Już za kilka miesięcy każdy naczelnik Urzędu Skarbowego w Polsce będzie mógł zażądać od banku wydania informacji w sprawie dowolnej osoby. Nawet takiej, która nie ma statusu podejrzanego w jakiejkolwiek sprawie. Do tej pory prześwietlić komuś konto mógł na przykład prokurator, ale tylko w stosunku do osoby ze statusem podejrzanej. Banki mówią o łamaniu tajemnicy bankowej, fiskus uspokaja.
Do lipca skarbówka bez nakazu zajrzy ci na konto bankowe ARKADIUSZ ZIOLEK/East News
W jednym z przepisów Polskiego Ładu zastąpiono słowo "podejrzany" określeniem "osoba fizyczna". To wystarcza, by od lipca 2022 roku każdy naczelnik Urzędu Skarbowego w Polsce mógł zwrócić się do banku z żądaniem prześwietlenia finansów dowolnej osoby. Przepis dotyczy dosłownie każdego. O sprawie napisał portal money.pl.
– Nawet prokurator w postępowaniu karnym nie ma dostępu do informacji objętych tajemnicą bankową na etapie wcześniejszym – mówi money.pl Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich. Mówi o postępowaniu przygotowawczym - prokurator może zażądać takich informacji od banku jedynie w stosunku do osoby o statusie podejrzanego.
Białek dodał, że z punktu widzenia porządku prawnego i zasad, które dotyczą tajemnicy bankowej, gdzie ściśle uregulowany jest dostęp organów do tajemnicy bankowej, jest to "bardzo niebezpieczny wyłom w prawie".
Jak pisze money.pl głównym celem zmiany jest ułatwienie pracy organom skarbowym. Do tej pory na etapie wszczęcia postępowania karnego skarbowego w sprawie (a nie przeciw osobie), skarbówka nie mogła występować do banku o udzielenie informacji objętej tajemnicą bankową. Na tym etapie postępowania przygotowawczego nie ma bowiem jeszcze mowy o podejrzanym. Teraz ma się to zmienić.
Czego skarbówka może zażądać?
Z podmienienia słowa "podejrzany" na "osoba fizyczna", każdy, o kogo zapyta skarbówka, będzie miał de facto status podejrzanego. W efekcie urzędnicy dostaną informacje o jego posiadanych lub współposiadanych rachunkach bankowych, pełnomocnictwach do kont, włącznie z wpływami, obciążeniami oraz nadawców i odbiorców przelewów.
Skarbówka w pakiecie dostanie też wszelkie informacje o lokatach, obligacjach, akcjach, kredytach i pożyczkach (oraz celach na jakie zostały udzielone) a także umowach dotyczących udostępniania skrytek sejfowych oraz ich historii.
Jak pisze money.pl przedstawiciele Ministerstwa Finansów tłumaczą, że zmiany nie oznaczają, że w każdym przypadku można wystąpić o informację bankową o osobie fizycznej. Będzie to możliwe wtedy, gdy skarbówka wszczęła postępowanie przygotowawcze lub "czynności wyjaśniające odpowiednio w sprawie o przestępstwa, lub wykroczenia oraz przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe".
