Chcą leczyć depresję... w wirtualnej rzeczywistości. Polski startup robi furorę na rynku

Natalia Gorzelnik
“Witaj w wirtualnym świecie” – kojący głos terapeutki przenosi pacjenta do “ogrodu odrodzenia”, gdzie słucha opowieści i wykonuje różne zadania np. malowanie mandali. To nie aplikacja relaksacyjna, a specjalistyczna terapia przeprowadzane w VR-rze.
Leczenie depresji z pomocą technologii? To wcale nie takie niemożliwe! VR Tier One

Leczenie depresji w wirtualnej rzeczywistości

Innowacyjne urządzenie medyczne polskiego start-upu VR TierOne wykorzystuje wirtualną rzeczywistość do wspierania leczenia depresji oraz rehabilitacji osób po udarach, leczeniu pulmonologicznym i kardiologicznym.


Ostatnio skutecznie wspiera także terapię ozdrowieńców, którzy przeszli koronawirusa. Obecnie rehabilitacja terapeutyczna zaproponowana przez polski startup jest prowadzona z powodzeniem u po-covidowych ozdrowieńców w ośrodku MSWiA w Głuchołazach. Rozwiązaniem interesują się również inne szpitale w Polsce.
VR TierOne wykorzystuje zjawisko totalnej immersji - izoluje pacjenta od warunków szpitalnych, dzięki czemu w 100% angażuje w proces terapeutyczny.

– U osób, które zapadają na ciężką chorobę, zdecydowanie pogarsza się stan psychiczny. Pojawiają się stany lękowe, depresyjne, zwiększa się poziom stresu – tłumaczy nam Paweł Pasternak, dyrektor VR TierOne.

Tymczasem czynniki psychologiczne mają ogromny wpływ na powodzenie całego procesu leczenia. Jak się okazuje, również w walce z COVID-19.

– Dość łatwą do przewidzenia konsekwencją ciężkiego przebiegu koronawirusa były na przykład ciężkie zmiany płucne. Przejście tej choroby może jednak również wpływać na pojawianie się epizodów depresyjnych czy zaników pamięci. One znacznie pogarszają jakość życia ozdrowieńców – wyjaśnia ekspert.

Jak wynika z danych przekazywanych przez WHO, co trzecia osoba z ciężkim przebiegiem COVID-19 skarży się na zaburzenia psychiczne i neurologiczne. W doniesieniach naukowych pojawia się aż 98 objawów długoterminowych COVID-19, wśród nich chroniczne zmęczenie, trudności z koncentracją, bóle głowy, problemy ze snem, lęki, stany depresyjne, zaburzenia pamięci.

Jedną z najnowszych metod wspomagających terapię osób borykających się z tego typu problemami jest właśnie wirtualna rzeczywistość.

Jak działa VR TierOne?

Terapia wg programu VR TierOne opiera się na trzech częściach: zestawie procedur medycznych, które wspierają proces leczenia i rehabilitacji; urządzeniu medycznym wykorzystującym wirtualną rzeczywistość i dwutygodniowym cyklu terapeutycznym.

– Zaprojektowaliśmy zarówno software - czyli aplikację terapeutyczną - jak i hardware, czyli samo urządzenie – mówi szef startupu. – Oczywiście w jego tworzeniu wykorzystywaliśmy gotowe elementy, np. karty graficzne dostępne na rynku, ale najwyższej jakości. To bardzo ważne. Żeby była skuteczna, aplikacji nie da się odpalić na telefonie. Dla efektu pełnej imersji potrzebna jest najwyższa jakość odbioru.

To przekłada się również na koszt urządzenia - około 85 tysięcy złotych. Sprzęt nie jest przeznaczony do użytku domowego. To wyrób medyczny, zaprojektowany do wykorzystania w szpitalach, klinikach, gabinetach fizjoterapeutycznych i psychoterapeutycznych.

– Urządzenie jest w pełni mobilne, dzięki temu można je sprawnie przewozić od sali do sali i umożliwiać proces terapii również pacjentom z ograniczoną mobilnością – mówi Paweł Pasternak.
VR Tier One
Wyniki przeprowadzonych przez firmę badań wskazują, że ich rozwiązanie obniża poziom depresji o 37 proc. (wg skali GDS), poziom lęku o 36 proc. (wg skali HADS), a poziom stresu o 27 proc. (wg skali PSQ). Efekty korzystania z terapii to m.in poprawa nastroju i motywacji do rehabilitacji, odprężenie psychofizyczne, zwiększenie wiary pacjenta w powodzenie procesu fizjoterapii, poprawa koncentracji i uwagi czy zmniejszenie odczuć bólowych.

Startupowy PIVOT

Ekipa VR TierOne wykorzystaniem sztucznej inteligencji w celach medycznych zajmuje się od około trzech lat. Wcześniej zespół prowadził poligrafię.

– Ona działa nieprzerwanie od 1981 roku – uśmiecha się przedsiębiorca. – W pewnym momencie stwierdziliśmy jednak, że musimy poszerzyć działalność. Zawsze fascynował nas VR, więc rozwinęliśmy nasz dział grafiki 2D o grafikę 3D. I zaczęliśmy mocno obracać się w tym środowisku.

Wkrótce firmie udało się uplasować na pozycji absolutnych specjalistów od VR-u. Wtedy na ich drodze pojawiła się dr hab. Joanna Szczepańska-Gieracha, certyfikowana psychoterapeutka European Association of Psychotherapy i wykładowca psychoterapii w Polskim Instytucie Ericksonowskim

– Pani profesor pracowała jako psycholog na wielu oddziałach szpitalnych i opowiedziała nam o tym, jak bardzo ta pomoc jest w Polsce niewystarczająca. Psychologów jest po prostu za mało, jak na potrzeby pacjentów – wspomina Paweł Pasternak.
– Ustaliliśmy, że skoro my znamy się na VR, a pani profesor doskonale rozumie sytuację szpitali, to możemy razem stworzyć coś, co odciąży system i przyniesie ulgę pacjentom – uśmiecha się przedsiębiorca.

Badania nad skutecznością urządzenia i aplikacji rozpoczęły się w 2018 roku. Na początek u pacjentów po udarach, potem z pacjentami po zawałach i pacjentami geriatrycznymi. Szybko okazało się, że rozwiązanie terapeutyczne VR TierOne przynosi bardzo dobre efekty.

Aplikacja została również doceniona w środowisku technologicznym. W 2020 firma VR TierOne została wyróżniona grantem przez jednego z największych wydawców gier na świecie firmę Epic Games.

Perspektywy na przyszłość

Udany pilotaż w Głuchołazach otworzył dla startupu drzwi w innych ośrodkach w Polsce. Po technologię sięgnęły już takie placówki jak Centrum Kardiologiczne we Wrocławiu czy Fundacja Aktywizacji Seniorów „Siwy Dym” i Centrum Leczenia Bólu Analgomed we Wrocławiu.
– Rozpoczęliśmy rozmowy również z Centrum Terapii Nerwic w Mosznej czy z kliniką psychoterapeutyczną w Poznaniu. Dzięki pilotażowi w Głuchołazach szpitale zrozumiały ideę naszego leczenia. Można dużo opowiadać o naszym systemie, ale trudno przekazać to “na sucho”. Najlepiej, jak ktoś założy okulary na oczy i sam przekona się, jak działa imersja – mówi szef startupu.