Reklama.
Reklama.
Reklama.
Logika, głupcze! Dlaczego twoje wystąpienie pragnie mieć strukturę.
Bernard Augustine de Voto powiedział, „Umysł posiada własną logikę, ale rzadko wtajemnicza w nią innych”. Widać to niestety często podczas różnych wystąpień czy prezentacji. Prelegent kieruje się jakąś własną logiką. I nie wtajemnicza w nią innych. Skutek – słuchacz nie podąża, wyłącza się i gubi. Dodatkowo często odczuwa też coś co w teorii procesów poznawczych nazywa się: przeciążeniem poznawczym (ang. cognitive strain). A umysł przeciążony to umysł, który nie przyswoi żadnej nowej informacji. I pójdzie sobie pogrzebać w odmętach Instagrama lub Facebooka.
Reklama.
Nadawca komunikatu – o ile nie jest narcystycznym, charyzmatycznym egomaniakiem, który z widowni robi sobie wibrator – powinien czuć się odpowiedzialny za to co i jak przekazuje. Jeśli chodzi o CO, to warto sobie zadać dwa pytania:
1. Co wiem, czego nie wiedzą inni i co mogę lepiej przekazać?
2. Co słuchacze chcieliby versus co powinni usłyszeć?
2. Co słuchacze chcieliby versus co powinni usłyszeć?
Jeśli zaś chodzi o jak, to warto brać przykład z najlepszych i po prostu kopiować i transformować gotowe formuły. Oczywiście ta najprostsza to wstęp, rozwinięcie i zakończenie. Jednak realizacja tego schematu to już inna sprawa. Czasem orientuję się, że to wstęp bo ktoś zaczął mówić i beznamiętnie czytać ze slajdu AGENDĘ. Z kolei o końcu dowiaduje się, bo prelegent zszedł ze sceny. Rozwinięcie zaś to często pajęcza sieć myśli luźno powiązanych z tematem, gradobicie dygresji i pompowanie siebie i widza paliwem banału.
Co zrobić? Porządkować. Sokrates nie bez przyczyny uznał, że dobry komunikat to taki, w którym proporcjonalnie współgrają ze sobą ethos (wiarygodność), pathos (emocje i autentyczność) i logos (czyli logika). I właśnie ten ostatni element można ćwiczyć, ucząc się od najlepszych. Weźmy na przykład jedno z wystąpień z konferencji TED. Anne Lamott dzieli się z nami 12 prawdami, które odkryła żyjąc i pisząc (12 truths I learned from life and writing). Wystąpienie ma oczywiście wstęp (który dobrze wprowadza temat i buduje kontekst) i zakończenie (proste i krótkie). Rozwinięcie zaś to po prostu lista… 12 prawd.
Malcolm Gladwell z kolei omawia z zupełnie nowej perspektywy biblijną historię Davida i Goliata. Stosuje przy tym schemat: wstęp, przykład (case study), omówienie i wnioski. To wystąpienie także obejrzysz na stronie TED.com. Ucz się i porządkuj swoje treści według logiki, która będzie zrozumiała nie tylko dla ciebie, ale za którą z łatwością podąża słuchacz. To samo dotyczy zresztą innych form – nie tylko wystąpienia mają mieć logiczną strukturę. Pamiętam, że swoją pracę na olimpiadę polonistyczną w podstawówce zbudowałem wokół koncepcji przedstawienia tego samego miejsca w Gdyni o poranku w 4 porach roku. Tematem pracy było Gdynia - moje miasto. Pracę na maturze pt. Dom w literaturze polskiej zbudowałem wokół spaceru po różnych domach. Stosowałem przy tym techniki storytellingowe bazujące na przestrzennym opisywaniu rzeczywistości (wtedy oczywiście nie miałem świadomości, że to robię). Oczywiście forma nie może być ważniejsza niż treść. I nie ma co tworzyć barokowej struktury wokół informacji, że trzeba wynieść śmieci. Jednak swoje następne wystąpienie, prelekcję i szkolenie przemyśl także pod kątem logiki. Może spróbujesz porządek chronologiczny, a może geograficzny. Może skorzystasz z akronimu, a może opowiesz o jakimś zjawisku przez pryzmat modelu przed/po (before & after). Wybór należy do ciebie. Tylko nie uśmierć tym sposobem słuchacza.
Reklama.