ZUS ukrył ten raport. Miliony Polaków wpadnie w ubóstwo na emeryturze

Do niepublikowanego raportu dotarli dziennikarze Wirtualnej Polski.

Powstał na zlecenie ZUS i został ukończony w czerwcu 2024 roku, jednak nigdy dotąd nie był publikowany.

A to prawdziwa bomba – ujawnia, jak naprawdę wygląda sytuacja z ubezpieczeniami społecznymi dla osób samozatrudnionych.

Według ustaleń Wirtualnej Polski, osoby na samozatrudnieniu nawet prowadząc działalność przez dziesięciolecia, nie uzbierają nawet na emeryturę minimalną. Państwo będzie dopłacać do ich świadczeń. Wedle raportu, statystyczny samozatrudniony osiąga przeciętnie dwa razy większy dochód, niż wynosi zarobek pracownika, a jednocześnie płaci składki na ubezpieczenia niższe, od osób pracujących na etat.

"Funkcjonujący w Polsce model ubezpieczenia społecznego samozatrudnionych należy uznać za dysfunkcjonalny. Samozatrudnieni odprowadzają składki dalece zaniżone względem ich rzeczywistej sytuacji ekonomicznej, a emerytury i inne świadczenia będą wymagały proporcjonalnie wyższych dopłat ze strony państwa, co należy postrzegać jako redystrybucję od ogółu społeczeństwa na rzecz zamożniejszych" – czytamy w artykule dziennikarza "WP" Patryka Słowika.

Obala to mit, że osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą deklarują podstawę wymiaru składki i są nimi nadmiernie obciążeni. Raport ukazuje, że 99,18 proc. takich przedsiębiorców płaci jedynie tylko tyle, ile musi. Co więcej, system sprzyja patologiom na rynku pracy, jak fikcyjne samozatrudnienie, a zmiany wprowadzone w ostatnich latach tylko to ułatwiają. 

Komu najbardziej grozi ubóstwo emerytalne? Dane z badania wskazują na osoby, które rozpoczęły aktywność zawodową po 1998 roku i prowadzą ją 30-35 lat. Tacy przedsiębiorcy, gdy wejdą w wiek emerytalny (65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet), nie będą mieć środków wystarczających do obliczenia emerytury minimalnej. Czyli państwo będzie do nich dopłacać. 

Ważnym wnioskiem z raportu jest, że ubóstwo emerytalne szczególnie dotknie samozatrudnionych kobiet. Oprócz niższego o 5 lat wieku emerytalnego i szybszego przejścia na emeryturę znaczący jest też mniejszy staż pracy, ze względu na poświęcenie części życia na m.in. wychowanie dzieci.

Wedle danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego w 2023 roku w na samozatrudnieniu znajdowało się ok. 3,2 mln Polaków.

Dziennikarze Wirtualnej Polski otrzymali informacje od źródła, że raport sporządzono na zlecenie poprzedniej prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, prof. Gertrudy Uścińskiej. Zakład przekazał dokument Ministerstwu Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej i nie zna powodów braku publikacji.

Raport zamówiono w Polskiej Sieci Ekonomii w październiku 2023 r., w temacie przeprowadzenia analizy konsekwencji dobrowolnego oskładkowania osób prowadzących działalność gospodarczą.

Ministerstwo nie udzieliło dziennikarzom wyjaśnień.