Ile zarabia prezydent? Na takie pieniądze i dodatki może liczyć głowa państwa
Ile zarabia prezydent RP Andrzej Duda? Co wchodzi w skład jego wynagrodzenia? Kiedy ostatnio prezydent dostał podwyżkę i jak duża była to zmiana? Czy Andrzeja Dudę objęła podwyżka, którą sam przyznał kluczowym politykom od sierpnia tego roku? Ile zarabiają prezydenci w innych krajach? Ile zarabia prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski, a ile zarabiają byli prezydenci Polski? Dowiesz się z tego tekstu.
Podwyżki dla polityków
Jak pisał serwis naTemat.pl od 1 sierpnia 2021 roku kluczowi polscy politycy otrzymali znaczące podwyżki. Wynika to z rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad wynagradzania osób sprawujących kierownicze stanowiska państwowe podpisanego przez prezydenta Andrzeja Dudę 30 lipca tego roku.
– Nie było żadnych wątpliwości, że osoby, które pełnią funkcję wiceministrów, zarabiają niewspółmiernie mało. Ich pensje nie zmieniły się od blisko 20 lat. To jest sytuacja dramatyczna – mówił prezydent Andrzej Duda w programie "Gość Wydarzeń" w Polsat News.
Prezydent wyraził także wówczas opinię, iż wynagrodzenia najważniejszych osób w państwie były "niewspółmiernie niskie do tego, jaki był zakres obowiązków, jaka była odpowiedzialność, jakie decyzje trzeba było podejmować". Zwracał uwagę, iż sam miewał problemy z zatrudnianiem personelu w Pałacu Prezydenckim, bo pensje, które mógł zaoferować, nie były konkurencyjne w porównaniu z sektorem prywatnym.
"To była kwestia pewnego urealnienia tych wynagrodzeń" tłumaczył prezydent Duda stwierdzając, że pensje na wyższych szczeblach administracji nie zmieniły się od dwudziestu lat.
Od sierpnia 2021 roku wielu polityków, w tym posłowie i senatorowie, uzyskało w związku z tym znaczące podwyżki. To, ile zarabia prezydent Duda nie zostało jednak objęte tym rozporządzeniem.
Podwyżka dla prezydenta i samorządowców
Podwyżka dla samego prezydenta Andrzeja Dudy, a także samorządowców (w tym np. prezydenta Warszawy Rafała Trzaskowskiego), została uchwalona przez sejm 11 sierpnia 2021 roku jako nowelizacja ustawy.
Nowela przeszła potem do senatu, który wprowadził do niej kilka poprawek, aby odesłać ją w zmienionym brzmieniu na powrót do sejmu 9 września. Ostatecznie parlament uchwalił nowelizację 17 września, a prezydent podpisał ją 30 września. W związku z tym jego własna podwyżka weszła w życie od 1 października.
Jak wyliczane są zarobki kluczowych polityków?
Aby zrozumieć na jakiej zasadzie ustala się wysokość wynagrodzenia polityków, w tym prezydenta Polski, konieczne jest najpierw zrozumienie pojęcia kwoty bazowej.
Według ustawy zarobki osób zajmujących w państwie kluczowe stanowiska administracyjne są ustalane w oparciu o określoną wielokrotność kwoty bazowej lub funkcjonują w relacji do uposażenia ustalanego w ten sposób.
Na przykład polityk piastujący funkcję podsekretarza stanu po podwyżkach otrzymuje uposażenie w wysokości 7,04 kwoty bazowej. Poseł i senator zaś zarobi 80 proc. kwoty, którą uzyskuje podsekretarz stanu (choć tak naprawdę więcej, o czym za chwilę).
Kwota bazowa zapisana jest w ustawie budżetowej i wynosi obecnie 1 789,42 zł.
Dodatek funkcyjny
Oprócz uposażenia osoby na kluczowych stanowiskach otrzymują także dodatek funkcyjny, który także jest ustalony jako wielokrotność kwoty bazowej. Dodatek funkcyjny ma stanowić swego rodzaju rekompensatę dla tych osób w związku z dużą odpowiedzialnością, z którą muszą się mierzyć.
Wróćmy do naszego przykładu:
Podsekretarz stanu, jak już ustaliliśmy, uzyskuje uposażenie w wysokości 7,04 kwoty bazowej. Dodatkowo przysługuje mu też dodatek funkcyjny, który, na tym stanowisku, po sierpniowych podwyżkach, wynosi 1,92 kwoty bazowej.
Policzmy zatem: 7,04 x 1789,42 daje nam 12 594,57 zł. brutto. To uposażenie. Dochodzi teraz dodatek funkcyjny, czyli 1,92 x 1 789,42 a zatem 3 435,69 zł brutto. W sumie podsekretarz stanu zarobi więc 16 030,26 zł brutto. Aby ustalić, ile zarobi poseł lub senator, to właśnie tę kwotę będziemy mnożyć przez 80 proc.
Ile zarabia prezydent Andrzej Duda?
Wynagrodzenie prezydenta RP także jest ustalane jako mnożnik kwoty bazowej. To właśnie te mnożniki zostały podniesione przez parlament w nowelizacji podpisanej 30 września, dając prezydentowi podwyżkę.
Ile zarabia prezydent Duda po podniesieniu pensji?
Według nowej formuły uposażenie prezydenta RP to 9,8 kwoty bazowej. Dodatek funkcyjny na tym stanowisku zaś wynosi 4,2 kwoty bazowej.
