Naukowa wpadka roku. Popularny program zniekształca wyniki badań genetycznych

Trójka badaczy ze znajdującego się w australijskich Melbourne instytutu Baker IDI przebrnęła przez 3597 publikacji naukowych z dziedziny genetyki – i błędy spowodowane niefrasobliwym użyciem Excela dostrzegła w 704 swoich lekturach. Problem pojawiał się zwłaszcza w dodatkowych danych statystycznych, które stanowiły uzupełnienie właściwego artykułu – z perspektywy naukowców nierzadko ważniejszych od samego artykułu, gdyż ilustrujących skalę jakiejś tendencji. – To ważne dane, przebogate w informacje – mówił jeden z tropicieli wpadek, Assam El-Osta. – Odnalezienie tam błędów pożarło mnóstwo czasu – skwitował.

I trudno się dziwić, zwłaszcza, że chodzi o trywialne błędy. Przykładowo, program zwykł zamieniać nazwy niektórych genów w... daty. Dotyczy to anglojęzycznych zapisów, np. gen opisywany skrótem SEPT2 był automatycznie zamieniany w datę „September 2”.

Oznacza to, dwie rzeczy – po pierwsze, niewykluczone, że część badań należałoby przeprowadzić raz jeszcze. Po drugie, badacze wpisują dane do Excela, najwyraźniej nie przeglądając z uwagą finalnego efektu swojej pracy. – To, co mnie frustruje, to fakt, że badacze zdają się na te arkusze z danymi przy badaniach klinicznych – komentował sprawę szef Europejskiego Instytutu Bioinformatyki, Ewa Birney.