Po długich dniach trwania misji ratunkowej załogi Titana zakończonej niepowodzeniem, uwaga świata przenosi się na działania firmy odpowiedzialnej za tragedię – OceanGate. Na jaw wychodzi coraz więcej dowodów ich zaniedbań.
Tragedia z ubiegłego tygodnia zapisze się na długo w ludzkiej pamięci - pięciu uczestników komercyjnej wyprawy do wraku Titanica zginęło. Poszukiwania ich trwały pięć dni. Reporterzy z całego świata biorą teraz pod lupę firmę OceanGate, która zorganizowała wyprawę i wyprodukowała zniszczony w implozji batyskaf Titan.
Coraz więcej informacji wychodzi na światło dzienne i gdy je podsumować, to łodzie OceanGate powinny pływać od dawna pod czerwoną, ostrzegawczą banderą.
OceanGate mieli w planach szeroką produkcję swoich łodzi podwodnych, aby udostępniać je każdemu, kto chciałby zająć się wyprawami głębinowymi. Współzałożyciel firmy, Guillermo Sohnlein, opowiadał o planie, aby sprzedawać pojazdy naukowcom, filmowcom, branży turystycznej, wojsku i firmom energetycznym. Rozpoczęli działalność jako startup w 2009 roku i chcieli przyciągać do siebie szeroką bazę klientów.
Serwis "Vice" dotarł do archiwów spółki, z których wynika, że aby osiągnąć ten cel, OceanGate zdecydowało się podkoloryzować wizerunek firmy, wskazując na połączenia z wpływowymi osobami i organizacjami, których rzeczywiście nie było.
Na stronie OceanGate, dostępnej teraz w archiwach sieciowych, w zakładce o łodziach podwodnych możemy przeczytać, że w konstrukcji np. Titana jako współpracownicy wymieniane są Boeing, NASA i Uniwersytet Waszyngtoński. Dziennikarze "Vice" ustalili, że chociaż te podmioty miały kontakt z OceanGate, nie było mowy o ciągłej współpracy.
Członkiem zarządu w OceanGate od 2022 roku jest astronauta dr. Scott Parazynski, który pracował przy projekcie łodzi, ale nie oznaczało to, że w sprawę bezpośrednio byli zaangażowani inni inżynierowie NASA.
Na filmie sprzed ośmiu lat, zmarły w ostatniej misji Titana prezes Stockton Rush deklaruje, że wydział Laboratorium Fizyki Stosowanej z Uniwersytetu Waszyngtońskiego jest jego partnerem w projektach inżynieryjnych. Śledczy z Vice zapytali o to sam wydział i dostali w odpowiedzi, że ten nie był zaangażowany w projektowanie, produkcję czy testów łodzi użytej w misji do wraku Titanica.
Jak ustalił serwis "TechCrunch", OceanGate mierzyło się z wieloma pozwami, ale też sami je wystosowywali. W 2018 pracę w firmie stracił David Lochridge, były dyrektor operacji morskich. Zwolniono go za ciągłą krytykę projektu Titana, podkreślającą obawy dotyczące bezpieczeństwa, a potem… pozwano. Powód? Uznali, że Lochridge raport o bezpieczeństwie sfałszował i dokonał oszustwa.
Stwierdził, że łódź "tworzy ryzyko bezpieczeństwa dla personelu i pasażerów", a kadłub określił jako "eksperymentalny", niewystarczająco przetestowany oraz nienadający się do zanurzenia na docelowe głębokości.
Chociaż firma chwaliła się, że Titan zrobiony był z włókien węglowych i wyposażony w system monitoringu dźwiękowego, ostrzegający pilota, gdy zbliża się ryzyko przerwania kadłuba, David wskazał na brak testów fizycznej odporności kadłuba. W odpowiedzi otrzymał informację, że takie testy… nie są dla firmy możliwe.
Chociaż łódź była testowana na coraz większych głębokościach, w 2020 roku w wywiadzie dla "GeekWire" prezes Rush miał przyznać, że na kadłubie Titana pojawiają się pierwsze oznaki zmęczenia materiału.
Niesławny pad, którym sterowano Titanem to tylko jeden z dowodów na to, jak bardzo firma oszczędzała kosztem swoich pasażerów. Sam prezes Rush w materiałach wideo z dumą podkreśla każdą innowację, jaką wprowadził do swoich łodzi po kosztach, stosując zamienniki. New York Post dotarł do bloga meksykańskiego podróżnika, który rozmawiał ze zmarłym prezesem.
"Włókna węglowe i tytan - jest zasada, że tego nie łączysz. Cóż, ja to zrobiłem. Chodzi o łamanie zasad, które przyniosą wartość innym i społeczeństwu" – powiedział w wywiadzie prezes OceanGate.
W podcaście New York Timesa dziennikarz William J. Broad wyjaśniał, że firma stosowała nowe rozwiązania, ale które nie był w standardach tworzenia łodzi na takie głębokości. Użyte materiały miały zmniejszyć wagę i koszty. Dziennikarz określił model operacji OceanGate jako "tanio, tanio, tanio".
W 2018 roku Marine Technology Society (MTS) ostrzegło OceanGate, że eksperymentalne projekty i nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa akceptowanych w środowisku doprowadzi do katastrofy. Jak podaje New York Post, członek organizacji, Brain Kemper stwierdził, że OceanGate celowo testowała swoje łodzie na wodach międzynarodowych, aby unikać regulacji.
Chociaż współudziałowiec i przyjaciel prezesa, Sohnlein, określał mężczyznę jako "dbającego o bezpieczeństwo" z wypowiedzi Rusha maluje się obraz zupełnie innej osoby.
BBC News rozmawiali z jednym z ekspertów, którzy ostrzegali i krytykowali OceanGate. W 2018 roku specjalista od operacji głębinowych, Rob McCallum, napisał do Stocktona list, w którym zachęcał Rusha do rezygnacji z używania łodzi Titan, dopóki nie przetestują jej niezależni, zewnętrzni kontraktorzy. Jaka była odpowiedź prezesa?
Podobnych wiadomości, jak od Roba, było więcej, także nagrań zmartwionych pasażerów, a wśród głosów krytyki znalazł się też reżyser James Cameron.
Batyskaf Titan zaginął w godzinę i czterdzieści minut po zanurzeniu. Jego ostatnia podróż zakończyła się tragedią, ale nie była pierwszą, która mierzyła się z problemami. Płatne, luksusowe wycieczki odbywały się już wcześniej.
Zagraniczni dziennikarze dotarli do poprzednich uczestników i uzyskali od nich niepokojące wypowiedzi. Jeden z nich, Arthur Loibl, niemiecki podróżnik, opisał dla serwisu "Bild" nurkowanie jako "misję samobójczą", przytaczając szereg usterek, które towarzyszyły, szczęśliwie, udanej podróży. Ta miała pięć godzin opóźnienia i łącznie trzy podejścia.
Za pierwszym razem padło sterowanie, a za drugim przerwano podróż na głębokości 1600 metrów, ponieważ doszło do awarii wyposażenia i problemów z elektryką. Loibl stwierdził, że było to najbardziej przerażające doświadczenie w jego życiu.
Inny pasażer, Mike Reiss, szef produkcji serialu "Simpsonowie", pływał czterokrotnie z OceanGate, w tym do wraku Titanica. Powiedział dla ABC News, że za każdym razie tracili łączność ze statkiem na powierzchni.
Dziennikarz David Pogue wziął udział w ekspedycji do Titanica z Ocean Gate w zeszłe lato, podczas której łódź zagubiła się na dwie i pół godziny. Misję odwołano. Miał dostać propozycję, by w zamian w tym roku popłynąć za darmo.
Stockton Rush
prezes OceanGate, zmarły tragicznie na łodzi podwodnej Titan