Bezzwrotne dofinansowanie unijne cieszyło się w poprzednich latach w Polsce sporym powodzeniem. Tymczasem Unia Europejska zamierza powoli wycofywać się z dotacji na rzecz zastępowania ich przez preferencyjne pożyczki. Są jeszcze programy, które oferują tego typu wsparcie, nawet bardzo duże, aczkolwiek potrafią być bardzo wymagające.
Pierwsze krajowe konkursy dla nowej perspektywy finansowej zostaną rozpisane w III kwartale 2015 roku. Dlatego jeśli polscy przedsiębiorcy chcą zgłosić się po bezzwrotne wsparcie finansowe, w większości przypadków muszą myśleć w większej skali i będą musieli zmierzyć się w walce o nie z innymi Europejczykami, a czasem nawet nawiązywać z nimi sojusze.
SME Instrument
To konkurs przygotowany pzez Komisję Europejską przeznaczony tylko i wyłącznie dla firm z sektora mikro-, małych i średnich firm, a składa się on z trzech faz, z czego w trakcie pierwszych dwóch można dostać dofinansowanie.
I faza: Przeprowadzenie badań wykonalności projektu, które mają na celu weryfikację technologicznej, praktycznej oraz finansowej wiarygodności projektu. Oceniana jest także innowacyjność pomysłu oraz potencjalny wpływ na dany sektor przemysłu, w którego obszarze projekt ma być realizowany. (Przykłady: nowe produkty, procesy, design, usługi, technologie lub nowe zastosowania istniejących technologii).
W skład badań wykonalności wchodzą między innymi: ocena ryzyka, analiza rynkowa, zaangażowanie użytkowników, analiza stanu własności intelektualnej, ocena strategii rozwoju, poszukiwanie partnerów, ocena realności oraz gotowość do utworzenia trwałego projektu o dużym potencjale, związanego ściśle ze strategią rozwoju oraz z Europejskimi standardami. W tej fazie powinny zostać również określone te elementy projektu, których poprawa może doprowadzić do wzrostu rentowności przedsięwzięcia. Te elementy zostaną wzięte pod uwagę w fazie drugiej.
Stopień finansowania: Finansowanie będzie udzielane w formie ryczałtu do kwoty 50 tysięcy euro .
II faza: Innowacyjne projekty, które odpowiadają na konkretne wyzwania oraz wykazują wysoki potencjał w zakresie rozwoju firmy oraz jej konkurencyjności muszą być poparte dobrze określonym i przekonywującym biznes planem. W tej fazie położony jest nacisk na innowacyjne działania, takie jak demonstracja, testowanie, prototypowanie, pilotowanie, zmiana skali (powiększanie, miniaturyzacja) design, powielanie rynkowe oraz wszelkie działania mające na celu doprowadzenie innowacyjnego projektu (produktu, procesu, usługi np.) do stanu gotowości do wprowadzenia na rynek, ale może się w niej również zawierać przeprowadzanie pewnych badań.
W wyjątkowych okolicznościach, podyktowanych specyfiką sektora, temat projektu może wymagać większego nacisku na przeprowadzanie badań, raczej niż na wszystkie inne czynności wymienione powyżej.
Stopień finansowania: 70 proc. z wyjątkiem projektów, dla których działalność w fazie 2 oparta będzie na przeprowadzaniu badań. Dla takich projektów stopień finansowania to 100 proc..
Terminy naborów do zarówno I i II fazy to 17 czerwca 2015, 19 września 2015 i 25 listopada 2015.
Fast Track Innovation
Ten konkurs jest dedykowany dla innowacji, które wykazują wysoki potencjał do wdrożenia na rynku i cechują się szansą na sukces. Inicjatywa dotyczy pomysłów w dowolnym obszarze technologii i jest dostępna dla wszystkich podmiotów prawnych w UE i w krajach stowarzyszonych w ramach programu Horyzont 2020.
