Tusk ma powody do radości. Miliardy z KE dla Polski w programie SAFE

Polska otrzyma 43,7 mld euro (ok. 185 mld zł) w ramach programu SAFE – poinformowała dzisiaj Komisja Europejska. Pieniądze, które zostaną nam przekazane na zasadzie długoterminowej pożyczki spłacanej do 2070 roku, mają zostać przeznaczone na obronność. Polska otrzyma najwyższą kwotę dofinansowania z państw, które do tej pory złożyły wniosek w programie.

Program SAFE, uruchomiony w maju tego roku w ramach polskiej prezydencji w UE, to nowy instrument finansowy mający na celu wzmocnienie gotowości obronnej państw członkowskich. Przewiduje udzielenie do 150 mld euro pożyczek o długim okresie spłaty i korzystnych warunkach, które rządy mogą przeznaczyć na pilne zakupy sprzętu i wyposażenia wojskowego.

Program jest elementem szerszej strategii, której celem jest przeznaczenie nawet 800 mld euro w inwestycje obronne do końca dekady.

SAFE stawia na współpracę między państwami: aby uzyskać finansowanie, projekty muszą być realizowane wspólnie przez co najmniej dwa państwa UE, Ukrainę lub kraje EOG/EFTA. Takie rozwiązanie ma zapobiegać rozdrobnieniu europejskiego przemysłu zbrojeniowego i ułatwiać współpracę między armiami państw członkowskich. Jednopaństwowe zakupy będą możliwe jedynie w początkowym okresie działania programu.

SAFE działa jako pożyczki, a nie dotacje – UE sama pozyskuje środki na rynkach finansowych, korzystając z wysokiego ratingu kredytowego, a następnie przekazuje je państwom członkowskim na preferencyjnych warunkach. Pożyczki mają być spłacane przez lata, co pozwala na równomierne rozłożenie kosztów. 

Aby promować europejską produkcję, co najmniej 65 proc. komponentów sprzętu musi pochodzić z UE, EOG-EFTA lub Ukrainy – resztę mogą stanowić dostawcy z krajów trzecich. To okazja zdobycia istotnych kontraktów dla polskiej branży zbrojeniowej. 

Program SAFE jest częścią większej transformacji unijnej polityki obronnej, która po raz pierwszy bezpośrednio wspiera narodowe inwestycje militarne. Wciąż nie znamy szczegółów projektów, które uzyskają dofinansowanie w ramach programu. Wiadomo jednak, że część środków trafi na rozwój infrastruktury obronnej na wschodniej granicy, w ramach projektu "Tarcza Wschód". 

"Pozyskanie tych funduszy to realna inwestycja w bezpieczeństwo i rozwój naszego przemysłu zbrojeniowego. To także wzmocnienie bezpieczeństwa, zdolności odstraszania i obrony całej UE i NATO" – napisał wicepremier i szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz.