Pierwsza Polska Strefa Czystego Transportu zacznie działać w Warszawie już 1 lipca 2024 roku. Na jej obszarze będą mogły poruszać się jedynie samochody spełniające odpowiednie normy emisji spalin. Za złamanie tego przepisu grozi 500 zł kary. Stołeczny Zarząd Dróg Miejskich uspokaja, że większość kierowców nie musi się o to martwić, a reszta może liczyć na specjalne naklejki.

Strefa Czystego Transportu w Warszawie

Obszar strefy pokrywa się z głównymi drogami i liniami kolejowymi, wyznaczają ją: al. Prymasa Tysiąclecia, Al. Jerozolimskie, Trasa Łazienkowska, al. Stanów Zjednoczonych, ul. Wiatraczna, a następnie tory kolejowe wzdłuż północnej obwodnicy kolejowej aż do al. Prymasa Tysiąclecia. 

Tak wyznaczony obszar oznacza, że SCT obejmie 37 km kw., czyli 7 proc. powierzchni Warszawy. Ulice graniczne nie będą objęte strefą.

W Europie takie strefy działają już w 320 miastach, a planowane jest stworzenie ich łącznie 507 do 2025 roku. Kolejne etapy SCT w Polsce mają być wdrażane co 2 lata, aż do 2032 roku. Następnym miastem, które rozważa wdrożenie SCT, jest Wrocław, którego władze planują objąć strefą około 6 proc. powierzchni całkowitej miasta, w centralnej części.

Do warszawskiej SCT będzie mógł wjechać samochód z silnikiem benzynowym (oraz z LPG) spełniający normę Euro 2 lub z rocznika 1997 r. i młodszy. Maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia wynosi 27 lat. Auta z silnikiem Diesla mają wymaganą normę Euro 4 lub rocznik produkcji 200 r. i młodszy, z maksymalnym wiekiem pojazdu 19 lat.

Właściciele nowych pojazdów nie mają więc żadnych powodów do zmartwień. Jest też trochę wyjątków. Spod sankcji wyjęte będą osoby zameldowane lub płacące podatki w Warszawie, ale tylko do 2027 roku oraz seniorzy, którzy do 2023 r. ukończyli 70 lat, o ile przed 1 stycznia br. byli właścicielem samochodu (czyli nie kupili "kopciucha" niedawno) i są posiadaczem europejskiej karty parkingowej.

Pozostali mogą upewnić się, czy ich samochód spełnia wymogi SCT na specjalnej stronie internetowej dostępnej tutaj. Pozwala ona sprawdzić auta wyprodukowane od 1990 roku i młodsze. 

Specjalna naklejka do SCT

Rzecznik prasowy Zarządu Dróg Miejskich w Warszawie szacuje, że auta jedynie 3 proc. kierowców nie spełniają wymogów SCT. Jeśli chcą uzyskać naklejkę upoważniającą do wjazdu, mogą o nią złożyć wniosek przez internet albo w siedzibie ZDM przy Chmielnej 124. Opłata za naklejkę wynosi maksymalnie 5 zł. Należy ją przykleić na lewy dolny róg szyby. 

Osoby niepełnosprawne są ustawowo zwolnione z przestrzegania norm Euro, ale potrzebują właśnie nalepki. 

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w czerwcu opublikowało nowy wzór naklejki. Zielona nalepka SCT ma kształt koła o średnicy 8 cm i przypomina swój niemiecki odpowiednik, czyli Umweltplakette. Chociaż posiadanie naklejki jest w przepisach, za jej brak nie ma mandatu, jeśli samochód już spełnia normy SCT. Oczekiwanie na wydanie naklejki może trochę potrwać, ale posiadanie już wniosku o jej złożenie ma zwalniać z mandatu.

Znajdują się na niej następujące informacje (od góry):

• rodzaj paliwa,
• rok produkcji pojazdu,
• numer rejestracyjny pojazdu,
• nazwa gminy wydającej nalepkę,
• oznaczenie SCT.

Warto pamiętać, że wymogi dotyczące emisji spalin będą się zmieniać. W 2032 r. do SCT wjadą auta benzynowe z Euro 6 (produkcja od 2014 r.) oraz Diesle z Euro 6D (wyprodukowany od 2020 r., czyli nie starsze niż 12 lat). Przestrzegania przepisów będzie pilnować policja, straż miejska oraz system kamer, a za niestosowanie się do przepisów grozi 500 zł grzywny.