Piotrek, pracownik dużej firmy telekomunikacyjnej, został przydzielony do zespołu, którego zadaniem było przygotowanie imprezy dla ludzi ze wszystkich oddziałów. Ze swojego zadania wywiązał się znakomicie, nic dziwnego, bo, zostawał sporo po godzinach. Wykraczało ono poza jego standardowe obowiązki, więc wymagało również wzmożonego wysiłku. Po sukcesie projektu, jego przełożony zaprosił go do siebie na rozmowę, pochwalił zaangażowanie i efekty i przyznał specjalną nagrodę. W dowód wyróżnienia, Piotr przez dwa tygodnie mógł jadać obiady w dyrektorskiej kantynie, a nie w zwykłej stołówce.
Premie gotówkowe czy bony podarunkowe są najbardziej oczywistym sposobem doceniania pracownika za jego pracę. Odchodzą jednak do lamusa. Coraz więcej firm uznaje, że nagroda finansowa nie jest najlepszym pomysłem na motywowanie pracowników. Dlatego działy HR szukają pomysłów na tańsze alternatywy, które zwiększą zaangażowanie pracowników. A według danych firmy doradczej Sedlak & Sedlak, jest to jedno z trzech kluczowych zadań, jakie stoją przed menedżerami. Pozostałe to zwiększanie zysków i prognozowanie wyników.
– W mojej firmie dostałam już czekoladki, dyplom i butelkę wina za dobre wyniki – mówi w rozmowie z INN:Poland Barbara, która pracuje w dziale marketingu firmy farmaceutycznej. – Premię finansową dostałam tylko raz, kiedy zrobiłam najlepszą prezentację w regionie na temat wartości i misji. A tak, nagradzana jestem drobnymi rzeczami – dodaje.
Na świecie programy przekazywania wyrazów uznania (Employee Recognition Programme) cieszą się ogromną popularnością. Wedle danych Globoforce i SHRM (Society of Human Resources), aż 81 procent firm , które wprowadziły takie rozwiązania zwiększyły średnio swoje wyniki o 20 procent. Ogromną popularność takich działań dyskontują też biznesowo firmy, które oferują gotowe rozwiązania. Od specjalnego oprogramowania (np. 360 Recognition czy Peoplecart), które pozwala zarządzać systemem, aż po wyspecjalizowane agencje produkujące odpowiednie gadżety – dyplomy, statuetki, karty.
Sama idea nie jest szczególnie nowa. Na mechanizmie dostrzegania pracowników bazowały znane jeszcze w PRL-u, stojące przed zakładami pracy, tablice ze zdjęciami przodowników. Jest to też jeden z powodów, dla których w Polsce programy wyrażania uznania bywają odbierane nie zawsze we właściwy sposób. Naleciałości historyczne czasem potrafią ośmieszyć całą ideę. Tymczasem metod okazywania uznania jest mnóstwo i zadaniem, które stoi przed działami HR i menedżerami, jest odpowiednie ich dobranie do oczekiwań pracowników.
– Raz zostałem mailowo pochwalony przez przełożonego za wykonaną pracę i uważam, że to przydatne – mówi dla INN:Poland Bogusz, menedżer w branży logistycznej. – Zwłaszcza, gdy jest to gdzieś udokumentowane, np. pracownik dostaje list z taką informacją. Może go później okazać na rozmowie rekrutacyjnej w kolejnej firmie – dodaje.
Jak widać, nawet proste i bezkosztowe działanie pozytywnie wpływa na morale pracownika. W Polsce wiele firm stosuje poszczególne elementy doceniania i zauważania pracowników, ale niewiele traktuje to jeszcze jako rozwiązanie systemowe – Employee Recognition Programme. Tymczasem na portalu World at Work można znaleźć przykłady bardzo konkretnych sposobów liczenia efektywności tego typu działań, jak choćby ROI (stopa zwrotu z inwestycji).
Spektrum pomysłów możliwych do zrealizowania jest bardzo szerokie. W jednej z korporacji mających biuro w tzw. Mordorze (ogromnym zagłębiu biurowym na Służewcu Przemysłowym) za dobre wyniki można dostać prawo do parkowania na firmowym miejscu przy wejściu do biurowca. Ten przykład najlepiej oddaje ideę programów wyrażania uznania. Dla firmy jest to minimalny koszt. Pracownik zaś zyskuje benefit bardzo potrzebny akurat w tym miejscu, zaparkowanie w okolicy ul. Domaniewskiej graniczyć z cudem. Ale specjaliści z World at Work podają również inne ciekawe przykłady, jak drobne upominki dla rodzin pracowników, którzy brali nadgodziny przy konkretnym projekcie. W anglojęzycznym internecie wręcz roi się od publikacji, w których można znaleźć inspirujące przykłady takich działań.
Najważniejsze korzyści z programów doceniania dla firm, które wskazują praktycy z World at Work, to wzmacnianie morale pracowników, nagradzanie zachowań spójnych z misją firmy, przeciwdziałanie odejściom.