Dzięki stworzeniu w ubiegłym roku przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) w wyniku starań Związku Pracodawców Przemysłu Odzieżowego i Tekstylnego PIOT – programu sektorowego INNOTEXTILE, polskie firmy otrzymają na rozwój innowacyjnych produktów i technologii pieniądze, które zmienią oblicze branży. W tegorocznej edycji konkursu do zdobycia jest 60 mln zł. O tym, jaka jest kondycja branży włókienniczej i dlaczego Łódź nadal jest jej stolicą, na jakie cele zostaną przekazane środki oraz o wymaganiach, które muszą spełnić przedsiębiorstwa ubiegające się o dofinansowanie – INNPoland rozmawia z Panem Tadeuszem Wawrzyniakiem, prezesem PIOT.
INNPoland: Kierowana przez Pana organizacja bardzo intensywnie zabiegała o stworzenie przez NCBR programu INNOTEXTILE. W jaki sposób ma on pomóc branży włókienniczej?
Tadeusz Wawrzyniak, prezes PIOT – Związku Pracodawców Przemysłu Odzieżowego i Tekstylnego: Nasza organizacja zabiegała w imieniu całego środowiska o ustanowienie programu INNOTEXTILE, który ma być trampoliną, dzięki której powstanie cały szereg nowych rozwiązań technologicznych i produktowych. Mamy nadzieję, że w efekcie przedsiębiorstwa zwiększą swoją konkurencyjność na rynkach światowych.
Obecnie wartość produkcji przemysłowej sektora włókienniczego wynosi około 17,5 mld złotych, z czego 50 proc. stanowi eksport. Wielkość ta liczona jest dla przedsiębiorstw zatrudniających powyżej dziewięciu osób. Szacuje się, że wartość rynku detalicznego branży odzieży, tekstyliów i obuwia wynosi w skali roku około 25 mld złotych.
INNPoland: Z przedstawionych przez Pana danych wynika, że polski firmy z branży włókienniczej dobrze radzą sobie za granicą, skoro połowa produkcji ich wyrobów trafia na eksport. Czy o kryzysie, który nastąpił tuż po transformacji ustrojowej, możemy już zapomnieć?
Z kryzysem, a w istocie z ogromnym procesem restrukturyzacji, sektor odzieżowo – tekstylny zmagał się w latach 90-tych. Natomiast od wejścia Polski do UE, odnotowujemy stały rozwój branży zarówno w zakresie wielkości produkcji, jak i wydajności. Istotnie zmieniona została struktura produkcji, która w coraz większym zakresie koncentruje się na specjalistycznych wyrobach kierowanych nie tylko na rynek detaliczny, ale również do takich obszarów gospodarki, jak: rolnictwo, automotive, meblarstwo, budownictwo czy medycyna.
Podobnie jak przed laty, nadal Łódź i województwo łódzkie jest stolicą polskiej branży włókienniczej. Szacuje się, że w tym regionie istnieje ponad 4300 firm zajmujących się produkcją wyrobów tekstylnych i odzieżowych.
INNPoland: Czyli od wejścia Polski do UE polskie firmy z branży włókienniczej nie mają już kłopotów i mogą w większym stopniu skupić się na wprowadzaniu innowacyjności w swojej działalności?
Sektor tekstylny odczuł skutki kryzysu z lat 2008-2010. Jednak od 2010 roku następuje systematyczny wzrost produkcji – na przestrzeni pięciu ostatnich lat wyniósł 50 proc. Przedsiębiorstwa cały czas poddawane są ogromnej presji konkurencyjnej. Udział eksportu świadczy jednak o tym, że firmy coraz lepiej dają sobie radę na rynkach międzynarodowych, skutecznie wygrywając z konkurencją światową.
Te rezultaty uzyskiwane są w wyniku właściwego gospodarowania przede wszystkim zasobami własnymi przedsiębiorstw. Należy wspomnieć, że proces modernizacji możliwy był dzięki właściwemu wykorzystaniu środków UE w poprzedniej perspektywie.
INNPoland: Z kolei w nowej unijnej perspektywie na lata 2014-2020, przedsiębiorcy z branży odzieżowo-tekstylnej mogą liczyć przede wszystkim na wsparcie z programu INNOTEXTILE. Jak duża może być jego wysokość?
Budżet programu ustalono na kwotę 400 mln złotych, z czego 200 mln stanowić ma wsparcie ze środków NCBR. Tegoroczna pula INNOTEXTILE, z której firmy mogą ubiegać się o dofinansowanie, wynosi 60 mln złotych. Środki pochodzą z wkładów własnych przedsiębiorstw oraz z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (POIR).
INNPoland: W jakim zakresie środki z INNOTEXTILE mogą pomóc polskim producentom we wprowadzeniu innowacji?
INNOTEXTILE ma charakter programu badawczo – rozwojowego i ukierunkowany jest na realizację projektów wysoce innowacyjnych, w wyniku których mają powstać nowatorskie produkty i technologie. Zatem środki posłużą przede wszystkim sfinansowaniu kosztownych badań, stworzeniu prototypów i demonstratorów, które następnie zostaną skomercjalizowane.
Jakie dokładnie produkty i technologie powstaną w wyniku realizacji programu, dowiemy się już za trzy miesiące, kiedy poznamy aplikacje przedsiębiorców. Oczywiście mamy swoje typy, ale zdecydowanie przedwczesnym jest mówienie o tym. Każdy innowacyjny projekt, o ile spełni kryteria programu i zmieści się w Agendzie Badawczej, ma szansę na realizację.
INNPoland: Jakie warunki formalne muszą spełnić wnioskodawcy oraz na jakie cele mogą przeznaczyć dofinansowanie w ramach INNOTEXTILE?
Program INNOTEXTILE dedykowany jest projektom badawczo - rozwojowym mieszczącym się w siedmiu obszarach. Należą do nich: zrównoważony rynek surowców dla przemysłu włókienniczego, proekologiczne technologie włókiennicze, innowacyjne technologie kompozytów opartych na włóknach i wyrobach włókienniczych, innowacyjne funkcjonalne wyroby włókiennicze, innowacyjne wyroby tekstroniczne, innowacyjne technologie wyrobów odzieżowych i konfekcjonowanych wyrobów specjalnych oraz rozwój nowoczesnych systemów informatycznych dla celów projektowania, produkcji i dystrybucji wyrobów włókienniczych i odzieżowych.
W ramach programu o dofinansowanie mogą ubiegać się przedsiębiorstwa, których działalność związana jest z sektorem odzieżowo – tekstylnym. Wymogi formalne stawiane firmom, będą znane po ogłoszeniu konkursu przez NCBR, co nastąpi 15 marca.