Komfort to również prawo pacjenta. Szkoda, że wciąż nie w Polsce
Anna Malicka
30 maja 2016, 10:53·3 minuty czytania
Publikacja artykułu: 30 maja 2016, 10:53
Czego jeszcze nie wiemy o prawach pacjenta? Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej gwarantuje prawo do ochrony zdrowia. W placówkach opieki zdrowotnej w ostatnich latach wiele zrobiono, aby poprawić dostęp do leczenia. Brakuje jednak debaty o jakości samego leczenia oraz o warunkach pobytu w szpitalu. Bo mamy prawo nie tylko do leczenia, ale także do warunków, które będą sprzyjały temu procesowi.
Reklama.
Właściwym warunkom socjalnym sprzyja nurt humanizacji architektury szpitalnej. Jest to takie projektowanie szpitali, które na pierwszym miejscu stawia dobro pacjenta – prawo do przestrzeni, jego komfort oraz intymność. Odpowiednie projektowanie szpitali to sztuka wczucia się w rolę pacjenta i spojrzenia jego oczami na placówkę, w której często musi przebywać długie miesiące. W Stanach Zjednoczonych czy Wielkiej Brytanii udowodniono, że odpowiednie warunki socjalne mają ogromny wpływ na skrócenie procesu leczenia oraz ilość przyjmowanych leków i skracają ten czas o ponad procent.
W Polsce temat humanizacji architektury praktycznie nie istnieje. Nikt nie bierze pod uwagę faktu, że komfortowe warunki leczenia gwarantują nam szybszy powrót do zdrowia. Nie chodzi o luksusowe warunki, ale takie dzięki którym zachowamy minimum godności osobistej i intymności. Wiem co wymaga naprawy i stąd pomysł kampanii „3 metry dla zdrowia pacjenta”. Szpitale można budować w sposób mądry i komfortowy dla chorych, a jednocześnie nie wymagający większych nakładów finansowych. Czasami to bardzo małe rozwiązania jakościowe, jak np. ciepłe oświetlenie czy taki układ łóżek, aby pacjenci mieli własną, intymną przestrzeń i bez skrępowania mogli przebywać w obecności obcej osoby. Albo obrazki na ścianach – taki drobiazg, a tak bardzo może zmienić wygląd pomieszczeń. Czas otworzyć oczy i zamiast tylko mówić o prawach pacjentów – należy zacząć działać.
W Polsce specjalistów w dziedzinie projektowania obiektów służby zdrowia zgodnych z nurtem healing enviroment wciąż jest niewielu. Jako jeden z nich zainicjowałam przeprowadzenie ankiet wśród jednego ze szpitali, aby sprawdzić jak sami pacjenci oceniają warunki socjalne szpitali.
Odpowiedzi chorych wskazują wyraźnie, na to, iż pacjenci potrzebują więcej przestrzeni, intymności oraz cieplejszych wnętrz, które bardziej będą przypominały domowe zacisze. Potrzebują rozmów z lekarzami na osobności, a nie w obecności innych pacjentów. Z pozoru błahe kwestie jak choćby kolorowa pościel, w opinii pacjentów mogłyby znacząco wpłynąć na poprawę warunków w salach chorych.
W ankiecie pojawiły się również pytania o ocenę doraźnych rozwiązań. Co zaskakujące, pacjenci zapytani o parawany pomiędzy łóżkami odpowiadali negatywnie. Dlaczego? Ponieważ nie znają innych możliwości zapewnienia im przestrzeni i intymności. W niektórych europejskich szpitalach kwestia ta rozwiązana jest na etapie projektowania sal pacjentów. Pomieszczenia skonstruowane są w taki sposób, że łóżka stoją do siebie równolegle, pacjenci nie widzą się wzajemnie ( ponieważ dzieli ich kawałek ściany ), ale jeśli mają takie życzenie – mogą swobodnie rozmawiać. Maksymalnie wykorzystuje się przestrzeń, a jednocześnie zapewnia przestronne sale i pozostałe szpitalne wnętrza.
W Polsce niestety pacjentów nikt nie pyta o zdanie, a szpitale projektowane są w taki sposób, by zwyczajnie zmieścić się w przeznaczonym na ten cel budżecie. To kolejne błędne przekonanie, bo komfortowy szpital wcale nie musi oznaczać większych kosztów budowy.
W ramach kampanii społecznej udało się opracować trzy istotne postulaty, których wprowadzenie w życie mogłoby znacząco wpłynąć na poprawę warunków pobytu w szpitalach:
1/ DIALOG – wprowadzenie obowiązku przeprowadzania konsultacji społecznych z organizacjami pacjenckimi na etapie projektowania obiektów ochrony zdrowia;
2/ EDUKACJA – wspólne działanie środowiska architektów na rzecz podnoszenia świadomości interesariuszy i pacjentów o istocie humanizacji architektury szpitalnej;
3/ PRAWO – zainicjowanie debaty nad zmianami w zamówieniach publicznych poprzez uwzględnienie aspektu humanizacji architektury obiektów służby zdrowia.
Dr inż. arch. Anna Malicka – inicjator kampanii „3 metry dla zdrowia pacjenta”, właściciel Pracowni Projektowej Architektura i Budownictwo Aribud, specjalizującej się w projektach służby zdrowia. Dr Malicka jest autorką projektu Ośrodka Radioterapii w Kaliszu, za który otrzymała główną nagrodę „Mister Budownictwa”. Właścicielka Aribud przy projektowaniu obiektów szpitalnych zwraca szczególną uwagę na potrzeby pacjentów i ich komfort. Jest propagatorką kampanii, poprzez którą chce pokazać jak ważna jest odpowiednia przestrzeń w salach chorych oraz warunki socjalne szpitala i jak pozytywnie mogą one wpływać na proces leczenia.