W środę 31 lipca 2024 roku weszło w życie rozporządzenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Nowe przepisy wdrażają system kaucyjny w Polsce, ale wprowadzają też selektywną zbiórkę dla materiałów budowlanych i tekstylnych. Wszystkie zmiany mają obowiązywać od 1 stycznia 2025 roku.

System kaucyjny w Polsce

System kaucyjny obejmuje trzy frakcje opakowań: jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych (PET), metalowe puszki oraz wielorazowe butelki szklane. Kaucja oznacza to, że nabywając butelki, zapłacimy przy kasie więcej, ale oddając je do automatów do recyklingu, otrzymamy zwrot tej kwoty.

Biorąc pod uwagę aktualny stan rzeczy, stawki cennika prezentują się następująco:

• jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych (PET)  do pojemności 3 litrów – 50 groszy.
• puszki metalowe do pojemności 1 litra – 50 groszy,
• wielorazowe butelki szklane do 1,5 litra – 1 złoty.

Zgodnie z tym cennikiem, chcąc kupić, na przykład cztery butelki z tworzywa sztucznego PET o pojemności do 3 litrów trzeba będzie zapłacić dodatkowo przy kasie 2 złote.

Segregacja materiałów budowlanych

W nowym roku obowiązkiem selektywnej zbiórki odpadów objęte zostaną również materiały budowlane i rozbiórkowe. Będą dzielone na sześć frakcji: drewno, metale, szkło, tworzywa sztuczne, gips, oraz zbiorczo: odpady mineralne, materiały ceramiczne i kamienie. Oznacza to, że firmy odbierające odpady budowlane od 1 stycznia 2025 roku nie będą mogły ich przyjmować zmieszanych.

Obowiązek ich wstępnej segregacji spada na ich wytwórcę, czyli np. firmę remontową. Mogą to wykonywać samodzielnie lub zlecić to zewnętrznemu podmiotowi.

Selektywne zbieranie i odbieranie odpadów budowlanych o rozbiórkowych nie dotyczy:

• odpadów budowlanych pochodzących z gospodarstw domowych;
• odpadów budowlanych przyjmowanych do punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK);
• odpadów budowlanych i rozbiórkowych, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów określonych w rozporządzeniu ministra klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów.

Odpady pochodzące z gospodarstw domowych są wyłączone z tego obowiązku. Osoby prywatne nadal będą mogły zamówić na własny koszt kontener na odpady budowlane i wykorzystywać go jak do tej pory.

Pamiętajmy, że wyrzucanie odpadów budowlanych do zwykłych pojemników na odpady lub w innych miejscach do tego nie przeznaczonych grozi karą grzywny za Kodeksem Wykroczeń od 20 złotych do aż 5 tysięcy złotych (szczególnie za wywóz ich do lasu).

Segregacja tekstyliów

Nowe przepisy zaczną obowiązywać także wobec zbiórki i recyklingu zużytych tekstyliów, czyli przede wszystkim odzieży. Obowiązek ten będzie spoczywać przede wszystkim na gminach, które zostaną zobowiązane do przyjmowania zużytych tkanin. Nowe przepisy będą wymagać od Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) zbierania tej dodatkowej frakcji odpadów tekstylnych.

W kontekście przyszłych regulacji mają pojawić się propozycje, aby obowiązek rozszerzono na inne podmioty, np. wspólnoty mieszkaniowe.