Nie jest to jednak rozwiązanie dedykowane dla pojedynczych przedsiębiorstw, co nie znaczy, że nie mogą w nim brać udziału małe firmy. Żeby wziąć udział w konkursie konieczne jest utworzenie konsorcjum projektowego, które będzie składało się minimalnie z 3, a maksymalnie z 5 partnerów z krajów członkowskich UE lub krajów stowarzyszonych z programem Horyzont 2020. Jeśli konsorcjum składa się 3-4 partnerów, to przynajmniej 2 z nich muszą być podmiotami prywatnymi, zaś przy 5 uczestnikach aż 3.
Ocena projektów jest znacznie szybsza w porównaniu do innych konkursów. Czas między zamknięciem konkursu a rozpoczęciem projektu wynosi 6 miesięcy. W konkursie nie ma dolnego limitu finansowania. Maksymalna wielkość grantu to 3 mln euro, a poziom dofinansowania 70 proc. Podmioty non for profit (np. uniwersytety, instytuty badawcze) mogą ubiegać się o dofinansowanie na poziomie 100 proc.
Wnioski można składać do pierwszego września i pierwszego grudnia 2015 r. Ich ocena ma trwać do trzech miesięcy, a podpisanie pierwszych umów grantowych planuje się na koniec października 2015 r.
Inicjatywa Eureka
Pierwszy tegoroczny termin już minął, ale wciąż pozostaje drugi, w ramach którego można składać wnioski do 15 października tego roku. Projekty muszą być zaplanowane do realizacji w konsorcjach międzynarodowych z udziałem przynajmniej dwóch niezależnych państw członkowskich.
Program EUREKA – uruchomiony decyzją Komisji Wspólnot Europejskich w roku 1985. Celem Inicjatywy jest zwiększanie nowoczesności, produktywności i konkurencyjności przemysłu europejskiego poprzez wspieranie współpracy „ponad granicami” pomiędzy partnerami przemysłowymi i instytutami badawczymi realizującymi wspólne przedsięwzięcia. Polska jest członkiem Inicjatywy EUREKA od 1995 r.
Podstawowym kryterium nadania projektowi statusu Eureki jest jego innowacyjność, realna perspektywa na opracowanie i podjęcie produkcji nowego wyrobu, wdrożenie nowej technologii lub usługi, szansa na komercyjną sprzedaż rynkową rezultatów projektu. Tematyka jest dowolna, zaś na każdy nabór przeznacza się łącznie 2 mln zł.
Szybka Ścieżka - na krajową skalę
Ostatni projekt na naszej liście, ale bynajmniej nie najgorszy. Zwłaszcza jeśli spojrzeć na skalę finansowania. Za projekt „szybkiej ścieżki” odpowiada NCBR. Działanie jest skierowane do MŚP, które będą mogły ubiegać się o dofinansowanie projektów, obejmujących realizację badań przemysłowych lub prac rozwojowych nad rozwiązaniami technologicznymi i produktami, służącymi rozwojowi prowadzonej działalności gospodarczej oraz wzmacnianiu ich pozycji konkurencyjnej.
Celem działania jest podniesienie innowacyjności polskich przedsiębiorstw dzięki wykorzystywaniu rezultatów prac B+R w prowadzonej działalności gospodarczej. Projekty muszą przewidywać powstanie innowacji produktowej lub procesowej (co najmniej w skali polskiego rynku).
W ramach tego procesu można złożyć wniosek o dofinansowanie na minimalnym poziomie 2 mln zł, zaś maksymalnie 20 mln euro. Łącznie do rozdania jest 1,6 mld zł.
Intensywność wsparcia na prace badawcze i rozwojowe: dla mikroprzedsiębiorcy lub małego przedsiębiorcy 70 proc. dla badań przemysłowych; 45 proc. wydatków dla prac rozwojowych; dla średniego przedsiębiorcy: 60 proc. dla badań przemysłowych; 35 proc. dla prac rozwojowych.