
Profesor Tim Coulson z Uniwersytetu Oksfordzkiego wskazuje na ośmiornice jako potencjalnych kandydatów do budowy kolejnej cywilizacji. Ich niezwykła inteligencja, zdolność adaptacji i zaawansowane zachowania czynią je wyjątkowymi w świecie zwierząt.
Trudno powiedzieć, ile jeszcze przetrwa nasza cywilizacja.
Jeden naukowiec już teraz ma kandydata na naszego następcę. W końcu Ziemia doświadczyła już przynajmniej pięciu wielkich wymierań, z których ostatnie miało miejsce kilkadziesiąt milionów lat temu i zakończyło erę dinozaurów.
Według Tima Coulsona z Uniwersytetu Oksfordzkiego po erze człowieka nastąpi era ośmiornic.
Inteligencja ośmiornic: więcej niż instynkt
Ośmiornice posiadają około 500 milionów neuronów, co jest porównywalne z liczbą neuronów u psa. Co ciekawe, większość z nich znajduje się w ramionach, co pozwala na niezależne podejmowanie decyzji przez kończyny. To tzw. rozproszona inteligencja, która umożliwia im wykonywanie skomplikowanych zadań bez centralnej kontroli mózgu.
W warunkach laboratoryjnych zaobserwowano, że ośmiornice potrafią rozwiązywać złożone łamigłówki, otwierać słoiki, a nawet uciekać z akwariów, by eksplorować otoczenie. Niektóre gatunki używają narzędzi, takich jak skorupy kokosa, do ochrony lub budowy schronień.
"Ośmiornice należą do najbardziej inteligentnych, przystosowujących się i zaradnych stworzeń na Ziemi" – mowi Coulson w wywiadzie dla The European. "Ich zdolność do rozwiązywania złożonych problemów, komunikowania się ze sobą za pomocą błysków kolorów, manipulowania przedmiotami, a nawet kamuflowania się z oszałamiającą precyzją sugeruje, że przy odpowiednich warunkach środowiskowych mogłyby ewoluować w gatunek budujący cywilizację po wyginięciu ludzi".
Choć tradycyjnie uważane za samotniki, ośmiornice wykazują zdolności komunikacyjne poprzez zmiany koloru skóry, tekstury i postawy ciała. Niektóre gatunki potrafią przekazywać różne sygnały jednocześnie do różnych osobników, co świadczy o zaawansowanej formie komunikacji wizualnej.
Ośmiornice zamieszkują różnorodne środowiska morskie, od głębin oceanicznych po przybrzeżne wody. Ich zdolność do adaptacji sugeruje, że mogłyby przetrwać globalne katastrofy, które zniszczyłyby inne gatunki. Profesor Coulson sugeruje, że w przypadku wyginięcia ludzi, ośmiornice mogłyby ewoluować, tworząc podwodne społeczności przypominające ludzkie miasta.
Wyzwania adaptacyjne
Mimo wielu zalet ośmiornice napotykają również przeszkody. Ich krótka długość życia (od 1 do 5 lat) ogranicza możliwości przekazywania wiedzy między pokoleniami. Brak szkieletu utrudnia poruszanie się na lądzie, co ogranicza ich ekspansję poza środowisko wodne. Jednakże niektóre gatunki potrafią przetrwać do 30 minut poza wodą, co może wskazywać na potencjał adaptacyjny w dłuższej perspektywie czasowej.
"Niektóre gatunki ośmiornic mają szansę przetrwać i rozprzestrzenić się w toku ewolucji, aby skolonizować szeroką gamę siedlisk, w tym siedliska przybrzeżne" – tłumaczy Coulson.
Choć wizja ośmiornic jako następców ludzkości w budowie cywilizacji może wydawać się fantastyczna, ich zaawansowane zdolności poznawcze, adaptacyjne i komunikacyjne czynią je wyjątkowymi kandydatami.
