Pierwsze 34 firmy na szybkiej ścieżce do innowacyjności – czy osiągną metę?

Aby zakwalifikować się do ostatniego etapu konkursowego (spotkanie z komisją ekspercką) – należało uzyskać min. 12 pkt, co oznacza iż biorąc pod uwagę, że każdy z wniosków zakłada wdrożenie również na rynku polskim (gwarantowane 2 pkt) – w pozostałych trzech punktowanych kategoriach trzeba uzyskać sumarycznie więcej o jeden punkt niż wynika to ze wskazane w kryteriach oceny minimum do wypełnienia w każdym z kryteriów (3 z 5 pkt). Ocenie punktowej podlega nowość rezultatów projektu (innowacyjność), zapotrzebowanie rynkowe oraz opłacalność projektu.

Kryteria oceny nie narzucają oceniającym punktacji np. (5 pkt za innowację w skali świata a 2 za innowację w skali Polski), w przypadku szybkiej ścieżki mają oni większą swobodę we wskazywaniu projektów, które ich zdaniem odznaczają się największym potencjałem wdrożeniowym, bo właśnie gotowością wdrożeniową powinny charakteryzować się rezultaty osiągnięte w ramach planowanych prac badawczo-rozwojowych.

Czy tak będzie – zobaczymy…, plany wnioskodawców są na pewno ambitne gdyż od przewidywanej opłacalności projektu zależy w dużej mierze szansa powodzenia wniosku. Nie określono minimalnego pułapu zysku, który należy wykazać we wniosku o dofinansowanie w celu uzyskania wymaganej liczby punktów, liczy się indywidualne podejście eksperta do oceny każdego projektu, który powinien uwzględnić specyfikę branży, rynku oraz przyjętych założeń.

Z jednej strony to podejście wydaje się być słuszne gdyż projekt – projektowi nie równy, z drugiej jednak strony może dochodzić do wykluczenia z finansowania mikroprzedsiębiorców. Wynika to z tego, że wnioskodawca chcąc wykazać realność przyjętych założeń jednocześnie mając na uwadze konieczność realizacji wskaźników (m.in. poziom przychodów w 3 latach następujących po zakończeniu projektu) nie zaryzykuje obietnicy gruszek na wierzbie, czyli w tym przypadku, prognozowanych przychodów rzędu kilkudziesięciu milionów złotych (w ujęciu pięcioletnim), a przy najmniej jego pozycja startowa jest ograniczona w stosunku do przedsiębiorstw większych.

Warto pamiętać, że mamy do czynienia z pieniędzmi publicznymi i powinny być wspierane te projekty, które obiecują największą stopę zwrotu (biorąc pod uwagę realność założeń) – wskazanie jednak w kryteriach oceny, minimalnej stopy zwrotu oczekiwanej z realizowanych projektów, gwarantującej wymaganą liczbę punktów, byłoby według mnie słuszne. Ocenie podlegać powinien natomiast sam pomysł (sposób) na wdrożenie, promocję, ochronę IP, zasoby w dyspozycji i w końcu realność przyjętych założeń w kalkulacji opłacalności. Mówimy o detalu, jednak moim zdaniem wyeliminowałby on wpływ samych liczb na ocenę punktową (bo jak wygląda 10 mln przy 100) a zwiększył szansę na skupienie się na założeniach, dziś mamy raczej licytację pod tytułem, kto obieca więcej.

Prawdziwa weryfikacja założeń nastąpi za lat kilka, kiedy wnioskodawcy wywiążą się z obowiązku wdrożenia rezultatów projektu, mam nadzieję, że NCBR nie zostanie zarzucone informacjami o braku możliwości zrealizowania założonych przychodów.