Podpisywanie umowy o pracę.
Kancelaria Premiera wywołała szum, przypominając o zmianach w kodeksie pracy od 2026 roku. Wyjaśniamy. Fot. djilldesign/Getty Images

Od 2026 roku umowy zlecenia oraz prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej zostaną wliczane do stażu pracy – przypomniała w poniedziałek Kancelaria Premiera na mediach społecznościowych. Wyjaśniamy, co zmieni ustawa.

REKLAMA

Zgodnie z obowiązującymi jeszcze przepisami, umowy zlecenia oraz okres prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej nie wliczają się do stażu pracy. 

To zmieni się od 1 stycznia 2026 roku.

Dobra informacja dla wielu młodych ludzi, mających za sobą pierwszą pracę lub rozglądających się za ścieżką kariery.

A co z resztą?

Zmiana w kodeksie pracy – czy prawo zadziała wstecz?

W komentarzach użytkowników pod wpisem kancelarii premiera, przede wszystkim pytania o to, czy prawo w tym wypadku zadziała wstecz.

Lex retro non agit jest jedną z podstawowych reguł w prawie cywilnym, ale wcale nie wykutą w żelazie.

Bywają wyjątki – jeśli nowelizacja przewiduje zapis działania wstecz lub jednoznacznie wynika to z jej celu. Komunikat z Kancelarii Premiera nie daje jednoznacznych odpowiedzi i nic dziwnego, że wielu ludzi unosi się emocjami w komentarzach.

Do tego propozycja była na stole od ubiegłego roku, co tylko podkreśla słabą komunikację obecnego rządu.

Okazuje się, że projekt Ministerstwa Pracy ma jednak zadziałać wstecz. Potwierdzają to analizy na portalach prawnych. Sprawa dotyczy prawie 2 mln Polaków.

Zgodnie z projektem do okresu zatrudnienia wliczane będą: 

  • okresy prowadzenia przez osobę fizyczną pozarolniczej działalności oraz okresy pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność,
  • okresy: wykonywania umowy zlecenia lub o świadczenie usług, wykonywania umowy agencyjnej, pozostawania osobą współpracującą z ww. osobami, pozostawania członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych, przebyty za granicą okres innej niż zatrudnienie działalności zarobkowej,
  • okres zawieszenia działalności gospodarczej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, za który zostały opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
  • Na pracowniku ma spoczywać obowiązek udowodnienia okresu zatrudnienia.

    Czyli osoba, która już przepracowała kilka lat na umowie zlecenie, będzie mogła doliczyć to do swojego stażu pracy, jeśli przedstawi dowody swojego zatrudnienia.

    W przypadku działalności gospodarczej czy umów zlecenia potwierdzeniem mają być zaświadczenia wydawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

    Projekt przewiduje, że nowe przepisy będą obowiązywały od 1 stycznia 2026 r. Odpowiednio długie vacatio legis jest niezbędne, by pracodawcy mieli czas na ustalenie stażu pracy poszczególnych pracowników w świetle nowych przepisów, na dokonanie związanych z tym obliczeń, wprowadzenie ewentualnych zmian w przepisach zakładowych, jak również na zabezpieczenie środków na sfinansowanie nowych rozwiązań.

    Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

    Wpis z 22 maja 2025 roku.

    Co daje staż pracy?

    Ministerstwo podkreśla, że projekt ma na celu wyrównanie szans w dostępie do niektórych świadczeń pracowniczych.

    Przede wszystkim, to możliwość wcześniejszego nabycia prawa do 26 dni urlopu, przyznawanych po odbyciu 10-letniego stażu pracy. Pracownicy służby cywilnej i samorządów nabędą szybciej prawo do nagrody jubileuszowej i dodatku stażowego.

    Oprócz tego, poza przepisami w kodeksie pracy, niektórzy pracodawcy mogą ustalać pewne premie uzależnione od stażu pracy, co również umożliwi do nich wcześniejszy dostęp. Staż pracy jest też potrzebny do ustalenia kapitału początkowego emerytury.

    Czytaj także: