

Efekt studiów. Uczą wiedzy szufladkowej, a nie” linkowania”, czyli jak ją wykorzystać, połączyć różne naczynia w jedną całość, wykorzystując wiedzę, kontakty, umiejętności. Szczególnie niedomaga umiejętność autopromocji. Co z tego, że mam wybitną jednostkę, jeśli jest introwertyczna i niestety nie potrafi powiedzieć, czego by chciała. Znów ten prezes, kosz i szczęściarze. Kolejna rzecz to fakt, że młodzi ludzie, choć bardzo inteligentni, są nieogarnięci jak diabli. Jeśli nie powie im się zrób to, to i to, oni się tego nie domyślą. Nie da się całe życie prowadzić kogoś biznesowo za rękę.

To tylko kwestia edukacji?

Edukacji. Inna rzecz to kody kulturowe. Wracając do przykładu z SGH, te dziewczyny zrobiły ogromny krok, bo już tam są, poza rolą kobiety, jaka płynie z telewizorów. Do garów, zamknąć się i nie odzywać, bo takie jest miejsce kobiety we współczesnym polskim społeczeństwie. One tego nie akceptują. Ale wciąż brakuje tej edukacji.

Miałaś trudne przypadki jako mentor?

Pewnie. Ten trudny przypadek to był jednocześnie mój ogromny sukces. Szkoliłam kiedyś fantastyczną dziewczynę z AGH, doktorantkę, chemiczkę. Genialna była, taki mózgowiec, że głowa mała. Pracowała głównie z facetami. Jej przypadek doskonale pokazuje, w czym może pomóc mentor. Przecież nie pomogę jej być lepszym chemikiem, bo to nie moja branża.

To jak jej pomogłaś?

Po kilku sesjach, gdy przyjechała na kolejną do mnie, do Virgin, wszyscy szczęki zbierali z podłogi. Wparowała w dopasowanej, czerwonej dzianinowej sukience, uczesana, delikatnie umalowana, pełna pewności siebie. Sprawiło mi to ogromną przyjemność, nauczenie ją, jak bronić swojego zdania, wyróżniać się i nie dać zakrzyczeć podstarzałym, męskim szowinistom. Nie przepraszać za wiedzę, kompetencje inteligencję.

Masz inny przykład?

Nie tylko uczestnik musi znaleźć wytrych na mentora, działa też w drugą stronę.

Tak. Do każdego trzeba jakoś dotrzeć, kwestia dobrania przykładu. Zresztą, mając już dłuższe doświadczenie w biznesie, łatwo dyskredytować młodych ludzi. Bo my, ci doświadczeni, już tam byliśmy. Veni, vidi, vici w biznesie. A nie wolno nam zniechęcać młodych ludzi. My nie mieliśmy okazji do skorzystania z takiego wsparcia, ale dlaczego nie ułatwić życia młodszym pokoleniom? Po co ktoś ma powielać moje błędy? Może mnie posłuchać i skorzystać albo nie.

Chciałabym chwilę odpocząć. Wykonać to zadanie i poszukiwać nowych wyzwań. Ale na razie jednak nie przesądzam, w którym kierunku pójdę dalej.