200 osób z ośmiu krajów, z czego prawie połowa ma stopień doktora. Innowacyjne projekty, które wspierają rozwój współpracy nauki i biznesu i pozwalają oszczędzać energię i dbać o środowisko. Laboratorium w Szwajcarii? Skąd, to wszystko dzieje się w krakowskim Korporacyjnym Centrum Badawczym firmy ABB, które udowadnia, że w naszym kraju można tworzyć innowacje z prawdziwego zdarzenia.
Przedsiębiorstwo to posiada siedem centrów rozwojowych na świecie. A jedno z nich znajduje się w Krakowie. Działa od 1997 roku i nosi nazwę Korporacyjnego Centrum Badawczego (CRC). Obecnie w CRC pracuje 200 osób z ośmiu krajów, a blisko połowa pracowników Centrum uzyskało stopień doktora. Placówka w stolicy Małopolski dysponuje 26 laboratoriami. Umożliwiają one prowadzenie badań na najwyższym światowym poziomie i zapewniają szerokie spektrum rozwojowe.
Najważniejsze z zadań centrum badawczego to diagnostyka i monitoring, elektroenergetyka, energoelektronika, elektronika i informatyka, technologie materiałowe oraz symulacje multifizyczne.
Polscy naukowcy są szczególnie biegli, jeśli chodzi o ostatnią z wymienionych dziedzin. Dzięki ich działaniom w ostatnich latach udało się obniżyć koszty badań i skrócić czas niezbędny do stworzenia najlepszych rozwiązań.
Ciszej i czyściej
ABB jest firmą, która wpisuje się w istotny i modny obecnie nurt, jakim jest ochrona środowiska. Znaczna część prowadzonych programów badawczo-rozwojowych ukierunkowana jest właśnie na opracowywanie nowych technologii, które ograniczą negatywny wpływ na ekosystem. Przede wszystkim mają istotny wkład w redukcję emisji dwutlenku węgla do atmosfery poprzez oszczędzanie energii.
Jedną z najważniejszych technologii opracowywanych w polskim laboratorium jest Enviline. To zakres systemów i rozwiązań dla przytorowej infrastruktury prądu stałego. Brzmi skomplikowanie, ale jej użycie umożliwiaj oszczędność energii poprzez jej odzysk nawet na poziomie 30 proc.
System ten, uhonorowany licznymi nagrodami, został pilotażowo wdrożony w 2015 roku w Łodzi. Późnij został zainstalowany w Warszawie, w ramach centralnego odcinka drugiej linii metra. Uruchomiony w marcu 2015 r. odcinek zasila siedem podziemnych stacji elektroenergetycznych zbudowanych przez ABB.
W ramach redukcji negatywnego wpływu przedsięwzięcia na środowisko stacja przy Stadionie Narodowym została wyposażona w największy na świecie trakcyjny system magazynowania energii. Bazujący na superkondensatorach, 40-megadżulowy system umożliwia odzysk i magazynowanie energii z hamujących wagonów, która później jest wykorzystywana w trakcie przyspieszania startujących składów.
W działania na rzecz ochrony środowiska wpisuje się też obniżenie poziomu hałasu. Jak zaradzić problemowi chcą naukowcy w Krakowie? Dzięki doborowi odpowiednich materiałów opracowali specjalne panele wygłuszające. Zamontowane wewnątrz kadzi transformatora, a przeprowadzone badania wykazały, że w ten sposób można obniżyć poziom hałasu o przynajmniej 6 dB.
Internet Rzeczy oszczędza prąd
Jednym z osiągnięć ABB, w którym również swój udział mieli naukowcy z Małopolski, było opracowanie systemu do monitorowania wszystkich rodzajów silników, również niskonapięciowych. W tym celu powstało urządzenie znane jako Smart Sensor.
Może je zamontować również na maszynach, które już są eksploatowane, bez ingerencji w ich pracę. Umożliwia pobieranie informacji między innymi o temperaturze, prędkości obrotowej, obciążeniu silnika czy jego wibracji.
Analiza pobranych danych pozwala na diagnozę wszelkich nieprawidłowości. Zastosowane rozwiązania z dziedziny informatyki pozwalają nie tylko na kontrolę w dowolnym momencie aktualnego stanu silnika i danych historycznych, ale także trendów.
Pozwala na takie zarządzanie wszystkimi działającymi w zakładzie silnikami, by ograniczyć ich przestoje nawet o 70 proc. Co więcej, cykl życia silników można wydłużyć o 30 proc., a zużycie energii obniżyć o 10 proc. Rozwiązanie to wpisuje się w kolejny istotny punkt strategii ABB, a mianowicie w rozwój tzw. koncepcji Internetu Rzeczy, Usług i Ludzi.
A w tym sektorze firma już odnosi pierwsze sukcesy. Platforma działająca w chmurze, Ekip SmartVision podnosi niezawodność i może zwiększyć oszczędność energii nawet o 30 proc. Zoptymalizowana strategia zarządzania energią elektryczną może zmniejszyć szczytowy pobór i obniżyć rachunki za energię elektryczną nawet o 20 proc. Dodatkowe 10 proc. oszczędności można osiągnąć na drodze zwiększania efektywności, co jest możliwe dzięki monitorowaniu zapotrzebowania na energię i analizie porównawczej.
Sukces na niełatwym polu
Jak wynika z wielu badań i analiz, polska gospodarka jest niestety daleka od miana "najbardziej innowacyjnej i konkurencyjnej". W raporcie Innovation Union Scoreboard 2014 Polskę określono jako kraj, który charakteryzuje się słabnącą pozycją w rankingu innowacyjnych państw europejskich.
Jednym z remediów na tę sytuację jest rozwijanie współpracy nauki z biznesem. Jak pokazują liczne przykłady z zagranicy, ma to znaczący wpływ na rozwój gospodarki.
Taki kierunek obrało również krakowskie laboratorium przedsiębiorstwa. Prowadzi bardzo dobrą współpracę z uczelniami, biorąc udział w licznych wspólnych projektach badawczych. Dba również o promocję młodych naukowców.
Organizuje dla nich konkursy, wspiera i uczestniczy w rozwoju tych, którzy mogą w przyszłości zasilić kadrę ABB i uczestniczyć we wsparciu biznesu, a przez to gospodarki.
CRC w Krakowie zachęca też do pogłębiania wiedzy młodszą kadrę. W Kole Naukowym ABB mogą działać studenci i uczniowie techników. Podczas organizowanych dla nich spotkań mogą rozwijać swoje pasje inżynierskie pod okiem fachowców.