Wykonując szybkie obliczenia przekonamy się więc, że prezydent zarabia obecnie 17 536,32 zł brutto uposażenia i 7 515,56 zł brutto dodatku funkcyjnego. Zatem ile łącznie zarabia Andrzej Duda? 25 051,88 zł brutto.
Dodatek za wysługę lat
Prócz uposażenia i dodatku funkcyjnego w skład prezydenckiej pensji wchodzi jeszcze dodatek za wysługę lat, który wynosi 5 proc. uposażenia za każde pięć lat pracy w urzędach państwowych, do maksymalnie 20 proc. uposażenia.
Ile zarabiał prezydent przed podwyżką?
To, ile zarabiał prezydent Polski przed podwyżką, także opierało się na mnożnikach kwoty bazowej, jak wspominaliśmy były one jednak niższe. Wcześniejsze uposażenie prezydenta RP wyliczało się poprzez pomnożenie kwoty bazowej 7 razy, zaś dodatek funkcyjny stanowił 3–krotność kwoty bazowej.
Oznacza to, iż jeszcze we wrześniu tego roku Andrzej Duda zarabiał 12 525,94 zł brutto w uposażeniu i 5 368,26 zł brutto jako dodatek funkcyjny. W sumie zatem była to kwota 17 894,20 zł brutto, plus dodatek za wysługę lat.
Jak widać podwyżka dla prezydenta jest znacząca, z 17 894,20 do 25 051,88, wynosi więc 40 proc.
Ile zarabia pierwsza dama Agata Duda?
Małżonka prezydenta RP często uczestniczy w zagranicznych wizytach, przyjmowaniu istotnych gości, ma swój wkład w różne prezydenckie inicjatywy i pełni tzw. "funkcję reprezentacyjną”, między innymi obejmując szczególne wydarzenia swoim patronatem lub wsparciem. Za tą pracę pierwsza dama nie otrzymuje jednak żadnego wynagrodzenia.
W ostatnich latach podejmowanych było kilka prób przyznania małżonce prezydenta uposażenia, zakończyły się one jednak niepowodzeniem.
Czy prezydent płaci podatki i składki na ZUS?
Wynagrodzenie prezydenta RP jest w głównej części traktowane przez prawo jako zwykłe wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę. Oznacza to, iż głowa państwa odprowadza od swojego uposażenia składkę ZUS i płaci podatek w skali progresywnej, a zatem do przychodów w wysokości 85 528 zł. rocznie płaci 18 proc. podatku, zaś powyżej tej kwoty 32 proc.
Prezydent, jak każdy inny obywatel, może też korzystać z ulg podatkowych, takich jak rodzinna czy internetowa.
Zwolnione z podatku są natomiast dodatkowe fundusze, czyli diety, które wypłacane są prezydentowi np. na zagraniczne podróże.
Ile zarabia prezydent w innych krajach?
To ile zarabia prezydent w innych krajach zależy w dużej mierze od poziomu zamożności danego państwa, choć oczywiście są wyjątki. W skorumpowanych, autorytarnych reżimach przywódcy mogą zarabiać miliony, podczas gdy obywatele cierpią biedę.
Jak wygląda pensja Andrzeja Dudy (ok. 300 tys. zł. rocznie, 25 tys. zł miesięcznie) na tle oficjalnych zarobków innych przywódców?
- Joe Biden, prezydent USA zarabia ok. 400 tys. dolarów (USD) rocznie (ok. 135 tys. zł miesięcznie)
- Frank Walter–Steinmeier, prezydent Niemiec, zarabia ok. 270 tys. USD (ok. 90 tys. zł miesięcznie)
- Władimir Putin, prezydent Federacji Rosyjskiej, zarabia ok. 136 tys. USD rocznie (ok. 46 tys. zł miesięcznie)
- Milos Zeman, prezydent Czech, zarabia ok. 150 tys. USD rocznie (ok. 51 tys. zł miesięcznie)
- Emmanuel Macron, prezydent Francji, zarabia ok. 195 tys. USD rocznie (ok. 66 tys. zł miesięcznie)
- Volodymyr Zelensky, prezydent Ukrainy, zarabia ok. 11500 USD rocznie (ok. 4 tys. zł miesięcznie)
Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy.•fot. Piotr Molecki/East News
Ile zarabia prezydent Warszawy?
A jak zarobki prezydenta RP mają się do tego, ile zarabia prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski? Prezydent miasta stołecznego za swoją pracę w ratuszu zarabia obecnie ok. 160 tys. zł rocznie (co daje mniej więcej 13 300 zł miesięcznie brutto), a więc niemal dwa razy mniej niż prezydent RP.
Warto jednak zaznaczyć, że Rafał Trzaskowski uzyskiwał też dochody z innych źródeł. Z jego zeszłorocznego oświadczenia majątkowego wynika, iż zarabiał także na wynajmie mieszkania i uzyskiwał dochody z tytułu praw autorskich.
W sumie, państwowo i prywatnie, w 2020 roku prezydent Warszawy zarobił 231 tys. zł, co miesięcznie daje kwotę 19 250 zł brutto. Znacznie bliżej zarobkom prezydenta RP, które rocznie wynoszą, po podwyżce w sierpniu, około 300 tys. zł.
Ile zarabia były prezydent Polski?
Byli prezydenci RP otrzymują dożywotnie wynagrodzenie. Wynosi ono 75 proc. zasadniczego wynagrodzenia obecnego prezydenta. Tak jak w przypadku urzędującego prezydenta, uposażenie to jest oskładkowane jak na umowie o pracę.