To (przed)ostatnia niedziela. Dziś zrobisz zakupy bez grzechu i rozbijania polskich rodzin

Zakaz handlu w niedzielę wszedł w życie przed niemal pięcioma laty, stopniowo przyjmując coraz ostrzejszą formę. W 2018 r. zakupy można było robić w pierwszą i ostatnią niedzielę każdego miesiąca, w 2019 r. – tylko w ostatnią niedzielę miesiąca, zaś od 2020 r. w całym roku jest tylko siedem niedziel handlowych (choć akurat 2020 r. był wyjątkiem: z uwagi na pandemię wyznaczono wówczas dodatkową grudniową niedzielę handlową, aby rozładować tłumy w sklepach).

Tak się jednak składa, że na grudzień przypadają aż dwa dni z tej puli. W tym roku, z racji tego, że Boże Narodzenie wypada w weekend, świąteczne zakupy będzie można zrobić wyjątkowo wcześnie. Niedziele handlowe w grudniu 2022 r. przypadają:

Wprowadzenie przez rząd PiS zakazu handlu w niedziele tłumaczono przede wszystkim troską o pracowników handlu. Według inicjatorów tych przepisów zakaz miał również pomóc małym sklepom, które zostały spod niego wyjęte.

Stało się jednak inaczej – z analizy firmy Sagra Technology wynika, że po wprowadzeniu niedziel handlowych coraz więcej lokalnych przedsiębiorców zamyka swoje biznesy, a w ich miejsce pojawiają się franczyzobiorcy lub duże sieci handlowe.

Zgodnie z Ustawą o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta, zakaz handlu w niedziele nie obowiązuje w ostatnie niedziele przypadające w styczniu, kwietniu, czerwcu i sierpniu, w niedzielę bezpośrednio poprzedzającą Wielkanoc oraz dwie kolejne niedziele przed świętami Bożego Narodzenia. Niedziele handlowe w 2023 r. wypadną w związku z tym:

Ustawa o graniczeniu handlu w niedzielę weszła w życie już cztery lata temu. W jej efekcie od marca 2018 roku z roku na rok coraz bardziej ograniczono handel w niedziele, by w br. umożliwić firmom sprzedaż w sklepach stacjonarnych zaledwie przez siedem niedziel. 

- Każdy dodatkowy dzień prowadzenia pełnej działalności w centrach poprawia sytuację centrów handlowych, poszczególnych najemców, a obecnie ułatwia branży odbudowywanie strat wynikających z pandemii. Niedziele handlowe umożliwiają też zrobienie zakupów osobom, które nie mogą zrealizować ich w pozostałe dni tygodnia - mówił nam w marcu Krzysztof Poznański, dyrektor zarządzający Polskiej Rady Centrów Handlowych.

Czy konsumenci w ogóle pamiętają jeszcze, że w niedzielę można wybrać się do galerii handlowej w innym celu niż pójście do kina? Okazuje się, że niektórzy śledzą, kiedy przypada najbliższa niedziela handlowa. 

Według PRCH konsumenci wręcz odwiedzają centra handlowe w niedziele tak samo chętnie, jak w dni powszednie. - Liczba osób w niedziele handlowe w centrach jest bliska liczbie odwiedzających z dni powszednich danego tygodnia. Niedziela handlowa to dodatkowy dzień z pełną ofertą w centrach, zwiększający odwiedzalność, a co za tym znacznie podwyższający obroty całego tygodnia - wskazywał Poznański.

Bardzo szybko znalazły się podmioty, które zaczęły korzystać z dziur w przepisach o zakazie handlu w niedziele. Szlaki ku temu przetarła Żabka, która już w 2018 r. otworzyła swoje sklepy jako "placówki pocztowe". W jej ślady poszły inne znane sieci handlowe m.in. Carrefour, Biedronka czy Lidl. Wystarczyło bowiem nawiązać współpracę z firmą kurierską, aby bez przeszkód sprzedawać produkty w niedziele niehandlowe.

Po latach nadużyć rząd postanowił ukrócić te praktyki. Od 1 lutego 2022 r. obowiązuje nowa zasada, zgodnie z którą przychód z działalności pocztowej danego sklepu musi wynosić co najmniej 40 proc. W przeciwnym razie placówka nie może otwierać się w niedziele handlowe.