Prezes UOKiK przygotował przepisy mające zwalczać greenwashing. Apelują o nie też organizacje pozarządowe.
UOKiK przedstawił zarzuty 4 podmiotom w Polsce, w tym spółkom kurierskim, za nieprawidłowe komunikaty ekologiczne. Fot. Robert Robaszewski/Agencja Wyborcza.pl/kolaż naTemat.

Prezes UOKiK postawił już zarzuty czterem polskim podmiotom o stosowanie pseudoekologicznego marketingu. Polskie organizacje pozarządowe apelują i urząd apelują do Ministerstwa Klimatu i Środowiska o wsparcie prac nad przepisami, które mają zapobiec wprowadzania konsumentów w błąd.

REKLAMA

Zjawisko greenwashingu, czyli "ekościemy" polega w skrócie na przyciąganiu klienta przez ekologiczne bajki, niepokrywające się z rzeczywistymi działaniami firmy, lub prezentując niepełne dane. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta wytknął to niedawno czterem spółkom: Allegro Polska, DHL eCommerce Poland, DPD Polska i InPost. Jak informuje "Dziennik Gazeta Prawna" do UOKiK trafił apel o wsparcie prac nad tzw. dyrektywą Green Claims, mającą zwalczyć występowanie tego zjawiska.

Ekościema w Polsce

Spółki kurierskie usłyszały zarzuty przede wszystkim za nieprawdziwe komunikaty o zastępowaniu samochodów spalinowych. Slogany mające zachęcić konsumenta do wyboru "zielonej floty" kurierów nie zostały uznane za prawidłowe, gdy wspomniana dopiero się rozwija i w niektórych wypadach auta elektryczne dalej stanowią mniejszość. UOKiK dość przewrotnie zauważa również, że Paczkomaty InPost nie przeprowadzają fotosyntezy, więc hasło "jeden paczkomat dziennie redukuje tyle CO₂, co 9 drzew w ciągu roku" nie jest podparte faktami.

Trzem spółkom kurierskim postawiliśmy zarzuty dotyczące tzw. zielonych dostaw. O ekologiczności przesyłek nie może świadczyć wyłącznie informacja o rozbudowie floty niskoemisyjnej, stopniowo zastępującej samochody spalinowe. Komunikaty na temat proekologicznych cech pojazdów elektrycznych muszą być jasne i precyzyjne oraz odnosić się do całego cyklu życia tych pojazdów. Warto dodać, że w polskich warunkach nie istnieje realna możliwość zasilania elektrycznej floty samochodowej w sposób zeroemisyjny, jeśli pojazdy ładowane są w ogólnodostępnych stacjach. Nawet jeśli przesyłka trafia do klienta samochodem elektrycznym, to sam pojazd ładowany jest prądem pochodzącym w ponad 60 proc. z węgla. Konstruując przekazy dotyczące ekologiczności transportu nie można wprowadzać w błąd

Tomasz Chróstny

Prezes UOKiK

Z kolei Allegro oberwało się za akcję "Sadzimy drzewa za odbiór przesyłek w Allegro One". Wedle obietnicy za każde 10 przesyłek miało zostać posadzone drzewo "w imieniu" klienta. Trzeba spełnić warunki akcji, które w 2024 r. po cichu się zmieniły, wprowadzając obowiązek 30 dni na wpis do internetowej dedykacji… co często i tak było zablokowane. Drzewa i tak były sadzone niezależnie od działań konsumentów w danym roku i symbolicznie przypisywane do klientów.

Postępowanie trwa od lipca i jeśli zarzuty się potwierdzą, przedsiębiorcom grożą kary do 10 proc. obrotów za każdą praktykę.

Urząd prowadzi równolegle dziewięć postępowań wyjaśniających wobec spółek z branży odzieżowej, handlu detalicznego, e-commerce oraz usług transportowych. W przypadku braku zmian kwestionowanych praktyk możliwe są kolejne zarzuty.

Dyrektywa Green Claims i prawo w Polsce

Dyrektywa Green Claims ma określić jasne zasady, jak firmy mogą składać oświadczenia środowiskowe, wykorzystywane w marketingu, plus nakłada wymóg weryfikacji ich w niezależnym audycie. Wiąże się to rzecz jasna, z dodatkowymi kosztami dla przedsiębiorców. Wedle ekspertów, będą i tak niższe niż koszty doradztwa prawnego po fakcie.

Unijna dyrektywa była przez chwilę pod znakiem zapytania, nim pod koniec czerwca Komisja Europejska podjęła decyzję, że nie wycofa wniosku ustawodawczego... acz prace nad nią przerwano.

Jak czytamy w "Dziennik Gazeta Prawna" organizacje pozarządowe Fundacja ClientEarth, ESG Impact Network i inne wysłały do polskich władz list z potrzebą wprowadzenia jednolitych przepisów na tym polu.

Prezes UOKiK również ma gotowy projekt nowelizacji ustawy o prawach konsumenta i przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, który trafił już do wykazu prac legislacyjnych.

Źródło: Dziennik Gazeta Prawna, UOKiK.