Przybędzie nam 100 tys. miejsc pracy. Czy firmy będą się o ciebie bić?

Od ponad 10 lat jesteśmy świadkami rosnącego zapotrzebowania na polskich specjalistów ze strony zachodnich koncernów, przenoszących do Polski procesy biznesowe. Jeśli wierzyć prognozom, w ciągu najbliższych 5 lat w dużych miastach – Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Trójmieście, Poznaniu i Katowicach – powstanie ćwierć miliona etatów dla wykwalifikowanych specjalistów. Przede wszystkim z obszaru IT, ale także finansów i księgowości, bankowości, ubezpieczeń oraz inwestycji. Powodem takiego stanu rzeczy są przede wszystkim niższe koszty pracy w Polsce potęgowane dodatkowo przez ulgi podatkowe i możliwość lokowania biznesu w specjalnych strefach ekonomicznych. Ale pieniądze to nie jedyny powód zainteresowania naszym rynkiem ze strony zachodnich firm.

Istotnym argumentem za przenoszeniem do Polski procesów biznesowych jest bliskość kulturowa oraz wysokie kompetencje naszych pracowników. Charles Parks, brytyjski specjalista ds. outsourcingu pracowników IT w Pinsent Masons nie bez powodu radzi brytyjskim przedsiębiorcom, by rozważając nearshoring rozważyli przede wszystkim polski rynek - Współczynnik wykształcenia w Polsce jest niezwykle wysoki. Im dalej będziemy podążać na wschód Europy, tym bardziej zwiększać się będą różnice kulturowe i językowe – tłumaczy.

Wypełnianie luki

Thomas de Maiziere, niemiecki minister spraw wewnętrznych przyznał niedawno bez ogródek, że Niemcy skazane są na fachowców zza granicy. Nasz zachodni sąsiad zresztą konsekwentnie wprowadza kolejne ułatwienia dla „pozaniemieckich” pracowników - obniżone zostały progi pozwalające na uzyskanie pozwolenia na pracę, tzw. Niebieskiej Karty (Blue Card). Dolna granica rocznych dochodów została zmieniona z 66 tys. rocznie do 44 800 euro, wprowadzono półroczny okres pozwolenia na pobyt przeznaczony na poszukiwanie pracy a posiadacze Blue Card – przy dobrej znajomości języka - mogą uzyskać pozwolenie na stały pobyt już po dwóch a nie jak dotąd, po trzech latach pracy w Niemczech. Nie tylko nasz zachodni sąsiad zdaje sobie sprawę z tego, że eksport kompetencji jest jedynym sposobem na utrzymanie wzrostu. Ułatwienia wprowadzają także inne kraje. Co to dla nas oznacza?

Dane dotyczące wzrostu zaangażowania zachodnich centrów outsourcingowych w Polsce są traktowane na ogół z dużym optymizmem – wszak firmy tworzą nowe miejsca pracy, nasi pracownicy mają szansę odnieść sukces pracując dla zachodnich korporacji i zrobić międzynarodową karierę. Te informacje powinny być dla nas jednak bardzo poważnym sygnałem ostrzegawczym – nie tylko dla polskich firm, ale także dla rządzących. Bez wykształconej, wykwalifikowanej kadry nie będziemy w stanie dokonać kolejnego skoku gospodarczego i cywilizacyjnego. Dziś jesteśmy rezerwuarem kompetencji dla zachodnich firm, choć mamy potencjał, by konkurować ze światowymi koncernami. Z zagłębia hydraulików i spawaczy stajemy się coraz częściej twórcą zaawansowanych technologii. Ta tendencja została zauważona w Global Competitiveness Report 2014 – 2015, końcowym dziele Światowego Forum Ekonomicznego (WEF), które zaliczyło Polskę do grona 24 gospodarek świata z wyraźnie rosnącą tendencją do autorskich innowacji. Nie trudno tutaj o skojarzenia z Chinami, które z dostawcy bielizny i taniej elektroniki przekształciły się w gracza, który ma coraz więcej do powiedzenia na rynku nowych technologii.

Polskie miejsce na mapie
Nasze miejsce na globalnej mapie zależy w dużej mierze od dostępu do wykwalifikowanych specjalistów, a zagrożenie, że ich zabraknie, jest spore. Problem staje się szczególnie palący w branży nowych technologii. Według branżowego magazynu Computerworld, każda z ankietowanych firmy chce zatrudnić w ciągu roku średnio 96 pracowników. Pytanie na ile będzie to realne jeśli jedno zachodnie centrum usług potrafi w ciągu roku zwiększyć zatrudnienie nie o kilkaset a o kilka tysięcy osób.

Wojna o talent
Dziś magnesem przyciągającym zachodnich inwestorów jest przede wszystkim tańsza siła robocza. Jeśli nasze pensje w najbliższych latach wzrosną, goniąc średnią europejską, istnieje całkiem realne ryzyko, że zachodnie firmy przeniosą się do tańszych krajów o równie wysokim potencjale kompetencyjnym. Najbliższe lata upłyną więc pod znakiem wojny o wykwalifikowanych pracowników. Kwestie zarządzania talentami, rozwoju kompetencji stają się dla zarządzających firmami istotne jak nigdy wcześniej. Paradoksalnie polskim firmom z pomocą przychodzi demografia – dla „millenialsów” kariera w zachodnich firmach nie jest przedmiotem pożądania. To jednak nie wystarczy. Choć polskie firmy są coraz silniejsze, to bez wsparcia państwa walkę o kompetencje mogą przegrać z zamożnymi, globalnymi graczami. Potrzebne są instrumenty wspierania polskich innowacyjnych firm i troska o rynek wewnętrzny. Do tego potrzeba jednak długofalowych działań i krytycznego spojrzenia, a dziś przeważa optymizm.

*tytuł oraz śródtytuły pochodzą od redakcji