W dyskusji o zmianach klimatycznych i działalności człowieka często pojawia się temat śladu węglowego, całkowitej sumy emisji gazów cieplarnianych. Im mniejszy ślad, tym mniejsze obciążenie dla środowiska. Ta dyskusja toczy się też w budownictwie, czego najnowszym przykładem jest dostępny online kalkulator MOD21 porównujący ślad węglowy budownictwa tradycyjnego i drewnianego.
Udostępniony w sieci nowoczesny kalkulator został opracowany we współpracy z Akademią Górniczo-Hutniczą im. Stanisława Staszica w Krakowie (AGH) z inicjatywy spółki MOD21 należącej do Grupy ERBUD. Dzięki temu narzędziu osoby zainteresowane przyszłą budową mogą sprawdzić, jaki jest poziom emisji dwutlenku węgla dla budownictwa opartego na betonie oraz na modułach z drewna.
Dlaczego w ogóle warto zrobić takie porównanie? Jak tłumaczy prof. dr hab. inż. Paweł Bogacz z AGH, który na potrzeby tego projektu dokonał szczegółowych obliczeń dla obiektów budowanych w technologii tradycyjnej oraz w technologii modułowej drewnianej, cyfrowy kalkulator ma pokazać skalę różnicy w emisjach śladu węglowego generowanych przez oba rodzaje budownictwa.
– Głównym zadaniem kalkulatora jest orientacyjne wyliczanie śladu węglowego. Chcemy, aby klient mógł sprawdzić, jak wygląda poziom emisji CO2 dotyczący obiektu w fazie jego stworzenia, przewiezienia surowca na plac budowy oraz samego procesu budowy – tłumaczy naukowiec. Do przeprowadzenia obliczeń w aspekcie murowanym i modułowym sprawdzono, jakie surowce, w jakiej ilości i ile paliwa, ciepła czy energii elektrycznej zużywa się podczas konkretnej budowy.
Liczący ślad węglowy kalkulator dla budownictwa ma wspierać popularyzowanie przyjaznych dla środowiska praktyk w całej branży. Okazuje się, że różnica między budownictwem tradycyjnym a drewnianym jest ogromna. Według bazy Ökobaudat 1 m3 betonu emituje 246 kg CO2, a 1 m3 drewna konstrukcyjnego daje wynik -767 kg CO2 w fazie wzrostu. Jak widać, dysproporcja jest znaczna.
– Biorąc pod uwagę kwestię zmian klimatycznych, lepszym typem budynku wydaje się budynek modułowy z drewna, choć jesteśmy świadomi, że zastąpienie konstrukcji tradycyjnej drewnianą nie zawsze jest możliwe – argumentuje prof. Bogacz. Potwierdza, że drewno to przyszłość budownictwa, lecz dodaje, że musimy mieć świadomość jego możliwości nośnych (i tu pewnie nigdy nie zastąpimy w całości stali oraz betonu), a także korzystać z tego zasobu odpowiedzialnie, gdyż mimo tego, że jest odnawialny, to potrzebuje na to czasu.
Pracę nad kalkulatorem trwały kilka miesięcy i składały się z czterech głównych faz. W pierwszej przyjęto odpowiednią metodykę wyliczeń i wybrano sposób zbierania danych źródłowych. W etapie kolejnym zebrano dane o ilości zużytych materiałów, energii i innych mediów technologicznych oraz wskaźników przeliczeniowych dla śladu węglowego. W następnym etapie wykonano wyliczenia. Ostatnim krokiem było przygotowanie i walidacja kalkulatora w jego wersji webowej, dostępnej do powszechnego użytku.
W pozyskaniu danych źródłowych do wyliczeń w kalkulatorze pomogło przedsiębiorstwo budowlane Grupa ERBUD. Dla produktów budowlanych twórcy narzędzia posiłkowali się często normami uśrednionymi bądź opierali się na pracach laboratoryjnych prowadzonych w ramach współpracy Grupy ERBUD z Wydziałem Inżynierii Lądowej i Gospodarki Zasobami Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Od kilku lat największa grupa budowlana w Polsce niebędąca częścią międzynarodowych holdingów sporo inwestuje w ekologiczne budownictwo modułowe. W listopadzie tego roku w podtoruńskim Ostaszewie otworzyła fabrykę MOD21, która zajmuje się produkcją właśnie drewnianych modułów. Na uroczystości obecny był m.in. profesor Schellnhuber nazywany "niemieckim papieżem klimatu".
MOD21 to marka, w ramach której Grupa ERBUD planuje realizację dużych budowli z obiektów modułowych z drewna – hoteli, biurowców, akademików, szpitali, budynków użyteczności publicznej. Grupa zamierza osiągnąć pełną moc produkcyjną zakładu w Ostaszewie w 2026 roku (ok. 100 tys. m2 powierzchni całkowitej modułów rocznie). Współtworzony przez MOD21 kalkulator dostępny jest pod tym adresem.
PROF. PAWEŁ BOGACZ
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie (AGH)
Artykuł powstał we współpracy z Grupą ERBUD