Oto 7 najpopularniejszych błędów językowych. Unikaj ich, by nie wyjść na nieuka

Najczęstsze błędy Polaków w internecie

Popularnym błędom językowym Polaków regularnie przygląda się serwis Nadwyraz.com, który wraz z portalem Polszczyzna.pl co roku przygotowują nowy raport o błędach internautów. Jego twórcy skupiają się na portalach internetowych, gdzie posługujemy się językiem spontanicznie i naturalnie. Dzięki temu można najlepiej zbliżyć się do średniej przeciętnego internauty.

Również w 2020 r. popełnialiśmy mnóstwo błędów językowych. W ostatnim raporcie liczba przeanalizowanych błędów wzrosła z poziomu 4,4 mln do blisko 5,2 miliona. W porównania z 2019 r. to wzrost o 18 procent! Średnia to zaś ok. 14 tys. błędów każdego dnia roku.

Na pewno (napewno)

Nieco ponad 16 proc. wszystkich wykrytych błędów dotyczyło frazy "na pewno". To wyrażenie przyimkowe wykorzystuje dość dawny element języka polskiego. "Pewno" to przymiotnik, starszy odpowiednik przysłówka "pewnie". "Na" to zaś przyimek. Co do zasady, wyrażenia przyimkowe piszemy rozdzielnie.

Jak nie popełniać tego błędu? Wystarczy zapamiętać, że kłopotliwa fraza należy do tej samej grupy co "na okrągło", czy "na lewo" lub "na prawo". Można też użyć zamiennika "z pewnością".

W ogóle (wogóle/w ogule/wogule)

Pisane niepoprawnie "w ogóle" to aż 8,55 proc. internetowych błędów. Znów mamy tu do czynienia z niepoprawnym łączeniem wyrazów. "Ogół" to rzeczownik, więc zapis powinien być rozdzielny.

Naprawdę (na prawdę)

To bliźniaczy błąd "na pewno", lecz popełniany w drugą stronę. W badaniu stanowił 7,99 proc. wszystkich baboli. Często wydaje nam się, że nie popełniamy błędu, bo nie podkreśla go edytor tekstu czy inne "sprawdzacze".

"Naprawdę" jest wyjątkiem, więc nieco miesza nam szyki. Wystarczy jednak zapamiętać, że wyraz pisze się tak samo, jak "zaprawdę" czy "doprawdy". Możemy też zastąpić frazę m.in. "prawdziwie" lub "szczerze".

"Na prawdę" możliwie jest w dużo rzadszej językowo sytuacji, gdy używamy rzeczownika "prawda". Np. "Kłamstwa już usłyszałem, a teraz pora na prawdę".

Na razie (narazie)

"Na razie" to kolejne wyrażenie przyimkowe, tym razem stanowiące 7,37 proc. wszystkich błędów. Ciężko tu cokolwiek doradzić, po prostu pamiętajmy o zasadzie, że wyrażenia te piszemy osobno.

"Na razie" często używane jest jako pożegnanie, może więc tendencja do łączenia frazy wzięła się języka mówionego? W slangu młodzieżowym funkcjonuje też skrótowe "nara", gdzie także można doszukiwać się przyczyn tego błędu.

Jeśli notorycznie popełniamy ten błąd możemy posiłkować się zamiennikiem – zwrot "na ten moment" nie powinien robić podobnych problemów.

Dzień dzisiejszy (pleonazm)

"Dzień dzisiejszy" (4,95 proc.) to pleonazm, podobnie jak "masło maślane". Powinniśmy używać raczej jednego ze słów "dziś", "dzisiaj". Szczególną nienawiścią pała do tego błędu prof. Jan Miodek – językowy autorytet wielu Polaków.

Prof. Miodek radzi krótko:

Poza tym (po za tym/pozatym)

W tym przypadku mamy już prawdziwą wolną amerykankę w łączeniu i dzieleniu. Błędy w "poza tym" stanowiły 4,27 proc. wszystkich zarejestrowanych w badaniu. Jak możecie zgadnąć, jest to kolejne wyrażenie przyimkowe. Sporą ich listę możecie znaleźć na stronie SJP. Jej lektura ujawni wiele błędów z tej listy.

– Rzeczownik poza jest pochodzenia obcego (niemieckiego lub francuskiego), przyimek poza to wynik połączenia rodzimych cząstek po i na według obcego wzoru – tłumaczy prof. Mirosław Bańko.

Na co dzień (na codzień/nacodzień)

3,48 proc. popełnionych błędów dotyczyło "na co dzień". W tym przypadku zapis określa jedynie zasada konwencjonalna – nie historyczna czy dot. wymowy.

"Na" jest przyimkiem, a dobrze już wiecie, że je pisze się w wyrażeniach rozdzielnie. "Co dzień" to pisane rozłącznie wyrażenie zaimkowe. Warto zapamiętać, że "na co dzień" to nie "codziennie" – to drugie śmiało możemy zapisać łącznie.