Prezenteizm to choroba cywilizacyjna XXI wieku.
Prezenteizm to choroba cywilizacyjna XXI wieku. Fot. East News / VOISIN/PHANIE
Reklama.

Prezenteizm - definicja

Prezenteizm to pojęcie z języka angielskiego oznaczające obecność, które charakteryzuje zjawisko opisujące obecność chorego pracownika, który mimo choroby i tak decyduje się na podjęcie swoich obowiązków, co skutkuje pogorszeniem jego efektywności i wydajności w miejscu pracy.
I nie chodzi tutaj tylko o choroby takie jak przeziębienie, grypa, ból zęba, głowy czy zatrucie pokarmowe. Do gamy chorób pracowniczych zalicza się także depresję, migrenę, alergie oraz cukrzycę.
Naukowcy dowiedli w badaniach, że prezenteizm przekłada się na spadek wydajności pracownika o nawet 40 proc. I nie ma się co dziwić. Pracownik, który jest chory, nie będzie się zbytnio przykładał do pracy. Próbowaliście kiedyś czytać książkę z bólem głowy? Jakie były tego efekty? Niczego zapewne nie zapamiętaliście z tego co przeczytaliście.
Spadek koncentracji, rozkojarzenie, rozbicie oraz zdenerwowanie to bardzo częste symptomy, które idą w parze z prezenteizmem. No bo jak mamy się nie denerwować, kiedy szef chce czegoś od nas, a bolą nas plecy lub głowa?
Czytaj także:
Dodatkowo poza spadkiem wydajności pojawiają się błędy, których nie popełnilibyśmy, będąc w dobrym stanie zdrowotnym. Możemy również narazić się na konflikty międzypracownicze, bo chodźmy ciągle podirytowani, zmęczeni, w niedyspozycji i oczywiście zarażamy wokoło.
Naukowcy podali kilka przyczyn prezenteizmu, które wymienia Poradnikzdrowie.pl:
  • Pracownik jest bardzo zaangażowany w pracę i nie wyobraża sobie swojej absencji, przychodzi więc do pracy mimo choroby, bo czuje się w niej tak mocno potrzebny i tak bardzo ceni sobie (lubi!) swoje zajęcie zawodowe.
  • Drugi czynnik odnosi się do pobudek osobistych, często związanych z finansami i życiem rodzinnym. W pracowniku rodzi się często strach przed absencją, związany z obawą o swoje miejsce pracy. Lub też praca jest jego miejscem ucieczki od problemów w domu.
  • Ostatnia grupa odnosi się do czysto zawodowych, terminowych czynników. Nieważne, że jesteś chory, wisi nad tobą termin wykonania określonego projektu, więc jesteś po prostu "zmuszony", by pojawić się w miejscu pracy.
  • Jak sprawdzić, czy ma się do czynienia z prezenteizmem w swoim życiu. Należy udać się do lekarza zajmującego się psychologią pracy, który poza ogólnym wywiadem dotyczącym naszych zachowań zastosuje Stanfordzką Skalę Prezenteizmu.
    Pracownik musi powiedzieć, w jakim stopniu zgadza się z poniższymi stwierdzeniami:
  • Przez problemy zdrowotne o wiele trudniej radzić mi sobie ze stresem w pracy.
  • Problemy ze zdrowiem nie przeszkodziły mi w realizacji zleconych zadań.
  • Przez problemy zdrowotne nie czułem/czułam radości z pracy.
  • Czułem/czułam się bezradny/bezradny w pracy z powodu moich problemów zdrowotnych.
  • W pracy byłem w stanie skoncentrować się na realizacji moich celów pomimo problemów zdrowotnych.
  • Pomimo problemów zdrowotnych czuję, że mam wystarczającą ilość energii, aby ukończyć moją pracę.

  • Jak przeciwdziałać prezenteizmowi?

    Jednej skutecznej metody nie ma, ale warto zacząć od podstaw, czyli od zbadania, czy takie zjawisko istnieje w danej firmie. Odpowiednia diagnoza to dla pracodawcy wstęp do działania. Wiedząc już, że ma do czynienia z prezenteizmem powinien wdrożyć inną kulturę pracy, bogate pakiety medyczne dla swoich pracowników oraz zadbać o ich komfort pracy.
    Dlaczego powinien to robić? Poza oczywistymi faktami, że chory i sfrustrowany pracownik pracuje prawie o połowę mniej wydajnie, to także naraża firmę na błędy, straty i wpadki wizerunkowe. Pracodawca nie może też wymagać od pracownika, żeby przychodził do pracy chory, ponieważ naraża innych pracowników na to, że podłapią infekcję.
    Co do pracowników powinni przede wszystkim dbać o swoje zdrowie i stawiać je w hierarchii ponad pracą. Świat się nie zawali jeśli weźmiecie L4. Poza tym zachowajcie work-life balance, dbajcie o swoją dietę i przede wszystkim – wysypiajcie się.

    Prezenteizm jedną z chorób XXI wieku?

    Patrząc na opis prezenteizmu możemy śmiało stwierdzić, że zalicza się on do grona chorób cywilizacyjnych XXI wieku.
    Do chorób cywilizacyjnych zaliczamy schorzenia:
  • sercowo- naczyniowe: nieprawidłowości w funkcjonowaniu układy krwionośnego powodują: zawał serca, miażdżycę, nadciśnienie tętnicze, udary mózgu;
  • przewodu pokarmowego: zła dieta, szybie jedzenie i stres, wpływają na upośledzenie układu pokarmowego. Powodują: chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy, refluks, biegunki, zaparcia, choroby jelit;
  • psychiczne: stres, wyścig szczurów i poczucie osamotnienia przyczyniają się do powstawania nałogów i zaburzeń psychicznych: nerwicy, depresji, schizofrenii, anoreksji, bulimii, pracoholizmu, alkoholizmu, seksoholizmu, narkomanii;
  • otyłość;
  • cukrzyca;
  • nowotwory.