Obnażamy prawdę o wysokich cenach prądu w Polsce. Taki obrót spraw był do przewidzenia

Zaledwie kilka tygodni temu "Fakt" ujawnił rządowe analizy, z których wynika, że już za cztery lata zapłacimy za prąd 256 zł więcej, a do 2030 r. jego ceny wzrosną nawet o 667 zł.

"Gospodarka europejska znajduje się wciąż w stanie stagnacji wywołanej pandemią. Przyczyną podniesienia cen energii jest drastyczny wzrost cen uprawnień do emisji CO2, wynikający ze spekulacyjnego obrotu instrumentem" – twierdzi Gowin.

"Szczególne wątpliwości kreuje udział w wymianie emisjami funduszy inwestycyjnych wysokiego ryzyka, które nie są zobligowane do corocznych umorzeń, jak przedsiębiorstwa energetyczne, a jedynie kierują się chęcią szybkiego zwrotu z poniesionych inwestycji" – utrzymuje wicepremier.

– Spekulacja rynkowa nie jest czymś niezwykłym ani nowym na rynkach w tym również na europejskich rynkach uprawnień do emisji – tłumaczy.

Jak dodaje, w historii unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) przez dłuższy okres czasu ceny uprawnień pozostawały poniżej spodziewanego poziomu – a to pozwoliło polskim firmom dłużej pozostać przy węglu i przygotować się do zmiany swojego miksu energetycznego.

Nasz rozmówca przyznaje, że w ostatnich tygodniach rzeczywiście ma miejsce gwałtowny wzrost cen uprawnień – co stwarza trudną sytuację dla polskiej energetyki, która ma w ten sposób mniej pieniędzy na przejście w kierunku czystych źródeł energii.

– Należy jednak zwrócić uwagę, że chociaż przekroczona została psychologiczna bariera związana z osiągnięciem przez uprawnienia rekordowej ceny, to jest to wzrost, który do pewnego stopnia był przewidywalny, szczególnie od czasu przyjęcia decyzji o wprowadzeniu MSR i przyjęciu zobowiązania UE do podniesienia celu redukcyjnego na 2030 r. – podkreśla Szpor.

Co ciekawe, spekulacja na rynku miewa wymiar pozytywny: informuje bowiem z wyprzedzeniem o zmianach cen.

– Obecny, gwałtowny wzrost cen uprawnień można więc – przynajmniej częściowo – tłumaczyć między innymi niepewnością towarzyszącą rozpoczęciu czwartej fazy EU ETS i podwyższoną liczbą uprawnień, jaka po raz pierwszy zostanie ściągnięta z rynku w tym roku – mówi ekspert.

Okazuje się również, że choć spekulacje i wysokie ceny mocno utrudniają życie firmom energetycznym, sytuacja ta nie jest żadnym zaskoczeniem.

– Oczywiście, część graczy nastawionych na spekulacje – funduszy i banków – przez stosowane strategie utrudnia realizację celu nadrzędnego tego mechanizmu jakim jest obniżenie emisji po możliwie najniższych kosztach. EU ETS od niemal początku był jednak uważany za mechanizm podatny na wpływy, co było zresztą bodźcem do podejmowania jego kolejnych reform, patrząc więc w kategoriach długofalowych obecne ceny można widzieć jako mieszczące się w logice EU ETS – tłumaczy Aleksander Szpor.